ลิลิธ ภรรยาหลวงหมายเลข 1
ชื่อลิลิธอาจจะไม่เป็นที่คุ้นหูคนที่ไม่ได้สนใจตำนานเทพปกรณัมทางฟากตะวันตกมากนัก อาจจะเป็นเพราะตำนานส่วนใหญ่กล่าวถึงเธอในแง่ไม่ดี หรืออาจเป็นเพราะเธอมีความเกี่ยวพันกับตำนานพระเจ้าสร้างโลกตามความเชื่อดั้งเดิมของศาสนาคริสต์
ดั้งเดิมขนาดที่ว่านักวิชาการบางคนเลือกที่จะเรียกว่าศาสนายูดาย อันหมายถึงลัทธิเอกเทวะนิยมของชาวยิวที่มีมาก่อนยุคคริสตกาลถึงราว 1200 ปี
ในพระคัมภีร์เจเนซิสฉบับที่เรารู้จักกันดีนั้น พระเจ้าทรงสร้างมนุษย์คู่แรกขึ้นมาคือ อดัมกับอีฟ นัยว่าสร้างอดัมขึ้นมาก่อน แต่พ่อหนุ่มเกิดเหงาขึ้นมา พระเจ้าจึงทรงสร้างอีฟให้มาอยู่เป็นเพื่อน
แต่ตามตำนานของศาสนายูดายนั้น พระเจ้าทรงสร้างมนุษย์หญิงชายคู่แรกขึ้นพร้อมกัน คืออดัมและลิลิธ และอาจจะเป็นเพราะถูกสร้างขึ้นมาพร้อมกันนี่เองลิลิธจึงยึดหลักการ All men are created equal มนุษย์ถูกสร้างขึ้นมาอย่างทัดเทียมกันอย่างเหนียวแน่นและไม่ยอมเป็นเบี้ยล่างอดัมในทุกเรื่อง แม้แต่เรื่องบนเตียง
โชคไม่ดีที่พระเจ้าน่าจะทรงลืมประทานความสามารถในการเจรจาแก้ปัญหาให้กับมนุษย์คู่แรก ทั้งคู่จึงแตกหักกันและลิลิธหนีจากสวนอีเดนไปอยู่เพียงลำพัง
พ่อหนุ่มอดัมไม่รู้จะทำยังไงจึงไปตีโพยตีพายกับพระเจ้า ซึ่งพระองค์ก็ส่งทูตสวรรค์สามองค์ไปตาม (หรืออาจจะเรียกว่าบังคับขืนใจก็ได้) ให้ลิลิธกลับมา
น่าสนใจว่าตรงนี้ในตำนานไม่เพียงให้ลิลิธปฏิเสธอำนาจของทูตสวรรค์ (หรือคำสั่งของพระเจ้าเท่านั้น) แต่ยังสามารถต่อรองจนทูตสวรรค์ต้องกลับมามือเปล่าด้วย ซึ่งพอโดนภรรยาทิ้ง อดัมก็โศกเศร้าเปล่าเปลี่ยวจนพระเจ้าต้องทรงสร้างอีฟขึ้นมา แต่คราวนี้เธอเป็นหญิงสาวที่เชื่องเชื่อตามอุดมคติชายเป็นใหญ่ของยุคก่อนคริสตกาล ในตำนานสายนี้จึงเรียกอีฟว่าเป็น ภรรยาคนที่สองของอดัม
ว่ากันว่าลิลิธกลับมาพบอดัมอยู่ร่วมกับอีฟ ส่วนตัวเองถูกยกฐานะกลายเป็นภรรยาหลวงไปแล้ว การแตกหักกันจากฐานะสามีภรรยาจึงสมบูรณ์ ลิลิธผละจากสวนอีเดนโดยไม่หวลกลับมาอีกเลย
แม้จะมีตำนานเกี่ยวกับลิลิธที่ดูเป็นชิ้นเป็นอัน แต่เชื่อกันว่าเรื่องราวของเธอในยุคแรกๆ นั้นเป็นเรื่องเล่าแบบปากต่อปาก ไม่มีบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร ต่างกับเรื่องราวของอดัมและอีฟ ผลก็คือลิลิธเป็นตัวละครที่มีสีสันมากมาย โดยรวมเธอถูกวาดภาพให้เป็นปีศาจสาวที่สวย มีเสน่ห์ มีอิสระทางเพศและชั่วร้าย (ซึ่งดูว่าจะตรงกับบุคลิกของนางร้ายในละครหลังข่าวอย่า่งไรชอบกล)
นักวิชาการยุคใหม่ค่อนข้างจะให้ความสนใจ และตีความ (หรืออาจจะขยายความ) การกระทำของลิลิธว่าเป็นการไม่ยอมรับหลักการชายเป็นใหญ่ซึ่งเป็นหลักนิยมในยุคที่ศาสนายูดายถือกำเนิดขึ้น ซึ่งทำให้เธอกลายเป็นตัวละครในตำนานที่ค่อนข้างจะโดดเด่น เป็นไปได้ว่าเรื่องเล่าของเธอคือภาพสะท้อนการต่อสู้ระหว่างหลักนิยมแบบปิตาธิปไตยและมาตาธิปไตยในสังคมชาวยิวโบราณ
ในยุคปัจจุบันด้วยบุคลิกที่สวย มีเสน่ห์ อยู่ได้ด้วยตนเองโดยไม่ต้องพึ่งพาผู้ชายและมีอิสระทางเพศทำให้ลิลิธกลายเป็นสัญญลักษณ์ของความเคลื่อนไหวเพื่อเรียกร้องสิทธิสตรีหลายกลุ่ม เรียกว่าเธอเป็นผู้มาก่อนกาลอย่างแท้จริง
อ้างอิง :
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
