บทความ Blockdit ตอน นักเขียนต้องรีเสิร์ชแค่ไหน
นักเขียนนวนิยายจารกรรมชาวอังกฤษ เฟรเดอริค ฟอร์ไซธ์ รีเสิร์ชลึกและละเอียดยิบก่อนเขียนนวนิยายเสมอ ยกตัวอย่าง เช่น The Day of the Jackal เรื่องของการลอบสังหารประธานาธิบดี ชาร์ลส์ เดอ กอลล์ แห่งฝรั่งเศส เขารีเสิร์ชลึกถึงว่าในวันเกิดเหตุมีสภาพอากาศอย่างไร เพื่อที่จะผูกเรื่องได้ถูกต้อง ตัวละครนักลอบสังหารจะได้ใส่ชุดที่เหมาะสม
ในเรื่อง The Odessa File ฟอร์ไซธ์รีเสิร์ชลึกถึงว่า ช่วงล่างรถจากัวร์ SK 150S แข็งแรงต้านระเบิดได้ นี่เป็นเกร็ดเล็กๆ ที่หลายคนมองผ่าน แต่นักเขียนสามารถนำไปผูกเข้ากับเรื่องได้
บางคนอาจสงสัยว่าทำไมต้องรีเสิร์ชลงลึกขนาดนั้น คำตอบคือ สำหรับงานประเภทนี้ ยิ่งลึกยิ่งละเอียด ยิ่งสมจริง
ผมเขียนนิยายอิงประวัติศาสตร์หลายเรื่อง แต่ละเรื่องรีเสิร์ชหนักมาก ในนวนิยายเรื่อง บุหงาปารี - บุหงาตานี ต้องรีเสิร์ชไม่เพียงประวัติศาสตร์ของปัตตานี อยุธยา ญี่ปุ่น ฯลฯ ยังต้องรีเสิร์ชวิถีชีวิตชาวประมง รวมถึงวิชาดูหลำ วิชาหาปลาของประมงโบราณ แล้วนำมาผสมกัน
ตอนที่ผมเขียนนวนิยาย น้ำเงินแท้ ซึ่งต้องบรรยายฉากวันที่ 24 มิถุนายน 2475 ก็ต้องรีเสิร์ชละเอียดว่าสภาพอากาศในวันนั้นเป็นอย่างไร
ข้อมูลนี้ค้นหาไม่ง่าย แต่ก็พบจนได้ว่าช่วงคืนวันที่ 23 มิถุนายนกับเช้าวันที่ 24 มิถุนายน 2475 ฝนตกหนักจนพระนครชุ่มฉ่ำไปทั้งเมือง ครั้นเช้าฝนซาเม็ด ท้องฟ้าแจ่มใส
นอกจากนี้ผมยังรีเสิร์ชต่อไปถึงปรากฏการณ์ทางธรรมชาติอื่นๆ ในช่วงนั้น ก็พบว่าในเดือนมิถุนายน ปี 2475 มีดาวหางดวงหนึ่งมาเยือนโลก ก็นำมาผูกกับความเชื่อเรื่องลางร้ายที่มากับดาวหาง
รายละเอียดเล็กๆ เหล่านี้ใช้ประโยชน์แต่งเรื่องให้ละเอียดขึ้น
ในเรื่อง น้ำเงินแท้ นักโทษการเมืองที่ถูกจับในคดีกบฏบวรเดชจำนวนสามร้อยกว่าคนถูกขังที่กระทรวงกลาโหม พวกเขาไม่ถูกสวมกุญแจมือเช่นคนร้ายทั่วไป ข้อมูลนี้มาจากหลายเล่ม
ฉากนักโทษการเมืองถูกผู้คุมยิงตาย พร้อมเอ่ยว่า "ผมยิงนักโทษตายหนึ่งคน เสียกระดาษหนึ่งแผ่น เท่านั้นเอง" ชีวิตนักโทษหนึ่งคนมีค่าเท่ากับกระดาษแผ่นเดียว สำหรับเขียนรายงานเหตุการณ์ให้ผู้ใหญ่ทราบ ไม่ใช่เรื่องแต่ง เขียนจากความจริง
รวมไปถึงพฤติกรรมกลั่นแกล้งนักโทษ เช่น สั่งให้นักโทษขุดบ่อสามคูณสามเมตร ลึกหนึ่งเมตร ขุดดินจากบ่อที่หนึ่งไปถมบ่อที่สองไปเรื่อยๆ การชักปืนจะยิงคนที่ป่วยทำงานไม่ได้ ฯลฯ
ในเรื่อง นักโทษการเมืองถูกส่งจากเกาะตะรุเตาไปที่เกาะเต่า เมื่อเรือแล่นออกจากเกาะ ปรากฏว่ามีสุนัขสี่สิบกว่าตัวในเกาะตะรุเตาว่ายน้ำตามเรือนักโทษ นี่ไม่ใช่จินตนาการเหนือจริงของนักเขียน แต่เป็นเรื่องจริงที่มาจากการรีเสิร์ช นี่เป็นรายละเอียดเล็กๆ แต่สามารถส่งผลต่ออารมณ์เรื่อง
