1 พ.ค. 2023 เวลา 10:34 • ประวัติศาสตร์

ความตายของ “คลีโอพัตรา (Cleopatra)” พระองค์สวรรคตจากการถูกงูกัดจริงหรือ?

เรื่องราวการสวรรคตของ “คลีโอพัตรา (Cleopatra)” พระราชินีแห่งอียิปต์โบราณและเชื้อพระวงศ์พระองค์สุดท้ายของราชวงศ์ทอเลมีแห่งมาซิโดเนีย ยังคงเป็นปริศนาที่ไม่สามารถฟันธงได้
1
หลายคนเชื่อว่าพระองค์ทรงปลงพระชนม์องค์เอง แต่บางคนก็เชื่อว่าพระองค์ถูกปลงพระชนม์ โดยที่คนเชื่อมากที่สุด ก็คือคาดว่าพระองค์น่าจะปลงพระชนม์องค์เองโดยใช้งูพิษ
1
แต่จากการศึกษาล่าสุด พบว่าการที่พระองค์จะสวรรคตจากการถูกงูพิษกัดนั้น ไม่น่าจะเป็นไปได้
คลีโอพัตรา (Cleopatra)
ภายหลังจากพ่ายแพ้ใน “ยุทธนาวีที่อักเทียม (Battle of Actium)” เมื่อ 31 ปีก่อนคริสตกาล คลีโอพัตราก็ได้พยายามที่จะเอาตัวรอด โดยพระองค์ทำถึงขนาดยั่วยวน “จักรพรรดิออกัสตัส (Augustus)” ซึ่งขณะนั้นยังไม่ได้ครองราชย์ ให้หลงใหลในเสน่ห์ของพระองค์
วันที่ 1 สิงหาคม 30 ปีก่อนคริสตกาล กองทัพของ “มาร์ค แอนโทนี (Mark Antony)” พระสวามีของคลีโอพัตรา ก็ต้องพ่ายแพ้แก่กองทัพของจักรพรรดิออกัสตัสอีกครั้ง
จากนั้น คลีโอพัตราพร้อมด้วยข้าราชบริพารสองคน ก็ได้เสด็จหนีไปหลบในสุสานของพระองค์
ภายหลังจากผ่านไปหลายวัน คลีโอพัตราก็ได้ทรงส่งจดหมายไปถึงจักรพรรดิออกัสตัส และในขณะนั้น ทหารของจักรพรรดิออกัสตัสก็ได้พยายามจะบุกเข้ามาในที่ซ่อนของพระองค์
มาร์ค แอนโทนี (Mark Antony)
แต่สิ่งที่พบ คือพระบรมศพของคลีโอพัตราบนเตียงทองคำ ประดับด้วยเพชรพลอยต่างๆ โดยข้างๆ กายนั้น ข้าราชบริพารของคลีโอพัตราก็ได้เสียชีวิตไปด้วย
แต่สาเหตุที่ทำให้คลีโอพัตราและข้าราชบริพารต้องสิ้นชีวิต ก็ยังคงเป็นปริศนา โดยนักประวัติศาสตร์เชื่อว่าเป็นการปลงพระชนม์ด้วยองค์เอง
1
มีบันทึกบางฉบับกล่าวว่าพบรอยแผลเล็กๆ สองรอยบนพระกรของคลีโอพัตรา ซึ่งเป็นไปได้ว่าพระองค์อาจจะใช้หวีอาบยาพิษแทงพระกรองค์เอง
บันทึกบางแห่งก็กล่าวว่าแผลนั้นอาจจะเกิดจากปิ่นปักผมอาบยาพิษ หรือไม่ก็เป็นรอยกัดของงูพิษซึ่งซ่อนอยู่ในตะกร้าดอกไม้หรือเหยือกน้ำ หากแต่ไม่พบงูในห้องที่เกิดเหตุ
คำถามสำคัญก็คือ “คลีโอพัตราสวรรคตจากการถูกงูพิษกัดจริงหรือไม่?”
ความเชื่อที่ว่าคลีโอพัตราสวรรคตจากการถูกงูพิษกัด เป็นที่ร่ำลือกันไปอย่างแพร่หลาย แม้แต่จักรพรรดิออกัสตัสก็มีรับสั่งให้สร้างรูปปั้นคลีโอพัตราที่มีงูอยู่กับพระวรกาย ทำให้คนยิ่งเชื่อเข้าไปอีก อีกทั้งในเวลาต่อมา กวีหลายคนก็นำเรื่องการสวรรคตของคลีโอพัตราจากการถูกงูกัดมาใส่ในงานเขียนของตนเอง
1
หากแต่การสวรรคตของคลีโอพัตราด้วยวิธีการนี้ก็อาจจะไม่ใช่ความจริง
ผู้เชี่ยวชาญด้านสัตว์เลื้อยคลานจากอังกฤษได้แสดงความคิดเห็น กล่าวว่างูเห่าที่มีพิษร้ายขนาดฆ่าคนได้ถึงสามคน งูตัวนั้นจะต้องมีขนาดตัวที่ใหญ่ และไม่น่าจะใส่ลงไปในตะกร้าดอกไม้ได้แน่ๆ
อีกอย่างก็คือ งูตัวเดียวไม่น่าจะกัดคนได้ทีเดียวสามคนและทำให้คนทั้งสามคนตายพร้อมๆ กันได้ โดยตามธรรมชาตินั้น งูจะเก็บพิษของตนไว้เพื่อใช้ในการล่าเหยื่อ และ 90% ของงูนั้นจะไม่กัด
