4 ธ.ค. 2022 เวลา 11:07 • ธุรกิจ

ช่อมเปียโน กับช่าง ที่ไม่ได้เรียนทางด้านอิเล็กทรอนิกส์มา อาจเสียหายเพิ่มขึ้นได้

การ ซ่อมเปียโนไฟฟ้าลิ่มตกคีย์ตก และ ซ่อมเปียโนไฟฟ้า ที่วงจรอิเล็กทรอนิกส์เสีย กับ ช่างซ่อมเปียโนไฟฟ้า ที่ไม่ได้จบการศึกษา ทางด้านอิเล็กทรอนิกส์มาโดยตรง หรือ ช่างที่ประสบการณ์ซ่อมเปียโนไฟฟ้า ยังน้อย จะเกิดความเสียหายอะไรได้บ้าง
การที่ มีเปียโนไฟฟ้า และ คีย์บอร์ด ที่ผ่านการซ่อมมา จากช่าง ที่ไม่ได้มีความรู้ทางด้านอิเล็กทรอนิกส์โดยตรงมา หรือ ช่างที่มีประสบการณ์ ซ่อมเปียโนไฟฟ้ามาน้อย จะทำให้เกิดความเสียหายอะไรได้บ้าง เพราะเปียโนไฟฟ้า และ คีย์บอร์ด ไม่เหมือนโทรทัศน์ หรือ โทรศัพท์มือถือ ที่ราคาไม่ได้สูงมาก และ อายุการใช้งาน ก็ไม่ได้นานกว่า เปียโนไฟฟ้ารุ่นเก่าๆ ที่มีอายุการใช้งานได้นานกว่า 20 ปี และ เป็นของรักของหวง ของผู้ใช้ ที่อาจเริ่มต้นเรียนเปียโน กับ เปียโนไฟฟ้า เครื่องนี้มา
ผู้ใช้งาน เปียโนไฟฟ้า บางคนจึงกล้าซื้อเปียโนไฟฟ้า ราคาสูงกว่าห้าหมื่นบาท ตามลิ้งค์ด้านล่าง เป็นผลงานการ ซ่อมอิเลคโทน YAMAHA ตั้งแต่ มกราคม ปี 2020 เป็น อิเลคโทนรุ่นที่เก่ามาก อายุการใช้งาน นานกว่า 20 ปี ราคาสูงกว่าห้าหมื่นบาท ที่เรา สามารถซ่อมของรักของหวงนี้ ให้กลับมาใช้งานใหม่ได้อีกครั้ง
จากประสบการณ์ที่ซ่อมเปียโนมามากกว่าหนึ่งพันเครื่อง มีเปียโนไฟฟ้าประมาณ 5% ที่ซ่อมไม่ได้ และ ต้องทิ้งไปทั้งเครื่องอย่างน่าเสียดาย เพราะในจำนวนนี้ กว่า 90% เป็นเปียโนที่ผ่านการซ่อม จากช่างที่ไม่ได้จบการศึกษาทางด้านอิเล็กทรอนิกส์มา การซ่อมเป็นแบบสุ่มเปลี่ยนอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ หลายๆตัว ทำให้แผงวงจรอิเล็กทรอนิกส์ เกิดความเสียหายเพิ่มขึ้น จนซ่อมต่อไปไม่ได้แล้ว
ปกติการตรวจวัดซ่อมเปลี่ยนอะไหล่อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ จะเสียเพียง 1 ตัวเป็นส่วนใหญ่ การสุ่มเปลี่ยนอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ แสดงให้เห็นว่าไม่สามารถ ตรวจวัดในวงจรได้
และ เนื่องจากเป็นเปียโนรุ่นเก่า ที่ถ้าส่งกลับไปที่ ศูนย์ซ่อมเปียโน ของผู้นำเข้าเปียโนแต่ละยี่ห้อ อาจไม่คุ้มค่ากับการซ่อม เพราะ ศูนย์ซ่อมเปียโน เหล่านี้ ไม่ได้สนับสนุนให้มีการซ่อม จึงคิดค่าแผงวงจรอะไหล่ ในราคาสูง และ เปียโนไฟฟ้าเก่า บางรุ่น อาจได้รับการแจ้งว่า เป็นรุ่นเก่า อะไหล่เลิกผลิตแล้ว เมื่อไม่มีแผงวงจรอะไหล่มาทดแทน ของที่เสียเปียโนเครื่องนั้น ก็จะซ่อมไม่ได้ตลอดไป ต้องทิ้งเครื่องไปในที่สุด