ในนวนิยายเรื่อง ปีกแดง ผมแต่งเรื่องให้ตัวเอกติดอยู่ในกรุงเบอร์ลินช่วงสุดท้ายของสงครามโลกครั้งที่สอง ปี 2488 เมื่อนาซีแพ้สงคราม พวกรัสเซียบุก ส่งผลให้ทูตไทยพระประศาสน์พิทยายุทธ ถูกจับไปขังที่รัสเซียนานเจ็ดเดือน
นอกจากการรีเสิร์ชจากหนังสือเก่าแล้ว ผมยังไปสัมภาษณ์พันเอกสมพงศ์ พิศาลสารกิจ บุตรเขยที่เหลือเพียงคนเดียวของพลตรี พระประศาสน์พิทยายุทธ ตามไปจนเจอตัว
พันเอกสมพงศ์ พิศาลสารกิจ อยู่ในเบอร์ลินช่วงท้ายสงคราม รายละเอียดที่บรรยายในตอนนี้จึงมีความจริงค่อนข้างครบถ้วน
รายละเอียดเล็กๆ บางอย่างที่ปกติไม่บันทึกในหนังสือเล่มใด ก็ถูกเก็บมา เช่น ข้าราชการสถานทูตชื่อสว่าง ที่เป็นคนขับรถของพระประศาสน์พิทยายุทธ ในวันที่ท่านทูตถูกจับ สว่างรอดมาได้โดยบังเอิญเพราะท้องเสีย เขาแต่งงานกับหญิงเยอรมันและตั้งรกรากที่เยอรมนี
นอกจากนี้ผมยังต้องหาทางคุยกับทหารเก่าบางท่าน เพื่อให้เล่าบทบาทของทหาร แนวคิดต่างๆ เพื่อเขียนนวนิยายเรื่องนี้
ในตอนหนึ่งของเรื่อง ปีกแดง ตัวเอก ‘รุจน์ รุจิเรข’ ถูกเจ้านายส่งไปสังเกตการณ์การเซ็นสนธิสัญญาที่กรุงเจนีวา หลังฝรั่งเศสพ่ายแพ้เวียดมินห์ที่เดียนเบียนฟู แล้วถอนตัวจากอินโดจีน มีการเซ็นสัญญา The Geneva Conference ในปี 1954 ที่กรุงเจนีวา สวิตเซอร์แลนด์
การหาข้อมูลรายละเอียดการบินในอดีตไกลขนาดนั้นทำได้ยาก เพราะไม่มีใครเก็บข้อมูลเที่ยวบิน โดยปกตินักเขียนอาจบรรยายแค่สองสามบรรทัดก็ได้ว่าตัวเอกเดินทางจากดอนเมืองไปถึงเจนีวา
แต่หลังจากรีเสิร์ชหนักหน่วง ทั้งจากการเจาะข้อมูลการบินจากสายการบิน SAS และควานหาหนังสือหลายเล่ม ผมก็สามารถบรรยายฉากนี้ได้ยาวและละเอียดยิบ และเป็นความจริง รู้ทั้งเลขที่เที่ยวบิน เวลาเดินทาง เมืองต่างๆ ที่เครื่องบินลงจอด
นี่คืองานหลังจากรีเสิร์ช
ฟ้าสว่างสดใสเมื่อเครื่องบิน สแกนดิเนเวียน แอร์ไลน์ เที่ยวบิน SK 951 ทะยานออกจากสนามบินดอนเมืองเวลา 08.00 น. วันนั้น เป็นเครื่องบิน ดีซี 6 ขนาดสี่เครื่องยนต์ เขารู้สึกหูอื้อทุกครั้งที่เครื่องบินขึ้นและลงจอด มองเห็นทุ่งเขียวเบื้องล่างฟ้าสีสดใส รู้สึกสดชื่นขึ้นบ้าง หลังจากที่รู้สึกหนักหน่วงใจมานานหลายเดือน
จากกรุงเทพฯ เครื่องบินเคลื่อนไปข้างหน้าเรื่อยๆ เหมือนนกที่ไร้จุดหมาย สี่ชั่วโมงต่อมาก็ถึงแผ่นดินอินเดีย เครื่องบินแวะจอดที่กัลกัตตา เขาก้าวลงมาเป็นคนสุดท้าย
ผู้โดยสารทุกคนต้องกรอกแบบฟอร์ม แสดงใบตรวจโรคป้องกันไข้เหลือง พวกเขาแวะที่กัลกัตตาราวหนึ่งชั่วโมง เครื่องบินก็ทะยานขึ้นฟ้ามุ่งตะวันตกเฉียงเหนือต่อไป
