เบญจขันธ์
ในทางพุทธศาสนาแยก ‘รูปกับนาม’ ออกเป็น 5 กอง คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ เรียกว่า ‘ขันธ์ 5’ได้แก่
1. รูป เป็นสภาพไม่รู้ มีทั้งหมด 28 รูป แบ่งเป็น อุปาทยรูป 24 รูป และมหาภูตรูป 4 รูป
2. เวทนา เป็นความรู้สึก มีทั้งหมด 5 เวทนา คือ สุขกาย สุขใจ ทุกข์กาย ทุกข์ใจ อุเบกขาทางใจ
3. สัญญา เป็นความจำได้ ความรู้จำสิ่งที่ปรากฏได้ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย และความรู้สึกได้ทางใจ คือ เวทนา สัญญา สังขาร
4. สังขาร เป็นการปรุงแต่งจิตให้จิตมีอารมณ์และกิริยาหลากหลาย มีทั้งหมด 50 สังขาร
5. วิญญาณ เป็นสภาพรับรู้ มีทั้งหมด 6 ทวาร คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
ในขันธ์ 5 นี้ เมื่อจัดเข้าในปรมัตถธรรม
รูป จะจัดเป็น ‘รูปธรรม’
ส่วนเวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณจะจัดเป็น ‘นามธรรม’
* รูปขันธ์ จะจัดเข้าใน ‘รูป’
* เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ และสังขารขันธ์ จะจัดเข้าใน ’เจตสิก’
* วิญญาณขันธ์ จะจัดเข้าใน ‘จิต’
* การหมดเหตุปัจจัยของนามรูป จะจัดเข้าใน ‘นิพพาน’
* ขันธ์ 5 จะจัดเข้าใน ‘ไตรลักษณ์’
~~~~~~~~
- 1
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