ร้าน บ้านของรัก ปากซอยลาดพร้าว 61 มีช่าง เป็น วิศวกรอิเล็กทรอนิกส์ จบจาก สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้า เจ้าคุณทหาร ลาดกระบัง เป็นช่างที่มีใจรักทางด้านงานซ่อมอิเล็กทรอนิกส์ ที่แต่ก่อนสมัยเรียน ซ่อมเครื่องใช้อิเล็กทรอนิกส์ เป็นงานอดิเรก ที่ทำยามว่าง
จนหลังจาก จบการศึกษา และ ผ่านการทำงานนอกบ้าน มาจนถึงวัยอันควรแล้ว จึงกลับมา ทำงานอดิเรก อย่างจริงจังอีกครั้งหนึ่ง
การซ่อมเปียโนไฟฟ้า ได้ทุกรุ่น ทุกยี่ห้อ เกิดจากประสบการณ์ในการ ซ่อมเปียโนไฟฟ้า มามากกว่า หนึ่งพันเครื่อง โดยไม่ต้องใช้วิธีการ เทียบการตรวจวัด จาก แผนผังวงจรอิเล็กทรอนิกส์ ซึ่งโดยทั่วไปช่างซ่อมอิเล็กทรอนิกส์ ตามศูนย์ซ่อม จะต้องใช้ Service Manual หรือ คู่มือการซ่อมเปียโนยี่ห้อนั้น รุ่นนั้น มาเป็นวิธีการ และ ขั้นตอน ในการตรวจซ่อม
ที่ผ่านมาจากประสบการณ์ การทำงาน ของ คุณ อนิรุทธ หุตางกูร ช่างซ่อมเปียโน ของร้าน บ้านของรัก ปากซอยลาดพร้าว 61 ที่เคยทำงานเป็น วิศวกร ซ่อมคอมพิวเตอร์ ยี่ห้อ NEC ของ บริษัท ด้าต้าแมท จำกัด มาตั้งแต่ปี 2531 จึงมีประสบการณ์ คลุกคลีงานซ่อม และ เป็นงานอดิเรก ในการซ่อมเครื่องอิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ มากว่า 30 ปี
ถ้าจะไม่ให้กล่าวถึงเรื่อง ซ่อมเปียโนไฟฟ้าลิ่มตกคีย์ตก และ ซ่อมเปียโนไฟฟ้าที่ วงจรอิเล็กทรอนิกส์เสีย กับ ช่างซ่อมเปียโนไฟฟ้า ที่ไม่ได้จบการศึกษา ทางด้านอิเล็กทรอนิกส์มาโดยตรง จะเกิดความเสียหายอะไรได้บ้าง คงไม่เป็นการดีแน่ ที่ไม่ยอมบอกให้ ผู้ใช้งาน เปียโนไฟฟ้า รู้ ถึงผลเสียของการเลือก ช่างซ่อมเปียโน และ ร้านซ่อมเปียโน ที่ไม่ถูกต้อง จนทำให้เกิดความเสียหาย ต่อตนเองอย่างมาก จนอาจต้องทิ้งเปียโนแสนรัก ของท่านเครื่องนี้ไปเลยก็ได้ แทนที่จะสามารถ นำกลับมาซ่อมใหม่ และ ใช้งานต่อไปได้อีกนาน
ก่อนอื่น จะให้ทราบก่อนว่า ช่างซ่อมเปียโนไฟฟ้า ที่ไม่ได้จบทางด้านอิเล็กทรอนิกส์มา ทำไมถึงซ่อมเปียโนได้ เพราะ การเสียที่ซ่อมได้ ไม่ได้เกิดจากการเสียภายในวงจรอิเล็กทรอนิกส์ ที่แท้จริง การเสียของเปียโน จะขอแบ่งเป็น 3 กลุ่ม ดังนี้