พนักงานเครื่องบินเริ่มบริการอาหารค่ำ เขาขยับตัวเพราะความเมื่อย ห้าชั่วโมงครึ่งต่อมา เครื่องบินก็ถึงเมืองการาจี อีกซีกหนึ่งของแผ่นดินอินเดีย ผู้โดยสารแแวะที่นั่น สนามบินการาจีใหญ่โต เขาเห็นเครื่องบินจอดหลายลำ ครั้นถึงเวลาท้องถิ่นสามทุ่มครึ่ง เครื่องบินก็ลาจากเมืองด่านสุดท้ายของอินเดียทะยานขึ้นฟ้าอีกครั้ง คราวนี้เปลี่ยนลูกเรือชุดใหม่ เขาจึงเพิ่งสังเกตว่าเที่ยวบินนี้มีแอร์โฮสเตสสาวสองคน เพอเซอร์หนึ่งคน
จากการาจีเครื่องบินทะยานข้ามทะเลอารเบียนเข้าสู่อ่าวเปอร์เซีย ระยะทางกว่าสองพันกิโลเมตร ผู้โดยสารส่วนใหญ่หลับ แต่เขานอนไม่หลับ ในใจคิดหลายเรื่อง
เขาเคลิ้มหลับไป รู้สึกตัวอีกครั้งเมื่อเครื่องบินจอดที่สนามบินเมืองอะบาดานเรียบร้อยแล้ว
อะบาดานเป็นเมืองในอิหร่าน อยู่ในง่ามต่อระหว่างอิหร่าน คูเวต อิรัก และซาอุดิอารเบีย เป็นเมืองติดแม่น้ำที่รวมสายมาจากไทกริสและยูเฟรติสอันยิ่งใหญ่มาแต่อดีต
เครื่องบินหยุดไม่นานก็ขึ้นฟ้าอีกครั้ง มุ่งหน้าสู่ตะวันตกเฉียงเหนือ ข้ามแผ่นดินตะวันออกกลางและทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ไปยังเมืองเก่าเอเธนส์ เวลาบินราวหกชั่วโมงครึ่ง
แสงอาทิตย์สาดเข้ามาในเครื่องบิน เป็นฟ้าที่สวยงามมาก เมฆบางกระจายกระทบแสงเป็นสีทองระยิบ เบื้องล่างคือทะเลเมดิเตอเรเนียน เขาเคลิ้มหลับไป รู้สึกตัวอีกครั้งเมื่อเครื่องบินค่อยร่อนลง
กว่าหนึ่งชั่วโมงต่อมา พวกเขาก็ต้องขึ้นเครื่องบินอีกครั้งไปโรม
ถึงโรมเป็นเวลาบ่าย อาคารท่าอากาศยานโรมเป็นตึกโอ่โถง สูงสองชั้น อยู่ที่โรมอีกชั่วโมงกว่าก็เดินทางต่อ โดยเปลี่ยนลูกเรือชุดใหม่อีกครั้ง เขารู้สึกเหนื่อยกับการบินอันยาวนาน
เมฆหนาทึบ สองชั่วโมงต่อมาก็ถึงซูริค เขาดูนาฬิกาข้อมือ 13.15 น. เครื่องบินใช้เวลาบินยาวถึงสามสิบห้าชั่วโมงกับอีกสิบห้านาที จบการเดินทางช่วงแรก เขาพักที่ซูริคหนึ่งคืน วันต่อมาเขาก็รอขึ้นเครื่องบินอีกลำต่อไปยังเจนีวา ไม่นานก็พบว่าเครื่องบินนั้นเครื่องยนต์มีปัญหา เขาไม่มีทางเลือกนอกจากต่อรถบัสไปเจนีวาโชคดีที่ระยะทางจากซูริคไปเจนีวาเพียงสองร้อยกว่ากิโลเมตร
การเดินทางช่วงสุดท้ายจบลงในที่สุด
ในนวนิยายเรื่อง 16 องศาเหนือ (ภาคขยายของ ประชาธิปไตยบนเส้นขนาน) ผมแต่งเรื่องให้ตัวละคร คมน์ เขมะวิช เดินทางจากอินเดีย ข้ามมหาสมุทร ลอบเข้าเมืองไทยในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง เพื่อทำงานพิเศษชิ้นหนึ่ง เขาโดยสาร บี-24 ลิเบอร์เรเตอร์ หรือที่รู้กันในชื่อ โมเดล 32 เป็นเครื่องบินทิ้งระเบิดสัญชาติอเมริกัน
ฉากนี้บรรยายว่า ตัวละครที่บินไปกับเครื่องบินจะสูบบุหรี่ แต่ทำไม่ได้
พ.ต. เดวิด สไมลีย์ มองตาเขาเงียบๆ ดึงซิการ์ออกมาจากกระเป๋าเสื้อ ถามผู้โดยสารรอบตัว "มีใครสนใจซิการ์ไหม?"
