6 มี.ค. 2023 เวลา 00:32 • การศึกษา

คำที่ใช้เรียกช้าง

สำนักราชบัณฑิตสภา อธิบายคำทึ่ใช้เรียกช้างแต่ละประเภท ทั้งช้างพลาย ช้างสีดอ ช้างพัง และลักษณนามที่เรียกช้างป่า ช้างบ้าน และช้างเข้าประจำการ ที่ใช้ลักษณนามต่างกัน ข้อมูลนี้ถูกค้นพบ โดยทีมข่าวไทยพีบีเอสออนไลน์ ที่เขียนโดยนายพัชนะ บุญประดิษฐ์ ในช่วงของเหตุการณ์ ที่ช้างป่าทั้ง 11 ตัว ได้พลัดตกลงไปในน้ำตกเหวนรก ในอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ โดยทางทีมข่าวได้อธิบายรายละเอียดของช้าง ไว้อย่างน่าสนใจดังนี้
"ช้าง" เป็นสัญลักษณ์ของชาติไทยและเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ตัวสีเทา มีจมูกยาวเรียกว่างวง มีฟันยื่นยาวใต้งวงเรียกว่างา ช้างตัวผู้ที่มีงายาว เรียกว่าช้างพลาย ช้างตัวผู้ที่มีงาสั้น เรียกว่าช้างสีดอ ช้างตัวเมียเรียกว่าช้างพัง ช้างตัวผู้ถ้าตกมันจะดุร้ายมาก
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2542 ยังให้ความรู้เกี่ยวกับช้างอีกหลายเรื่อง จึงนำมาเสนอให้ได้ทราบ ดังนี้
คำเรียกช้างมีอย่างอื่น เช่น กุญชร คช คชสาร คชาชาติ เจ่ง ดมไร ช้างป่าใช้ลักษณนามว่า "ตัว" เมื่ออยู่รวมกันหลายตัวเป็นฝูง จะเรียกว่า "โขลง" มีช้างพังอายุมากเป็น "จ่าโขลง" เมื่อนำช้างป่ามาฝึกใช้เป็นช้างบ้าน ลักษณนามของช้างบ้านใช้ว่า "เชือก" และเมื่อนำช้างมาขึ้นระวางคือนำมาเข้าทำเนียบหรือเข้าประจําการ ลักษณนามของช้างขึ้นระวางใช้ว่า "ช้าง"
งวง คือจมูกของช้างที่ยื่นยาวออกไป ตรงปลายมีจะงอยสําหรับจับของ งวงช้างมีชื่อเรียกอย่างอื่น เช่น ภุช ภูโช วารณกร หัตถ์ อวัยวะส่วนที่อยู่โคนงวงช้างที่มีรูปโป่งคล้ายลูกนํ้าเต้าเรียกว่า น้ำเต้า
งา คือฟันตัดแถวบนที่งอกออกจากปากช้าง ลักษณนามที่ใช้เรียกคือ "กิ่ง" งามีชื่อเรียกอย่างอื่น เช่น ทนต์ ทันต์ นาคทนต์ ทาฒะ ทาฐะ ถ้างาช้างมีขนาดใหญ่แต่สั้นและมักจะชี้ตรง เรียกว่า งาเนียม ถ้างายาวมากแต่มีวงรอบเล็กเรียกว่า งาเครือ งาของช้างพังเรียกว่า ขนาย เนื้อหุ้มที่โคนงาช้างเรียกว่า สนับงา
"ตกมัน" เป็นคำวิเศษณ์ ใช้เรียกลักษณะที่ต่อมน้ำมันที่ขมับของช้างบวมโตและมีน้ำมันใส ๆ ไหลออกมา ทำให้ช้างตัวผู้มีอารมณ์รุนแรง ก้าวร้าว ดุร้าย มีกลิ่นสาบฉุน เรียกช้างที่มีอาการนั้นว่า ช้างตกมัน
"คชาชีพ" คือคนเลี้ยงช้างหรือหมอช้างหรือควาญช้าง "ตะพุ่น" คือพวกคนหลวงที่ถูกเกณฑ์ให้เกี่ยวหญ้าเลี้ยงช้าง ตะพุ่นหญ้าช้าง คือโทษอาญาหลวงสมัยโบราณ หรือคนที่ถูกลงโทษให้เกี่ยวหญ้าเลี้ยงช้าง
"จัตุลังคบาท" คือเจ้ากรมพระตำรวจหลวงประจำ 4 เท้าช้างทรงของพระมหากษัตริย์ในเวลาสงคราม "ดุษฎีสังเวย" เป็นบทร้อยกรองที่แต่งเป็นฉันท์สําหรับกล่อมช้าง
*ห้ามนำบทความไปดัดแปลง แก้ไข หรือทำซ้ำโดยไม่ได้รับอนุญาต
ที่มาของแหล่งข้อมูล.
2
ช่องทางติดตามเรา.
#ประวัติศาสตร์ช้าง
#ตำนานช้าง
#เรื่องเล่าช้าง
#นิทานช้าง

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา