22 ก.ย. 2022 เวลา 00:00 • ศิลปะ & ออกแบบ
ภาพวาดนี้ชื่อ Théâtre D'opéra Spatial (ภาษาฝรั่งเศสแปลว่า Space Opera Theater) ได้รับรางวัลที่หนึ่งในการประกวดสาย digital arts/digitally-manipulated photography ในปีนี้
2
ภาพก็สวยดี ดูเหมาะสมกับรางวัล... ซะเมื่อไหร่!
1
หลังจากการประกาศผล ศิลปินจำนวนมากก็ออกมาถล่มภาพนี้
1
เหตุผลเพราะมันใช้ AI (Artificial Intelligence) วาด
เยส! ภาพนี้สร้างโดยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ชื่อ Midjourney วาดภาพด้วยระบบปัญญาประดิษฐ์
ความคิดเห็นของคนถล่มคือ
- มันไม่ได้สร้างโดยมนุษย์ มันจึงไม่ใช่ศิลปะ / ศิลปะจะกลายเป็นงานที่ไม่มีหัวใจ เพราะสร้างโดยเครื่องจักร
1
- มันไม่ยุติธรรม คนต้องแข่งกับเครื่องจักร / AI จะมาแทนที่ศิลปินมนุษย์
ฯลฯ
1
ในฐานะผู้ประกอบอาชีพที่เกี่ยวข้องกับศิลปะ ผมก็อ่านความคิดเห็นต่างๆ ตาปริบๆ เพราะใน คหสต. ผมไม่ค่อยรู้สึกอะไร
ในรอบยี่สิบปีนี้ ผมเห็น AI มาแทนที่หลายหน้าที่ของคน จะชอบหรือไม่ชอบ มันก็เป็นวิวัฒนาการของมนุษยชาติอย่างนี้เอง
มาว่ากันที่คอมเมนต์
1 ประเด็นว่า งานที่ไม่ได้สร้างโดยมนุษย์ไม่ใช่ศิลปะ และศิลปะที่ไม่ได้สร้างโดยคน เป็นงานที่ไม่มีหัวใจนี้น่าสนใจ และน่าถก
หลายปีก่อนผมเคยเห็นช้างวาดรูป ลิงก็วาดรูปเหมือนกัน ดังนั้นช้างกับลิงก็น่าจะเข้าข่ายไม่ได้สร้างโดยมนุษย์เช่นกัน
แล้วงานที่ไม่ได้สร้างโดยมนุษย์ ยังเรียกว่าศิลปะไหม?
มีคำกล่าวว่า ความงามขึ้นกับสายตาของคนเห็น ดังนั้นศิลปะก็เป็นเรื่อง subjective ในระดับหนึ่ง
ในบทบาทที่ทำงานศิลปะมาทั้งชีวิต ผมใช้มาตรความสั่นสะเทือนใจเป็นตัววัด ศิลปะควรเป็นงานที่สั่นสะเทือนหัวใจ ดังนั้นในคหสต. มันคงไม่สำคัญว่าใครวาด คนวาด สัตว์วาด เครื่องจักรวาด หากมันสั่นสะเทือนใจเราได้ มันก็เป็นศิลปะสำหรับเรา
5
2 ประเด็น AI จะมาแทนที่ศิลปินมนุษย์
ประเด็นนี้ผมไม่รู้สึกอะไร เพราะมันเป็น evolution ของโลกอย่างนี้เอง เมื่อ desktop publishing มา ช่างเรียงตัวอักษรก็ตกงาน
2
เมื่อกล้องดิจิตัลมา กล้องฟิล์มก็ม้วนเสื่อ
เช่นกัน หากวันหนึ่ง AI เขียนนิยายได้ดีกว่านักเขียน ก็ให้มันเป็นไปอย่างนั้น
ถ้ามันแต่งเรื่องดีกว่า กินใจกว่า สร้างความสะเทือนใจได้ ก็ใช้มัน
นักเขียนนิยายวิทยาศาสตร์และนักอนาคตศาสตร์ อาร์เธอร์ ซี. คลาร์ก น่าจะตอบได้ตรงที่สุด เขาพูดเมื่อมีคนถามเรื่องเครื่องจักรจะแทนที่ครู ดังนี้ “Any teacher who can be replaced by a machine should be.”
2
ถ้าครูคนไหนถูกแทนที่ด้วยเครื่องจักรได้ ก็สมควรแล้ว
2
สั้น ห้วนตามสไตล์คลาร์ก แต่ก็เจาะถึงกระดูกดำ แปลว่ามันก็คือพัฒนาการและความเปลี่ยนแปลงของโลกอย่างนั้นเอง มันเป็นวิวัฒนาการ ไม่ใช่เรื่องที่ต้องบ่นหรือคับแค้นใจ
2
สังเกตไหมว่าเรามักมองด้านที่เราเสียผลประโยชน์ ถ้าการเปลี่ยนแปลงทำให้เราได้ประโยชน์ ก็ไม่ว่าอะไร ยกตัวอย่าง เช่น ในสมัยโบราณคนไถนาด้วยตัวเอง จนเมื่อเรารู้จักเลี้ยงวัวเลี้ยงควาย ก็ใช้วัวควายช่วยไถนา ต่อมาเมื่อมีรถแทรกเตอร์ เราก็ใช้รถแทรกเตอร์ ไม่มีชาวนาที่ไหนบ่น
4
จุดหนึ่งของคนด่างานชิ้นนี้ไม่ได้นำมาคิดคือ AI ไม่ได้อยู่ดีๆ นึกอยากวาดภาพเอง ก็วาด ความจริงคือมันรับคำสั่งจากมนุษย์เจ้าของงาน ดังนั้น AI ก็ทำหน้าที่เหมือนพู่กันและสีนั่นเอง
1
สมัยก่อนที่เรามีพู่กัน มนุษย์โบราณก็คงวาดรูปด้วยมือเปล่าบนผนังถ้ำ จนเมื่อใครคนหนึ่งประดิษฐ์พู่กัน มนุษย์โบราณคนนั้นก็คงโดนถล่มเช่นกัน เพราะเพื่อนๆ จะบอกว่า "วาดด้วยพู่กันไม่ใช่ศิลปะ" "อีกหน่อยพู่กันก็มาแทนที่มือหรอก"
โลกเปลี่ยนไปทุกๆ นาทีที่ผ่านไป ศิลปะในศตวรรษหน้าอาจไม่เหมือนศิลปะในตอนนี้ มันอาจเป็นคลื่นสัญญาณส่งเข้านิวรอนโดยตรง หรือเป็นยาเม็ดที่ทำให้ต่อมอารมณ์ศิลปะขยายตัว หรือ ฯลฯ
โลกเราก็เป็นอย่างนี้แหละ ไม่มีอะไรยั่งยืน ในฐานะคนทำงานศิลปะ ควรใจกว้างและเปิดรับสิ่งใหม่ๆ และที่สำคัญคือต้องกล้ารับความเปลี่ยนแปลงที่บางครั้งมาแบบฉับพลัน และทำให้เราตกงาน
1
และระหว่างที่ AI ยังเขียนหนังสือไม่ได้ดี ก็อ่านหนังสือของนักเขียนคนนี้ไปก่อน หวังว่า AI คงมาหลังผมเด๊ดไปแล้ว
4
สามารถสั่งซื้อได้ที่เว็บ winbookclub และบางเล่มซื้อได้ที่ Shopee
1
รับรองว่า AI ไม่รู้วิธีแทรกโฆษณาในงานเขียนแบบเนียนๆ อย่างนี้หรอก
2
โฆษณา