• ปฏิวัติฝรั่งเศส | เดอะซีรีส์
ตอนที่ 1 ปูมหลังการปฏิวัติ
ราชวงศ์บูร์บง (House of Bourbon) เป็นราชวงศ์ที่ปกครองราชอาณาจักรฝรั่งเศสตั้งแต่ปี 1589
ราชวงศ์บูร์บงรุ่งเรืองถึงขีดสุดในสมัยของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 (1643-1715) กษัตริย์ผู้ได้รับสมญานาม 'สุริยกษัตริย์' ภายใต้การปกครองแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ ที่อำนาจและทุกสิ่งทุกอย่างของฝรั่งเศส เป็นของพระเจ้าหลุยส์แต่เพียงผู้เดียว ฝรั่งเศสในยุคของพระองค์กลายเป็นชาติมหาอำนาจอันเกรียงไกรของยุโรป
พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 กษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่แห่งฝรั่งเศส
อย่างไรก็ตามความยิ่งใหญ่ดังกล่าวก็ค่อย ๆ หายไป ในยุคของพระเจ้าหลุยส์ที่ 15 (1715-1774) เหลนของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14
ในสมัยของพระเจ้าหลุยส์ที่ 15 ฝรั่งเศสได้ทำสงครามเจ็ดปีกับอังกฤษ แต่ฝรั่งเศสก็เป็นฝ่ายพ่ายแพ้ ทำให้สถานะความยิ่งใหญ่ของฝรั่งเศสต้องสั่นคลอน แถมฝรั่งเศสยังเสียเงินเป็นจำนวนมากไปกับสงคราม
และเมื่อถึงยุคของพระเจ้าหลุยส์ที่ 16 (1774-1792) ลูกชายของพระเจ้าหลุยส์ที่ 15 ปัญหามากมายต่าง ๆ ก็ได้อุบัติขึ้นในฝรั่งเศส จนนำไปสู่เหตุการณ์สำคัญที่พลิกโฉมประวัติศาสตร์โลกตลอดกาล นั่นก็คือการปฏิวัติฝรั่งเศสที่เกิดขึ้นในปี 1789
พระเจ้าหลุยส์ที่ 16
โดยสาเหตุหรือต้นตอที่นำไปสู่การปฏิวัตินั้น อาจจะแบ่งออกเป็น 4 ข้อด้วยกัน
สาเหตุแรกก็คือปัญหาทางการเงิน ฝรั่งเศสเริ่มมีปัญหาทางการเงินตั้งแต่ยุคพระเจ้าหลุยส์ที่ 15 และพอถึงยุคพระเจ้าหลุยส์ที่ 16 ปัญหาดังกล่าวก็ยังไม่จบลงแถมดูเลวร้ายขึ้น
พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 ทรงต้องการกอบกู้ศักดิ์ศรีของฝรั่งเศส หลังจากพ่ายแพ้ในสงครามเจ็ดปี ดังนั้นพระองค์จึงนำฝรั่งเศสให้การสนับสนุนอาณานิคมอเมริกาที่กำลังต่อสู้เพื่อประกาศอิสรภาพจากอังกฤษ
แน่นอนว่าสุดท้ายอเมริกาก็เป็นฝ่ายชนะ นำไปสู่การก่อตั้งสหรัฐอเมริกา แต่ฝรั่งเศสเรียกได้ว่าแทบจะไม่ได้อะไรเลยจากการช่วยอเมริกา แถมยังไปซ้ำเติมวิกฤตทางการเงินที่ฝรั่งเศสมีอีก
แม้จะเกิดปัญหาทางการเงิน แต่พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 และพวกชนชั้นสูง ก็ยังคงใช้จ่ายอย่างฟุ่มเฟือย จนทำให้ฝรั่งเศสต้องกู้เงินและมีหนี้จำนวนมาก
สาเหตุที่สองก็คือ ปัญหาข้าวยากหมากแพง ในยุคของพระเจ้าหลุยส์ที่ 16 ฝรั่งเศสได้เกิดภัยธรรมชาติและความแห้งแล้ง ทำให้ไม่สามารถเพาะปลูกพืชผลเพื่อกินเป็นอาหารได้
ส่งผลให้ราคาอาหารโดยเฉพาะกับขนมปังที่เป็นอาหารหลักของชาวฝรั่งเศส มีราคาแพงลิบลิ่ว เกิดเป็นปัญหาปากท้องและความอดอยาก ซึ่งรัฐบาลของพระเจ้าหลุยส์ก็ไม่สามารถช่วยเหลืออะไรได้
