5 มิ.ย. 2023 เวลา 12:35 • การศึกษา

โครงการศึกษา แผนการศึกษาชาติ และแผนการศึกษาแห่งชาติ คืออะไร?

โครงการศึกษา แผนการศึกษาขาติ และแผนการศึกษาแห่งชาติ เป็นแผนงานหลัก (Master plan) ในการจัดการศึกษาของชาติ
ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบันประเทศไทยได้ประกาศใช้โครงการศึกษา/แผนการศึกษาของชาติมาแล้วหลายฉบับ
ในช่วงรัชกาลที่ 5 - รัชกาลที่ 7 เรียกว่าโครงการศึกษา  มี 7 ฉบับ
หลังเปลี่ยนแปลงการปกครองฯ เรียกว่าแผนการศึกษาชาติ มี 3 ฉบับ
และ ตั้งแต่ พ.ศ. 2503 เป็นต้นมา เรียกว่าแผนการศึกษาแห่งชาติ
แผนการศึกษาที่เรียกว่าโครงการศึกษานั้นเป็นแผนการศึกษาในสมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ และเนื่องจากพระมหากษัตริย์ทรงประกาศใช้จึงนับเป็นกฎหมายทางการศึกษาประเภทหนึ่ง
แต่หลังจากที่ประเทศไทยได้เปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นระบอบประชาธิปไตยฯ โครงการศึกษาจึงเปลี่ยนชื่อเป็นแผนการศึกษาชาติ  และเปลี่ยนเป็นแผนการศึกษาแห่งชาติ ตั้งแต่ พ.ศ.2503 เป็นต้นมา
โดยกำหนดให้มีทั้งแผนการศึกษาแห่งชาติ ซึ่งหมายถึง แผนงานหลักในการจัดการศึกษาของชาติ  ที่มักกำหนดเป็นแผนระยะยาว 15 ปี และมีแผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ ซึ่งหมายถึง แผนกำหนดทิศทางและขอบเขตในการพัฒนาการศึกษาของชาติ ที่สอดคล้องกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ซึ่งมักกำหนดเป็นแผนระยะปานกลาง 5 ปีมาจนปัจจุบันนี้
อย่างไรก็ดี รัฐบาลในบางสมัยก็มีการปรับปรุงแก้ไขแผนการศึกษาแห่งชาติในบางระยะด้วย
แต่ทั้งแผนการศึกษาและแผนการศึกษาแห่งชาติไม่ได้เป็นกฎหมายทางการศึกษาเป็นแต่เพียงเอกสารที่แสดงแนวทางในการจัดการศึกษาของชาติเท่านั้น
โครงการศึกษา  แผนการศึกษาชาติ และแผนการศึกษาแห่งชาติ  ตั้งแต่อดีตจนถึง พ.ศ.2535  มีทั้งสิ้น 13  ฉบับ ดังต่อไปนี้
1. โครงการศึกษา พ.ศ. 2441
2. โครงการศึกษา พ.ศ. 2445
3. โครงการศึกษา พ.ศ. 2454
4. โครงการศึกษา พ.ศ. 2452
5. โครงการศึกษา พ.ศ. 2456
6. โครงการศึกษาพ.ศ. 2458
7. โครงการศึกษา พ.ศ. 2464
8. แผนการศึกษาชาติ พ.ศ. 2475
9. แผนการศึกษาชาติ พ.ศ. 2479
10. แผนการศึกษาชาติ พ.ศ. 2494
11. แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2503
12. แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2520
13. แผนการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2535
(ยังมีต่ออีกหลายแผน)
#ที่มาของภาพและสาระสำคัญ
-  วิไล ตั้งจิตสมคิด. การศึกษาไทย. พิมพลักษณ์, กรุงเทพฯ : โอเดียน สโตร์, 2539
-  พงศ์อินทร์ ศุขขจร. ประวัติการศึกษาไทย, 2512
โฆษณา