กลุ่มที่ 1 การเสียจากส่วนประกอบภายนอกวงจร หรือ ภายในวงจรบ้างเล็กน้อย ที่ช่างที่ไม่ได้จบการศึกษาทางด้านอิเล็กทรอนิกส์มา ก็ซ่อมได้ เช่น
1. อาการ เสียงไม่ดัง จากลำโพงข้างหนึ่ง เกิดจากลำโพงขาด เรื่องนี้ไม่ยากช่างทั่วไปเรียนรู้ และ ซ่อมได้
2. อาการ เปิดเครื่องไม่ติด ที่เกิดจาก สวิตช์ เปิดปิดเสีย, อแดปเตอร์ไม่จ่ายไฟออกมา, ปลั๊กที่ใช้เสียบไฟจากอแดปเตอร์เข้ามาที่ตัวเปียโนเสีย ไม่มีไฟจ่ายออกมาจากปลั๊ก เพราะรอยบัดกรีของปลั๊ก อาจแตกแยก
การซ่อมได้ยากของอาการนี้ ที่เสียที่วงจร คือ วงจรอิเล็กทรอนิกส์ภาคจ่ายไฟ ภายในเครื่องเปียโนเสีย หรือ แผงวงจรอิเล็กทรอนิกส์ประกอบสวิตช์เปิดปิด เครื่องเสีย
3. อาการ กดคีย์บางตัวโน้ต ไม่ดัง เกิดจาก ชุดยางคาร์บอนสีส้ม สกปรก มีวัตถุชิ้นเล็กๆไปคั่นระหว่าง ยางคาร์บอน สีส้ม ที่แป้นคีย์กดทับลงมา กับ แผงวงจรคาร์บอนสีเขียว ที่วาดเป็นลายคาร์บอน
แต่หากว่า ไม่ได้เสียจากรูปแบบด้านบน เป็นการเสียจริงที่ แผงวงจรอิเล็กทรอนิกส์แล้ว จะซ่อมได้ยาก เพราะต้องไล่วัดไฟ และ หาความผิดปกติ ตามขาของอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ บนแผงวงจร เพื่อหาตัวอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ที่เสียในวงจรให้เจอ หรือ อาจเป็นที่ ลายวงจรเส้นเล็กๆ ของเปียโนขาด
ช่างบางคนคิดว่า ดีดคีย์บางคีย์ไม่ดัง เกิดจากหน้าสัมผัสของ ยางคาร์บอน กับ แผ่นวงจรคาร์บอนสกปรก จึงทำความสะอาดด้วยน้ำยา ผิดประเภท บางทีก็ใช้แอลกอฮอล์เช็ดบ้าง แต่หลายคนไม่รู้ครับว่า ลายคาร์บอนบนแผงวงจร ถ้าไปเช็ดด้วยแอลกอฮอล์ หรือ น้ำยาผิดประเภท จะทำให้ลายคาร์บอนที่สกรีนลงบนแผงวงจร สึกหรอได้ ทำให้เกิดเสียงออกมาผิดปกติจากการดีดคีย์ หรือไม่ บางทีเช็ดทำความสะอาด ทั้งแผงวงจรคาร์บอน และ ยางคาร์บอน ใส่กลับไปทำให้เสียงไม่ออกไปเลย เพราะคาร์บอนสึกหรอไปมากแล้ว
ทั้งหมดส่วนใหญ่นี้ คือ อาการเสียที่ ช่างที่ไม่ได้จบการศึกษาทางด้านอิเล็กทรอนิกส์มา ก็อาจซ่อมได้ แต่ถ้าการเสียของเปียโนไฟฟ้า เกิดเสียจากแผงวงจรอิเล็กทรอนิกส์แล้ว จะซ่อมยากแน่นอน
กลุ่มที่ 2 การเสียจากวงจรอิเล็กทรอนิกส์โดยตรง อันนี้ซ่อมยากแน่นอน ช่างที่ไม่ได้ผ่านการศึกษาทางด้านอิเล็กทรอนิกส์มาจะซ่อมไม่ได้ เพราะ เปียโนไฟฟ้า ไม่ได้มี Service Manual แต่ละยี่ห้อ แต่ละรุ่น ให้ค้นคว้าหามาอ้างอิง วิธีการซ่อมได้ง่าย เหมือนกับ การซ่อมวิทยุโทรทัศน์ หรือ โทรศัพท์มือถือ ที่หา คู่มือการซ่อม ได้ง่ายกว่า