ประกอบกับได้เกิดข่าวลือที่ว่า พระนางมารีอังตัวเน็ตต์ มเหสีของพระเจ้าหลุยส์เคยพูดจาดูถูกคนว่า 'ไม่มีขนมปังกิน ก็ไปกินเค้กแทน' (ที่สุดท้ายเป็นเพียงแค่เฟคนิวส์) ก็ทำให้ผู้คนไม่พอใจรัฐบาลของพระเจ้าหลุยส์
สาเหตุที่สามก็คือ ความไม่ยุติธรรมในสังคม ตั้งแต่ช่วงยุคกลาง ในสังคมของฝรั่งเศสจะประกอบไปด้วยชนชั้นทางสังคมหรือที่เรียกว่า ฐานันดร (Estate) ทั้งหมด 3 ชนชั้นด้วยกัน
ชนชั้นแรกก็คือนักบวช ชนชั้นที่สองก็คือขุนนาง และชนชั้นที่สามก็คือประชาชนทั่วไป โดยประชาชนเป็นชนชั้นที่มีสัดส่วนในสังคมถึง 97% ขณะที่นักบวชและขุนนาง มีสัดส่วนอยู่ในสังคมรวมกันเป็นเพียงแค่ 3% เท่านั้น
แต่ประชาชนกลับเป็นเพียงชนชั้นเดียว ที่ต้องจ่ายภาษีให้กับทางการ ขณะที่นักบวชและขุนนางที่มีความร่ำรวย ไม่ต้องเสียภาษีเลยแม้แต่นิดเดียว และเมื่อรวมเข้ากับปัญหาทางปากท้องและเศรษฐกิจที่มีอยู่แล้ว ก็ยิ่งทำให้ประชาชนเดือดร้อนมากขึ้นอีก
ภาพการ์ตูนนักบวชและขุนนางนั่งขี่หลังประชาชน
ส่วนสาเหตุที่สี่ก็คือ อิทธิพลทางสังคม ในช่วงเวลานั้น ในยุโรปได้เกิดปรากฏการณ์ทางสังคมที่สำคัญที่เรียกว่า 'ยุคแห่งความตื่นรู้' (Age of Enlightenment) ที่เป็นช่วงเวลาที่ความเชื่อและค่านิยมแบบเก่าถูกตั้งคำถามว่า เป็นสิ่งที่ถูกต้องเหมาะสมหรือไม่
ระบอบการปกครองแบบกษัตริย์ อิทธิพลของศาสนา รวมไปถึงชนชั้นในสังคม เริ่มถูกมองว่า เป็นสิ่งที่ล้าหลัง ไม่มีความเป็นเหตุเป็นผล เพราะอาศัยแต่ความเชื่อ ตรงข้ามกับสิทธิเสรีภาพและความเท่าเทียมกัน ที่เป็นสิ่งที่ถูกต้อง
ประชาชนฝรั่งเศสเริ่มตั้งคำถามว่า ระบบการปกครองแบบเก่าที่ฝรั่งเศสมีอยู่ (หรือ Ancien Regime) ยังคงเป็นระบบที่ดีอยู่หรือเปล่า ทำไมประชาชนยังต้องเสียภาษีเพื่อเลี้ยงดูพวกชนชั้นสูงที่เป็นคนส่วนน้อยในสังคมด้วย และยอมถูกกดขี่แบบนี้ไปเรื่อย ๆ
และเมื่อดูประเทศเกิดใหม่อย่างสหรัฐอเมริกา ที่เป็นประเทศที่ไม่มีกษัตริย์ปกครอง แต่มีผู้นำคือประธานาธิบดีที่เป็นตัวแทนของประชาชน ก็ทำให้เกิดแนวคิดว่า ระบบการปกครองแบบใหม่นี้ อาจจะเป็นระบบที่ถูกต้องก็เป็นได้
ปัญหาที่สะสมมานมนาน ทำให้ในเดือนพฤษภาคม 1789 พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 ตัดสินใจเรียกการประชุมสภาฐานันดร (Estates General) สภาที่ประกอบไปด้วยคนทั้งสามชนชั้น เพื่อประชุมหาทางออกของประเทศร่วมกัน
แต่ดูเหมือนว่า สภาฐานันดรจะกลายเป็นเพียง 'สลักชิ้นแรก' ที่จะปลดระเบิดลูกใหญ่ในเวลาต่อมา
Next Episode Coming Soon
*** References
• History. French Revolution. http://bitly.ws/yTr2
• Britannica. French Revolution. http://bitly.ws/yTrj
• Duckster. French Revolution. http://bitly.ws/yTqV
#HistofunDeluxe
- 43
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