นอกจากนั้น พิษงูก็ไม่ใช่จะทำให้เหยื่อเสียชีวิตในทันที หากคลีโอพัตราทรงโดนพิษงูจริง พระองค์ก็จะต้องทรงทุรนทุรายอย่างทรมานก่อน ต้องมีพระอาการสั่น อาเจียน และท้องเสียเป็นเวลาหลายชั่วโมงหรืออาจจะเป็นวันเลยทีเดียว
คลีโอพัตราก็ทรงเป็นชาวอียิปต์ และน่าจะต้องเคยเห็นพิษร้ายของงูมาแล้ว หากพระองค์อยากจะตายอย่างมีเกียรติ พระองค์ก็ไม่น่าจะใช้พิษงูทำให้ทรงทรมานก่อนตายและมีพระอาการต่างๆ ดังที่ได้กล่าวไป
คำถามต่อมาก็คือ "หากคลีโอพัตราไม่ได้สวรรคตจากการถูกงูกัด ถ้าอย่างนั้นอะไรคือสาเหตุทำให้สวรรคต"
นักประวัติศาสตร์ในเวลาต่อมาตั้งข้อสันนิษฐานว่าพระองค์อาจจะทรงนำสารพิษมาขัดที่แผลบนพระฉวี (ผิว) ของพระองค์ก็เป็นได้ โดยนักประวัติศาสตร์ได้กล่าวว่าคลีโอพัตรานั้นมีความสนพระทัยในเรื่องของพิษต่างๆ และเคยทดลองใช้พิษกับทาสของพระองค์มาแล้ว
1
เป็นไปได้ว่าพระองค์อาจจะมีรับสั่งให้เตรียมยาพิษไว้สำหรับพระองค์ โดยยาพิษนั้นจะมีส่วนผสมของฝิ่น คางคก และสารพิษต่างๆ ซึ่งจะทำให้พระองค์สวรรคตอย่างสงบและรวดเร็ว
1
คำถามที่ตามมาคือ "พระองค์ทรงปลงพระชนม์ด้วยองค์เอง หรือว่ามีใครที่ช่วยทำให้พระองค์สวรรคต?"
ในช่วงแรกของรัชสมัย คลีโอพัตราได้ทรงห้ำหั่น แย่งชิงอำนาจกับพระพี่น้อง โดยภายใน 31 ปีก่อนคริสตกาล พระพี่น้องของพระองค์ก็ได้สวรรคตไปหมดแล้ว อันเนื่องมาจากรับสั่งของพระองค์
ดังนั้นผู้ที่ปลงพระชนม์ของพระองค์ย่อมไม่ใช่พระพี่น้อง และก็ต้องไม่ใช่มาร์ค แอนโทนี พระสวามีของพระองค์ เนื่องจากในเวลานั้นคลีโอพัตราได้ทรงหลบอยู่ในสุสาน และส่งข่าวลวงถึงแอนโทนีว่าพระองค์ได้สวรรคตแล้ว
เมื่อได้ทราบข่าวนี้ แอนโทนีก็เสียใจและได้ใช้ดาบแทงตนเอง หากแต่แอนโทนีก็ไม่ได้เสียชีวิตในทันที หากแต่เมื่อทราบในภายหลังว่าคลีโอพัตรายังไม่สวรรคต แอนโทนีก็พาตัวเองมาถึงสุสาน ก่อนจะสิ้นใจในอ้อมพระกรของคลีโอพัตรา
เมื่อพิจารณาจากเรื่องราวนี้ แอนโทนีย่อมไม่สามารถปลงพระชนม์คลีโอพัตราได้ ดังนั้น ใครคือผู้ต้องสงสัย?
ที่นักประวัติศาสตร์คิดไว้ ก็คือบรรดาลูกน้องของแอนโทนี
1
ถึงแม้แอนโทนีจะไม่ได้เป็นผู้ปลงพระชนม์คลีโอพัตรา แต่เหล่าลูกน้องของแอนโทนีน่าจะแค้นที่คลีโอพัตราเป็นต้นเหตุทำให้นายของตนต้องตาย จึงได้วางแผนปลงพระชนม์คลีโอพัตรา
ผู้ต้องสงสัยสำคัญอีกรายก็น่าจะเป็นจักรพรรดิออกัสตัส ซึ่งมองคลีโอพัตราเป็นก้างขวางคอ และมองว่าคลีโอพัตราอาจจะรวบรวมผู้สนับสนุนได้ในภายหลัง
1
แต่ถึงแม้พระองค์จะทรงอยากปลงพระชนม์คลีโอพัตรา แต่พระองค์ก็ทรงอยากจะได้ชื่อว่าเป็นผู้ที่มือสะอาด หากนำคลีโอพัตราเสด็จกลับกรุงโรมโดยแห่ประจาน ก็อาจจะทำให้ใครหลายคนไม่พอใจพระองค์
แต่ต้องบอกก่อนว่าทั้งหมดนี้เป็นเพียงการสันนิษฐานของนักประวัติศาสตร์เท่านั้น ไม่มีหลักฐานใดที่บ่งบอกว่าจักรพรรดิออกัสตัสเป็นผู้ปลงพระชนม์หรือวางแผนปลงพระชนม์คลีโอพัตรา โดยจากบันทึกในเวลาต่อมาบางฉบับ กล่าวไว้ด้วยซ้ำว่าเมื่อทรงพบพระวรกายไร้วิญญาณของคลีโอพัตรา จักรพรรดิออกัสตัสก็ทรงมีรับสั่งให้แพทย์พยายามช่วยชีวิตคลีโอพัตราด้วยซ้ำ
นี่ก็อาจจะเป็นประวัติศาสตร์เรื่องหนึ่งในประวัติศาสตร์ที่อาจจะไม่สามารถไขได้
1
โฆษณา