ช่างที่จบการศึกษาทางด้านอิเล็กทรอนิกส์มา จะสามารถวิเคราะห์วงจร และ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ ได้ว่า วงจรส่วนใดภาคไหนน่าจะเสีย จากนั้น ก็วัดความผิดปกติของ ระดับแรงดัน(โวลท์) ตามขา อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เพื่อหาตัวอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ที่เสียภายในวงจร
กลุ่มที่ 3 การเสียของระบบคีย์ ที่เกิดปัญหาต่างๆ เช่น การ ซ่อมเปียโนไฟฟ้าลิ่มตกคีย์ตก คีย์จม คีย์แข็ง คีย์ฝืด ต่างๆเหล่านี้ ไม่ได้เกิดการเสีย ของวงจรอิเล็กทรอนิกส์ จึงสามารถมองเห็นความผิดปกติ ของการทำงาน ของแป้นคีย์ได้
คราวนี้ จะมากล่าวถึงการ ซ่อมเปียโนไฟฟ้าลิ่มตกคีย์ตก และ ซ่อมเปียโนที่ วงจรอิเล็กทรอนิกส์เสีย กับ ช่างซ่อมเปียโนไฟฟ้าที่ไม่ได้จบการศึกษา ทางด้านอิเล็กทรอนิกส์มา เกิดความเสียหายอะไรได้บ้าง เทียบให้เห็นกับ ของ ร้านบ้านของรัก ปากซอยลาดพร้าว 61
1. การไขน๊อต เริ่มตั้งแต่ การเปิดเครื่องซ่อม ใช้เครื่องมือมาตรฐานคุณภาพสูง อย่างเช่น ไขควงไฟฟ้า แต่ละยีห้อ แต่ละชนิด ให้เหมาะกับการใช้งาน เพราะ ไขควงไฟฟ้าแต่ละแบบ แต่ละยี่ห้อ มีระดับแรงไขเข้า ไขออกอัตโนมัติที่ไม่เท่ากัน
1.1 การไขน๊อตออกไม่เกิดการเสียเท่าไร แต่การไขน๊อตเข้า ถ้าไขไม่ถูกต้อง พลาสติกเกรียวที่ รองรับ ก็จะหวาน ไขเท่าไร ก็ไม่แน่น ถ้าพลาสติกเกรียวหวานไปแล้ว ก็จะทำให้กลับคืนมาเหมือนเดิมไม่ได้ นี่คือ เหตุผลที่ต้องใช้ไขควงไขน๊อตเข้า ไขน๊อตออก คนละชนิดกัน และ ต้องเป็นไขควงไฟฟ้าที่ดีที่สุด เพื่อไม่ให้เครื่องของ ลูกค้า เกิดความเสียหาย
1.2 น๊อตที่ใส่ปิดฝาเครื่อง หลังจากซ่อมกลับมา ใส่มา ไม่ครบก็มี ใส่มาด้วยขนาดที่ไม่ใช่ก็มี ใส่มาด้วยน๊อตที่ไม่ใช่น๊อตของเครื่อง ถ้ามีขนาดเท่ากันคงพอรับได้ แต่บางทีใส่น๊อตมาแบบใหญ่กว่าของเดิม ทำให้พลาสติกรับแกนน๊อตที่ไขลงมาแตก ทำให้เครื่องเสียหายไปอย่างที่เจ้าของเครื่องไม่รู้
2. ไม่มีประสบการณ์ ซ่อมงานละเอียด เมื่อเปิดฝาเครื่องเปียโน และ แผงวงจรที่มีการวางซ้อนเป็นชั้นๆ แต่ละยี่ห้อ แต่ละรุ่น การจัดวางสายแพจะแตกต่างกัน ช่างที่ไม่มีประสบการณ์ในรุ่นนั้นๆมา เปิดฝาเครื่องออกมา สายแพ อาจฉีกขาดได้ หรือ บางเครื่อง แค่ถอดสายแพ ที่ละเอียดมาก ออกมา ก็ใส่กลับไม่ได้แล้ว และ บางครั้งใส่กลับเข้าที่ สาแพก็เสียหายไปแล้ว
3. เปียโนบางยี่ห้อ บางรุ่น มีการติดตั้งแผงวงจร ซ้อนกัน โดยเฉพาะ บริเวณที่ติดตั้งหน้าจอแสดงผล จะมีสายแพเชื่อมต่อสัญญานกัน ชุดติดตั้งสายแพจะอยู่ใต้แผงวงจร เมื่อแยกแผงวงจรแผงบนออกมา ถ้าขั่วต่อสายแพแยกออกจะใส่กลับให้ได้เหมือนเดิมยากมาก และ จุดต่อสายแพอาจเสียหายได้
4. การทำความสะอาดชุดคาร์บอน ทั้งที่เป็น ยางคาร์บอน และ ที่แผ่นลายวงจรคาร์บอน ต้องใช้น้ำยาทำความสะอาดโดยเฉพาะ ที่แตกต่างกัน ช่างที่ไม่รู้ ใช้น้ำยาทำความสะอาดผิดประเภท ทั้งที่ยางคาร์บอน และ ที่แผงวงจรคาร์บอน อาจทำให้ คาร์บอน ที่เคลือบอยู่ที่ยา
งคาร์บอน และ ที่แผงวงจรคาร์บอน สึกหรอได้
ในรูปด้านล่าง ให้เห็น เปียโน ที่ผ่านการซ่อมมา จากช่างซ่อมเปียโนไฟฟ้า ที่ไม่ได้จบการศึกษาทางด้านอิเล็กทรอนิกส์มา ทำความสะอาดแผงลายวงจรคาร์บอน โดยใช้น้ำยาล้างแผงวงจรผิดประเภท จนลายคาร์บอนที่สกรีนบนแผงวงจร หลุดล่อนไป ทำให้เปียโนเครื่องนี้เสียหาย ซ่อมไม่ได้อีกต่อไป ต้อง ทิ้งเปียโนเครื่องนี้ไป อย่างน่าเสียดาย เพราะเราไม่สามารถวาดลายคาร์บอน ขึ้นมาซ่อมแซม ทดแทนลายที่หลุดไปได้
ลายคาร์บอนที่สกีนอยู่บนแผงวงจร จะมีค่าความต้านทาน ถ้าปุ่มยาง มี 2 ปุ่ม เวลาดีดตัวโน้ตแรงๆ ปุ่มยางคาร์บอน 2 ปุ่ม จะสัมผัสกับ ลายคาร์บอนบนแผงวงจร ดีดแรงโดนหน้าสัมผัสมาก ค่าความต้านทานก็จะต่ำ ทำให้เสียงตัวโน้ตดังมาก
5. แผงวงจรอิเล็กทรอนิกส์ ที่มีความละเอียด และ วงจรมีความสลับซับซ้อน ไม่ใช่ว่า ช่างที่จบทางด้านอิเล็กทรอนิกส์ทุกคนจะซ่อมได้ จำเป็นต้องมีประสบการณ์ ความพยายาม และ ความละเอียด จึงจะซ่อมได้ แม้แต่ปลายสายวัดของมัลติมิเตอร์ จะต้องเล็กเรียวแหลมเป็นพิเศษ เพื่อให้สามารถ จิ้มวัดในจุดที่เล็กๆ และ ละเอียดได้
ตัวอย่างที่ 1 : คีย์บอร์ด ROLAND RD-700 ที่เคยผ่านการซ่อมมาแล้ว ทำสายแพเสียหาย
โดย เครื่องที่นำมาซ่อมนี้ มีความเสียหายที่เกิดจาก การซ่อมเปียโน กับ ช่างซ่อมเปียโนไฟฟ้าที่ไม่ได้จบการศึกษา ทางด้านอิเล็กทรอนิกส์มา มีการถอดคีย์อย่างไม่ถูกวิธี ทำให้กรอบคีย์สีขาวแตก
นอกจากนั้น มีการถอดสายแพเข้าออก จนเกิดความเสียหายกับ ชุดเชื่อมต่อ สายแพ
ตัวอย่างที่ 2 : คีย์บอร์ด KORG SP-250 ที่เคยผ่านการซ่อมมาแล้ว เวลาปิดฝาเครื่อง ไขน๊อตโดยไม่เก็บสายให้ดี ไขน๊อตทับสายแพ ทำให้สายแพช๊อต แผงวงจรหลักเสียหาย
โฆษณา