คมน์ เขมะวิช สั่นหัว
เชิง อินทอน กล่าวเสียงเรียบๆ ว่า "ผมไม่คิดว่าเป็นความคิดที่ดี เครื่องบินลำนี้..."
นายทหารอังกฤษพยักหน้า "เออ! จริงของคุณ แล้วเก็บซิการ์กลับใส่กระเป๋าเสื้อตามเดิม"
ฉากนี้เขียนตามรีเสิร์ชที่ว่า บี-24 ลิเบอร์เรเตอร์ต่างจากเครื่องบินอื่นๆ ที่เครื่องบินมีโอกาสติดไฟได้ง่ายกว่า เครื่องบินบรรทุกอาวุธและระเบิดเต็มอัตรา เชื้อเพลิงมีโอกาสรั่วเสมอ บางครั้งมันจึงมีอีกชื่อเรียกหนึ่งว่า โลงศพบินได้ เพราะมีทางออกแค่ทางเดียวที่ท้ายเครื่อง การหนีกรณีฉุกเฉินกระทำได้ลำบาก ดังนั้นจึงห้ามสูบบุหรี่ในเครื่องบิน
ในอีกฉากหนึ่ง ผมแต่งเรื่องให้ตัวเอก เสือย้อย ไปพบเหมาเจ๋อตุงที่เมืองจีน ผมบรรยายที่อยู่ของเหมาเจ๋อตุงว่าเป็นถ้ำอยู่ใกล้หมู่บ้านชื่อ เจียหลิน ฝั่งหนึ่งเป็นผาหินซึ่งมีปากถ้ำเรียงเป็นช่วง ๆ ปากถ้ำเป็นช่องแตกในภูเขา บางส่วนเกิดจากฝีมือมนุษย์ มีเล้าหมู ฝูงไก่สิบกว่าตัวกำลังจิกหาอาหารบนพื้นทราย
ข้อมูลนี้ไม่ได้จินตนาการขึ้นมาเอง แต่มาจากบันทึกหายากเล่มหนึ่งของชาวรัสเซียชื่อ ปีโอตร์ ปาร์เฟนโนวิช วลาดิมิรอฟ เป็นผู้สื่อข่าวสงครามชาวรัสเซียที่สำนักสื่อข่าวทาสส์ส่งไปทำงานหาข่าวในประเทศจีน และเขียนรายงานให้องค์การคอมมิวนิสต์สากล (โคมินเทอร์น)
เขาเห็นรถพยาบาลเก่าคันหนึ่งจอดอยู่ไม่ไกลออกไป โจวเอินไหลบอกว่าเป็นรถของพวกอังกฤษหรืออเมริกาทิ้งไว้
องค์ประกอบรถพยาบาลนี้ย่อมไม่ใช่ส่วนสำคัญของเรื่อง แต่เมื่อใส่เข้าไป มันก็เพิ่มความสมจริงที่คนอ่านคาดไม่ถึง
ในฉากเดียวกันนี้ เหมาเจ๋อตุงต้อนรับเสือย้อยด้วยน้ำชา จิบชา แล้วเคี้ยวถั่วลิสงไปพลาง รายละเอียดเหล่านี้อิงความจริงหมด
บางครั้งการรีเสิร์ชก็มาจากความบังเอิญ รีเสิร์ชหนึ่งนำไปสู่อีกเรื่องและอีกเรื่อง ทำให้ได้ข้อมูลที่ไม่ได้คาดหวังแต่แรก เรียกว่า happy accident
ยกตัวอย่างเช่น ในเรื่อง ผู้ชายคนที่ตามรักเธอทุกชาติ พิมพ์ครั้งที่ 85 รีเสิร์ชหนักมาก ต้องอ่านงานทุกสาย แต่โชคดีที่อ่านสะสมมามาก ก็ช่วยประหยัดเวลา ผมจึงบอกเสมอว่า นักเขียนต้องอ่านล่วงหน้า รอให้ต้องทำงานแล้วค่อยอ่าน อาจไม่ทันการ
ในเรื่องนี้ผมตั้งชื่อนางเอก รตี วรรษรส มาตั้งแต่แรกแล้ว โดยเห็นว่าในเมื่อเป็นเรื่องรัก ก็ตั้งชื่อนางเอกว่า รตี (รติ) แปลว่า ความรัก ความพิศวาส ในบางโลก รตีเป็นนักยิงธนู
