ไซยาไนด์(Cyanide) ทำอะไรกับร่างกายของเราบ้าง
จากรณีที่มีข่าวว่ามีการใช้สารไซยาไนด์(Cyanide) ในการวางยา ทำให้มีผู้ที่ได้รับอันตรายจากสาร Cyanide และมีผู้เสียชีวิต ทำให้ชื่อของสารไซยาไนด์(Cyanide)
แพร่ออกมาในหน้าสื่อ ทำให้เกิดความสนใจขึ้นเป็นวงกว้าง รวมถึงความกังวลในการนำไปใช้ในทางที่ผิดและพฤติกรรมเรียนแบบต่างๆ
แน่นอนว่าทางเพจหมอยาเดินไพร ไม่มีข้อเท็จจริงเกี่ยวกับคดีมานำเสนอ(เพราะส่วนตัวก็ยังไม่มีเวลานั่งดูข่าวจริงๆจังๆสักที) แต่มีข้อมูลที่น่าสนใจและน่าจะเป็นประโยชน์ มานำเสนอ เพื่อใช้ประกอบคลังความรู้ของทุกท่านและเพื่อประโยชน์ในการแก้ไขสถานการณ์ฉุกเฉินที่เกี่ยวของกับสารไซยาไนด์(Cyanide) ในอนาคต
สารไซยาไนด์(Cyanide) มีการใช้อย่างกว้างขวางในอุตสาหกรรม เช่น การสกัดแร่ ส่วนในธรรมชาติสามารถพบได้จากพืชเช่น มันสำปะหลังและลูกพีช นอกจากนี้ ไซยาไนด์ยังเป็นสาเหตุหนึ่งของการเสียชีวิตในเหตุเพลิงไหม้ โดยเกิดจากการเผาไหม้พลาสติก polyurethane และหนังเทียม ทำให้เกิดสารอนุพันธ์ของไซยาไนด์ เรียกว่า hydrogen cyanide ซึ่งเป็นแก๊สที่เกิดขึ้นจากการเผาไหม้ข้างต้น
เมื่อไซยาไนด์เข้าสู่ร่างกายของมนุษย์ จะจับกับ ferric ion (Fe3+) ใน cytochrome oxidase มีผลให้ขบวนการ electron transport ในการหายใจแบบใช้ oxygen ถูกยับยั้ง ดังนั้นอาการทางคลินิกเบื้องต้นที่พบได้จากการได้รับไซยาไนด์ในปริมาณมากคือ หายใจติดขัด หมดสติ ร่างกายอ่อนแรง เวียนศีรษะ คลื่นไส้ ภาวะเป็นกรดในเลือด (metabolic acidosis) และอาจทำให้เสียชีวิตได้ภายใน 10 นาที โดยอาการสามารถแสดงให้เห็นได้แม้ได้รับไซยาไนด์ในระยะเวลาสั้นๆ
cradit: Holstege CP, Kirk MA. Cyanide and Hydrogen Sulfide. In: Goldfrank’s Toxicologic Emergencies. 11th ed. New York: McGraw Hill; 2019. https://accesspharmacy.mhmedical.com/content.aspx?bookid=2569§ionid=210264536. Accessed June 29, 2020
เมื่อได้รับสารไซยาไนด์ ผู้ป่วยควรถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลทันที การรักษาแบบประคับประคองที่จำเป็นคือการช่วยหายใจ โดยแนะนำEstablish airway และ intubate แม้ว่า PaO2 จะอยู่ในเกณฑ์ปกติ เนื่องจากช่วยลดความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะ hypoxia จาก hypoventilation
และไม่แนะนำ mouth to mouth resuscitation เพราะอาจจะได้รับ cyanide ที่ออกมากับลมหายใจได้
ยาถอนพิษไซยาไนด์ที่มีการแนะนำในประเทศไทยคือ sodium nitrite 6 mg/kg หรือ 300 mg ในผู้ใหญ่ (3% sodium nitrite 10 ml)
และ sodium thiosulfate 412.5 mg/kg หรือ 12.5 g ในผู้ใหญ่ (25% sodium thiosulfate 50 ml) การให้ sodium nitrite ควรฉีดทาง IV ช้าๆ ราว 5 นาที ควร monitor BP เพราะยามีฤทธิ์ vasodilate
นอกจากนี้ควรจะต้องควบคุมระดับ methemoglobin ไม่ให้มากเกินเพราะอาจมี อันตรายถึงชีวิตได้ในกรณีที่มี methemoglobin เกิน
วิธีการป้องกันตัวจากไซยาไนด์สามารถทำได้หลายวิธี แต่วิธีที่ใกล้ตัวและสามารถนำไปปฏิบัติใช้ได้ทันที คือการเลือกคบคนที่ไว้ใจได้ ให้ใจต่อกัน พูดคุยและตกลงผลประโยชน์กันอย่างเข้าใจ ก็จะสามารถหลีกเลี่ยงการเสียชีวิตจากไซยาไนด์ก่อนวัยอันควรได้(หยอกๆ555)
ด้วยรักและ hug you
เพจหมอยาเดินไพร
อ้างอิง
1.Kerns II WP, Kirk MA. Cyanide and hydrogen sulfide. In: Goldfrank LR, Flomebaum NE, Lewin NA, et al (eds). Goldfrank’s toxicologic emergencies. 5th ed. Connecticut: Appleton & Lange, 1994:1215-29.
2.Hall AH, Rumack BH. Clinical toxicology of cyanide. Ann Emerg Med 1986; 1067-74.
3.Holstege CP, Kirk MA. Cyanide and Hydrogen Sulfide. In: Goldfrank’s Toxicologic Emergencies. 11th ed. New York: McGraw Hill; 2019.
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
