20 ธ.ค. 2022 เวลา 16:48 • ครอบครัว & เด็ก

Acute stress disorder

หมอ เคสนี้เด็กเคยใส่ทิ้วที่เรา แล้วส่งตัวไปรพ.ศูนย์นะคะ นอนไอซียู เพิ่งกลับบ้านไม่กี่วัน ก็ไม่สบายอีก มาที่เราเมื่อคืนนี้ค่ะ
พยาบาลรายงานเคสใหม่ก่อนเข้าไปตรวจ เด็กหญิง สองขวบกว่า ผ่านการป่วยหนักมา....
เอ๊ะ เคสนี้ใส่ทิ้วที่ ER ก่อนส่งตัว ตอนต้นเดือน หมอเห็นเคส ไข้สูงมาก drip ยา หลายตัวเลยก่อนไป...
ใช่ค่ะ ...
โลกกลมอีกแล้ววววว.....
เริ่มต้นทักทาย ซักประวัติเจ็บป่วย ปัจจุบัน ถามย้อนไปอดีต.... ยายบอกใช่ค่ะ เคสที่ห้องฉุกเฉิน จำหมอได้ หมอวิ่งไปดู....
ที่จริงวันนั้นมีคุณหมอดูอยู่แล้ว แต่เราตามไปดูเผื่อมีอะไรช่วยกันได้... สุดท้ายเด็กต้องเข้ารับการรักษาในไอซียูอยู่หลายวัน
อะ ป่วยก็ว่ากันไป แต่ประเด็นที่น่าหนักใจคือ....
หมอ ตั้งแต่หายป่วยออกจากไอซียูกลับมาจากรพ. ไม่ร่าเริงเลยค่ะ ไม่ยิ้ม ไม่เล่น ไม่หัวเราะ ไม่ร้องเพลงเหมือนเคย บางครั้งก็สะอื้น ร้องไห้ ร้องหาพ่อ เวลาหลับก็สะอื้นเป็นพักๆ ขว้างดินสอสี ขว้างของ ไม่กล้าเดิน... ตอนนอนไอซียู แทงน้ำเกลือที่ขา ให้ยา กลับบ้านไม่กล้าเดิน.... คุณย่า คุณยาย เล่าให้ฟังอย่างกังวล
นึกภาพเด็กสองขวบกว่า ใส่ท่อช่วยหายใจ นอนในไอซียูกับคนแปลกหน้าแต่งตัวประหลาด วันแล้ววันเล่า เข็มแทงตามตัวสำหรับให้ยามากมาย เจาะเลือดครั้งแล้วครั้งเล่า กว่าจะหาย....
วันคืนกับคนแปลกหน้าในห้องที่มีเครื่องมือแปลกๆเต็มไปหมด....
นี่คือบาดแผลหลังการเจ็บป่วยหนัก
ภาวะเครียดเฉียบพลับ
(acute stress disorder)
เด็กเผชิญเหตุการณ์ที่รุนแรงในชีวิต ไม่ว่าจะต่อร่างกายหรือจิตใจ ถูกจับแยกจากครอบครัว มีความรู้สึกไม่ปลอดภัย
หลังจากนั้น เด็กไม่สามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติอย่างเคย นอนหลับไม่สนิท
เด็กมีพฤติกรรมถดถอย
บางครั้งก้าวร้าวกว่าเคย....
บางคำพูดกระตุ้นให้เด็กสะอื้นได้....
บางคนอาจมีปัญหาเรื่องกิน เรื่องการขับถ่าย
งานเข้าแล้วล่ะ....
หมอนั่งบนเบาะที่นอน มองคนตัวเล็ก
อายุ 2 ขวบกว่า ตัวป้อมๆ นั่งนิ่งเงียบ ก้มหน้า ไม่ร้องไห้ แต่ก็ไม่จ้องหน้า ไม่สบตาหมอ ไม่ยิ้ม ตามองที่จอมือถือที่คุณยาย คุณย่าเอาให้ดู
แต่เรียกชื่อแล้วยังหัน มองหน้า ตอบสนอง สื่อสารด้วย แม้จะดูเชื่องซึม....
ขอเก็บมือถือก่อนได้ไหมคะ คุยกับหมออได้ไหม วันนี้เอาใครมานอนรพ.ด้วยนะ....
ขออนุญาตเด็กเก็บมือถือและ ทักทายสหายสนิทสองตัวที่หอบกันมาด้วย....
น้องหมู กับ พี่หมี เด็กหญิงแนะนำเพื่อนให้หมอรู้จัก....มันเป็นการสร้างความสนิทสนมกันระหว่างหมอกับคนไข้ โชคดีมาก เด็กไม่กลัวเรา
ต้องสนิทกันมากแน่ๆเลยใช่ไหมคะ ถึงมาอยู่เป็นเพื่อนกัน ดีจังหนูจะได้ไม่เหงา ทานข้าวได้ไหมคะ....
ได้.... เด็กตอบ
คนเก่ง ลุกเดินมาหาป้าหน่อยได้มั้ย มะ พร้อมยื่นแขนสองข้างออกมารับ...
อยากรู้ว่าเด็กเดินปกติไหม มีอาการขาอ่อนแรงหรือเปล่า เพราะผู้อาวุโสทั้งสองบอกว่า ตอนนี้เด็กไม่ยอมวิ่งเล่น เดินน้อย กลัว ต้องประคอง
หมอนั่งกับพื้น ยื่นแขนสองข้าง กั้นเป็นช่องให้เด็กเดินเข้ามา สองข้างมีแขนของหมอประคองหนูไว้ เกาะได้ ที่ตรงนี้ปลอดภัย หนูจะไม่ล้ม หนูเดินได้แน่ๆ แค่หนูก้าวขาออกมา...
เด็กมองหน้าหมอ ลุกขึ้นยืน แล้วค่อยๆเดินเข้ามาในอ้อมแขน เดินเองด้วยท่วงท่าปกติ ไม่อ่อนแรง ไม่เกร็งกล้ามเนื้อ....
โหหหหหห..... เดินได้ปกติเลยนี่คะ เยี่ยมเลย แข็งแรงนะ
ที่ไม่ยอมเดินร่างกายไม่น่าจะมีอะไร น่าจะเรื่องของใจดวงเล็กๆ
เด็กหยุด ระหว่างทาง ทรุดลงนั่ง...
เราขยับตัวออก ยื่นแขนสองข้างเหมือนเดิม
แล้วบอกว่า ลุกขึ้นเดินอีกนิดเดียวลูก เดินมาหาป้า มากอดหมอ มาให้หมอกอดหน่อยเร้ว.... คอยเชียร์.... เรียกได้ว่า ลงทุนเอาตัวเข้าแลกเลย
1
เขาลุกขึ้นยืนแล้วเดินอีกครั้งเดินในอ้อมแขนเรา เพื่อมาเข้าหาอ้อมกอด....
เก่งมาก หนูเดินเก่ง ป้ากอดชื่นใจ.... กอดเขาสักพัก เขาทรุดตัวจะนั่ง... อีกแล้ว 😅....
ยืนก่อนลูก เดินกลับไปหาคุณยายนะคะ กลับไปนั่งตรงนั้นนะ...
เขาลุกและเดินกลับไปอย่างว่าง่าย นั่งจุ้มปุก หมอเอาตุ๊กตาให้กอด....
กอดน้องหมูไว้นะ จะได้สบายใจ.... เขารับมา
กอดและวางบนตัก นั่งฟังหมอคุยกับคุณยายอย่างสงบ
คุณยายขา.... น้องไม่สบาย ป่วยหนักเลยนะ ต้องนอนในไอซียู แกคงตกใจมาก มันสะเทือนใจมาก เหมือนฝันร้าย เพิ่งออกจากรพ.ไม่กี่วัน.... ใช้เวลานิดนึงนะคะ
คุณยายคุณย่าต้องพาเล่นนะคะ ช่วงนี้อย่าใช้หน้าจอนะคะ ให้เขาอยู่กับคน เอาแค่โทรคุยกับคุณพ่อคุณแม่พอ...
ที่เหลือเล่นกับคุณย่าคุณยายดีกว่า
ถ้ามีกระดาษเปล่ากับสี เอามาให้แกขีดเขียนระบายเล่นจะดีมากค่ะ ถ้าไม่มีหมอจะให้พยาบาลหาให้ ปล่อยแกเขียนตามสบายเลยนะคะ ลายเส้นอะไรก็ได้ อิสระตาใจ หนักเบาตาม อารมณ์เลยค่ะ เลือกใช้สีตามใจชอบนะคะ ดำ แดง เหลือง เขียวได้หมดตามที่เด็กพอใจอยากหยิบใช้...
อ่านนิทานให้ฟัง เบื่อเล่มนั้นอ่านเล่มนี้... อ่านวนไปค่ะ เบื่อก็ไปทำอย่างอื่น
ต่อบล็อค ปั้นดิน ฉีกกระดาษ เล่นได้ เวลาแกเครียดแล้วจะขว้างของ อย่าให้ทำนะคะ ห้ามทำร้ายตัวเอง ไม่ทำลายข้าวของนะคะ
ถ้าทำให้ห้าม บอกตรงๆว่า อย่าทำ ทำไม่ได้ ของจะพัง บอกดีๆ ไม่โมโหเด็ก มั่นคง นุ่มนวล
กอด แล้วพาเค้าทำอย่างอื่น เล่นอย่างอื่น ออกจากสิ่งที่กวนอารมณ์เขา
เบื่อๆก็ออกไปเดินเล่นนอกห้องได้นะคะ ที่วอร์ดจัดต้นคริสต์มาส​สวยๆไว้ให้เด็กๆดู พาไปดูได้นะคะ ถ้าอยู่บ้าน ให้พาออกไปเดินเล่นสวนสาธารณะ​ ปีนป่าย เล่นดินเล่นทราย พาวิ่งพาเดิน วันไหนว่างตอนเช้าหรือเย็นพาไปเลยค่ะ
เล่น และทำเพื่อให้เขาระบายความเครียด สร้างบรรยากาศที่ดีภายในบ้าน พ่อแม่ ย่ายายเป็นพื้นที่ปลอดภัยให้เด็ก....
เดี๋ยวเขาก็กลับมาซนได้เหมือนเดิม
คุณพ่อคุณแม่ คุณย่าคุณยายเข้าใจ เราปรับช่วยนิดเดียว เดี๋ยวก็จะผ่านไปได้นะคะ อย่าเอาหน้าจอเข้าไปใช้ในช่วงนี้เด็ดขาดนะคะ
กลับมาก่อนครบเดือนนะลูก ไม่งั้นป้าจะได้ consult จิตแพทย์เด็กแน่ๆ....
โฆษณา