ที่น่าขันและแปลกใจคือ เมื่อรีเสิร์ชไปเรื่อยๆ ก็พบว่า รตี (RATI) เป็นอักษรที่ปรากฏในชื่อเทพธิดาแห่งความรัก APHRODITE (หรือวีนัส) นอกจากนี้ อีรอส ลูกของอโฟรไดทีใช้ธนูเป็นอาวุธแห่งความรัก และเทพธิดาที่ช่วยชีวิตกามเทพอินเดียชื่อ รตี
ที่บังเอิญอีกเรื่องคือ RATI ยังตรงกับเทพธิดาแห่งความรักอีกคนหนึ่งคือ ISHTAR ในตำนานโบราณ อิชตาร์เป็นเทพธิดาแห่งความรัก และสงคราม เมื่อออกรบอิชตาร์จะสวมชุดศึก ใช้ธนูเป็นอาวุธ
นอกจากนี้ RATI ยังเป็นอักษรใน SAGITTARIUS (ราศีธนู)
ในเรื่องผมใช้องค์ประกอบที่เรียกว่าสัดส่วนทอง ( Golden Section) อยู่มาก และเมื่อเอารูปแผนที่ราศีธนูมาทาบ ก็พบว่ามันทาบพอดีกับ Golden Section
ทั้งหมดนี้เป็นความฟลุคของการรีเสิร์ช ซึ่งเมื่อรีเสิร์ชลึกลงไปเรื่อยๆ ก็อาจพบเรื่องบังเอิญอย่างนี้ และนำไปแต่งเป็นเรื่องได้
ในนวนิยายไซไฟเรื่อง อัฏฐสุตรา เมื่อผมรีเสิร์ชเกี่ยวกับคัมภีร์เต๋าเต๋อจิง พบว่าข้อความในบทที่ 42 ของคัมภีร์เต้าเต๋อจิง เขียนว่า เต๋าให้กำเนิดหนึ่ง หนึ่งให้กำเนิดสอง สองให้กำเนิดสาม สามให้กำเนิดสรรพสิ่งมากมายนับไม่ถ้วน สรรพสิ่งนับไม่ถ้วนเหล่านี้แบกหยินบนหลัง โอบกอดหยางในวงแขน และผสมผสานพลังทั้งสอง
ขณะเดียวกันเมื่อรีเสิร์ชเรื่องธาตุๆ ในจักรวาล ก็พบความเชื่อมโยงแบบบังเอิญ นั่นคือเพียงไม่กี่นาทีหลังจากเกิด บิ๊ก แบง ก็เกิดธาตุไฮโดรเจน เป็นธาตุแรกของจักรวาล ธาตุนี้มีโปรตอนหนึ่งตัว ตามมาด้วยธาตุฮีเลียมซึ่งมีโปรตอนสองตัว และธาตุลิเทียมซึ่งมีโปรตอนสามตัว หลังจากนั้นก็ค่อยๆ เกิดธาตุใหม่ๆ อีกมากมาย
มันตรงกับ หนึ่งให้กำเนิดสอง สองให้กำเนิดสาม สามให้กำเนิดสรรพสิ่งมากมายนับไม่ถ้วน
นี่ย่อมเป็นเรื่องบังเอิญ แต่นักเขียนสามารถนำไปจับแพะชนแกะแต่งเป็นเรื่องที่น่าสนใจได้
ผมเจอ happy accident บ่อยอย่างไม่น่าเชื่อ ทำให้การรีเสิร์ชแบบ ไม่รู้จะเจออะไร นี้สนุกผิดคาด
การเขียนนิยายโดยมีข้อมูลและรายละเอียดรองรับนี้ ทำให้เรื่องแน่นขึ้น สมจริงขึ้น และสนุกขึ้น
แต่หมายความว่านักเขียนต้องทำงานหนักขึ้นหลายเท่า
- 10
ดูเพิ่มเติมในซีรีส์
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
