Blockdit Logo (Mobile)
พลการเมือง
•
31 พ.ค. 2023 เวลา 11:13 • ประวัติศาสตร์

ทำไมเรายอมแลกดินแดนมากมายเพื่อรักษาตราดและจันทบุรี?

47,000 ตารางกิโลเมตร คือดินแดนไชยบุรีและจำปาศักดิ์ ที่สยามยกให้ฝรั่งเศสเพื่อแลกกับจันทบุรีที่พื้นที่ราว 6,000 ตารางกิโลเมตร
และ 36,000 ตารางกิโลเมตร ของพระตะบอง เสียมราฐ และศรีโสภณ ที่สยามยกให้ฝรั่งเศสเพื่อแลกกับตราดที่มีพื้นที่ประมาณ 3,000 ตารางกิโลเมตร
ทำไมสยามจึงยอมแลกดินแดนที่มีพื้นที่ต่างกันหลายเท่าขนาดนี้?
ย้อนกลับไปในช่วงเวลาที่ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ต้องถูกอังกฤษและฝรั่งเศสคุกคามจากการแสวงหาอาณานิคม ประเทศไทย หรือ สยามในเวลานั้น ไม่อาจเลี่ยงภัยคุกคามนั้นไปได้
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 การแผ่อิทธิพลของมหาอำนาจทั้งหลายมีมากขึ้น โดยฝรั่งเศสคือหนึ่งในชาติมหาอำนาจตะวันตกที่คอยคุกคามไทยทางด้านตะวันออก
เมื่อฝรั่งเศสสามารถยึดครองญวนทั้งประเทศและเขมรส่วนหนึ่งได้แล้ว ฝรั่งเศสจึงเริ่มหมายปองดินแดนลุ่มแม่น้ำโขงทั้งหมด อันเป็นเขตอิทธิพลของสยาม
ความขัดแย้งนำมาซึ่งการปะทะกันของทั้งสองฝ่าย เกิดเป็น "วิกฤตการณ์ ร.ศ.112" เมื่อวันที่ 13 กรกฎาคม พ.ศ.2436 เป็นผลให้ฝ่ายสยามยอมจำนนและทำสัญญาสงบศึกกับฝรั่งเศสเมื่อวันที่ 3 ตุลาคม พ.ศ.2436
นอกจากสยามต้องยอมยกดินแดนฝั่งซ้ายแม่น้ำโขงให้ฝรั่งเศส (ส่วนใหญ่คือ ลาว ในปัจจุบัน) พร้อมต้องจ่ายค่าเสียหายมหาศาลให้ฝรั่งเศสแล้ว ฝรั่งเศสยังได้ยึดตราดและจันทบุรีไว้เป็นประกัน จนกว่าไทยจะปฏิบัติตามสัญญา
ภาพจาก commons.wikimedia.org/wiki/File:Siam_1900_Ver._2.jpg
ฝรั่งเศสจับจุดได้ว่า "จันทบุรี" เป็นเมืองท่าสำคัญในทางยุทธศาสตร์ที่ควบคุมอ่าวไทยทางด้านตะวันออก ซึ่งเกี่ยวข้อกับความปลอดภัยของกรุงเทพเป็นอย่างมาก ทำให้สยามพยายามเจรจาให้ฝรั่งเศสถอนทหารออกไปจากจันทบุรี
ในช่วงเดียวกัน หัวเมืองฝั่งขวาแม่น้ำโขงตรงข้ามเมืองหลวงพระบาง และทางใต้ ตรงข้ามเมืองปากเซ ซึ่งมีความใกล้ชิดกับทางลาว และถูกฝรั่งเศสเข้าแทรกแซงอย่างมาก อาจไปขอขึ้นกับฝรั่งเศสในเวลาอันใกล้ ฝรั่งเศสก็อยากได้ดินแดนฝั่งขวาแม่น้ำโขงบางส่วนอยู่แล้ว
จึงมีการยกไชยบุรีและจำปาศักดิ์ให้ฝรั่งเศส เมื่อ พ.ศ.2447 ฝรั่งเศสคืนจันทบุรีแต่กลับไปยึดเมืองตราดไว้แทน
กว่าฝรั่งเศสจะถอนทหารออกจากตราด จนถึง พ.ศ.2450 สยามต้องยกมณฑลบูรพา ก็คือ พระตะบอง เสียมราฐ และศรีโสภณให้ฝรั่งเศสที่ต้องการครอบครองอยู่แล้ว (ซึ่งคนส่วนใหญ่ในดินแดนนั้นพูดภาษาเขมร)
2
ซึ่งหากสยามเสียการควบคุมตราดไป ฝรั่งเศสก็อาจลามไปยึดมณฑลบูรพาได้โดยง่าย สู้ยกมณฑลบูรพาแลกตราดไปเลยดีกว่า
1
ฝรั่งเศสคืนตราดและยังแถมด่านซ้ายในเลยให้ด้วย
พร้อมกับได้ทำสัญญาตกลงกันเรื่องอำนาจศาล คือ ให้มีศาลต่างประเทศ ผู้พิพากษาเป็นคนไทย แม้กงสุลมีอำนาจถอนคดีไปพิจารณาได้อยู่ แต่ก็เปรียบเสมือนสยามได้การยกเลิกสิทธิสภาพนอกอาณาเขตเพิ่มอีก
โดยสรุปก็คือ สิ่งที่มีค่ามากกว่าตัวเลขของพื้นที่ที่เสียไป ก็คือ "จุดยุทธศาสตร์สำคัญ" แม้ว่าพื้นที่จะน้อยกว่า ประชากรก็น้อยกว่า แต่ถ้าฝ่ายสยามเสียการควบคุมเมืองยุทธศาสตร์ทางทะเลเหล่านี้ไป กฝรั่งเศสจะเข้าถึงกรุงเทพและดินแดนอื่นๆได้มากขึ้น อันจะมีผลต่อการรักษาเอกราชในอนาคตนั่นเอง
1
เรายังมีบทความให้ความรู้ดีๆอย่างนี้อีกมาก หากสนใจ สามารถคลิกอ่านเพิ่มเติมด้านล่าง และอย่าลืมกดติดตาม เพื่อจะไม่พลาดบทความใหม่ๆ จาก พลการเมือง ด้วยนะครับ 👍❤️
===========================
ติดตามคอนเทนต์จากพลการเมืองไปด้วยกัน !
Blockdit : https://www.blockdit.com/polganmuang
Facebook : https://www.facebook.com/polganmueang
Youtube : https://www.youtube.com/c/พลการเมือง
===========================
โฆษณา