• การปฏิรูปเมจิ จุดเริ่มต้นของจักรวรรดิญี่ปุ่น
ตั้งแต่ปี 1603 เป็นต้นมา ญี่ปุ่นได้เข้าสู่ยุคสมัยที่เรียกว่ายุคเอโดะ (Edo Period) อันเป็นยุคสมัยที่ญี่ปุ่นอยู่ภายใต้การปกครองของรัฐบาลโชกุนตระกูลโทกุงาวะ (Tokugawa Shogunate) ที่มีศูนย์กลางอำนาจอยู่ที่นครเอโดะหรือโตเกียวในปัจจุบัน
ยุคเอโดะยังเป็นช่วงเวลาที่ระบอบชนชั้นศักดินาของญี่ปุ่นรุ่งเรืองถึงขีดสุด แต่อย่างไรก็ตามรัฐบาลโชกุนเอโดะกลับประกาศใช้นโยบายปิดประเทศ ไม่ยอมคบค้าสมาคมกับต่างชาติ เนื่องจากรัฐบาลโชกุนมีความเชื่อว่า ชาวต่างชาติโดยเฉพาะอย่างยิ่งพวกตะวันตก รวมไปถึงศาสนาคริสต์นั้น ถือเป็นภัยร้ายแรงต่อญี่ปุ่น
ยุคเอโดะ ยุคเรืองรองของระบอบศักดินาและรัฐบาลโชกุน
แม้ว่าในยุคเอโดะญี่ปุ่นจะปิดประเทศ แต่จริง ๆ แล้ว ญี่ปุ่นยังคงทำการค้า และติดต่อกับบางประเทศอยู่บ้าง อาทิ จีน เกาหลี รวมไปเนเธอร์แลนด์ ที่เป็นชาติตะวันตกเพียงชาติเดียวที่ญี่ปุ่นอนุญาตให้ทำการค้าได้ โดยญี่ปุ่นได้เปิดเมืองท่าสำหรับค้ากับเนเธอร์แลนด์ที่เมืองนางาซากิ
ในยุคเอโดะอำนาจในการปกครองประเทศทั้งหมดตกอยู่ในกำมือของรัฐบาลโชกุนและกลุ่มชนชั้นซามูไร ในขณะที่จักรพรรดิของญี่ปุ่นนั้น ได้สูญเสียสถานะความเป็นผู้นำของญี่ปุ่นตั้งแต่ศตวรรษที่ 12 จักรพรรดิเป็นเพียงแค่หุ่นเชิดให้กับโชกุน และเป็นเพียงสัญลักษณ์ของญี่ปุ่น ที่ให้ประชากรสักการะบูชาเท่านั้น
ญี่ปุ่นถูกปกครองโดยรัฐบาลโชกุนเอโดะยาวกว่า 200 ปี จนกระทั่งในปี 1853 ก็ได้เกิดเหตุการณ์สำคัญ ที่จะพลิกโฉมหน้าประวัติศาสตร์ของญี่ปุ่นไปตลอดกาล
ในเดือนกรกฎาคม 1853 ได้มีกองเรือของสหรัฐฯ ภายใต้การนำของพลเรือจัตวา แมธธิว เพอร์รี่ (Matthew Perry) ได้เดินทางเข้ามาในญี่ปุ่น และได้บีบบังคับให้ญี่ปุ่นเปิดประเทศและทำการค้ากับสหรัฐฯ
แมทธิว เพอร์รี่ ผู้นำกองเรือรบอเมริกาบีบบังคับให้ญี่ปุ่นเปิดประเทศ
เมื่อถูกสหรัฐฯ บีบบังคับ (ด้วยปลายกระบอกปืน) รัฐบาลโชกุนที่ไม่ยอมพาตัวเองออกไปสู่โลกภายนอก จึงไม่ทางเลือกนอกจากยอมปฏิบัติตามความต้องการของสหรัฐฯ (รัฐบาลโชกุนเคยพยายามสู้แล้ว แต่สุดท้ายก็สู้ไม่ได้)
เหตุการณ์นี้ได้นำไปสู่การทำสนธิสัญญาคานากาวะ (Kanagawa Treaty) ในปี 1854 ที่ทำให้นโยบายปิดประเทศของญี่ปุ่นที่ดำเนินมายาวนานสองศตวรรษต้องสิ้นสุดลง
การที่ญี่ปุ่นจำยอมต้องเปิดประเทศในครั้งนี้ ก็ทำให้มีเหล่าผู้นำแว่นแคว้นหรือที่เรียกว่า ไดเมียว (Daimyo) บางส่วนเกิดความไม่พอใจต่อรัฐบาลโชกุนเอโดะ ไดเมียวเหล่านี้มองว่า รัฐบาลโชกุนเอโดะมีความอ่อนแอเป็นอย่างยิ่ง จนถึงขั้นถูกพวกต่างชาติกดขี่และข่มเหงมากมายเช่นนี้
ดังนั้นในกลุ่มไดเมียวเหล่านี้ จึงมีแนวความคิดว่าถึงเวลาแล้ว ที่อำนาจในการปกครองของญี่ปุ่นสมควรที่จะกลับคืนสู่ผู้มีอำนาจแท้จริง ซึ่งก็คือองค์พระจักรพรรดิ
โดยในปี 1866 ไดเมียวสำคัญสองแคว้นซึ่งก็คือแคว้นซัตสึมะ (Satsuma) และแคว้นโชชู (Choshu) กได้จัดตั้งกลุ่มพันธมิตรที่เรียกว่าพันธมิตรซัตโช (Satcho Alliance) โดยมีเป้าหมายสำคัญ คือการทวงคืนอำนาจการปกครองญี่ปุ่นจากรัฐบาลโชกุนกลับคืนสู่องค์จักรพรรดิ
ท่ามกลางสภาวะที่ใกล้จะเกิดสงครามนั้น ปรากฏว่าในเดือนพฤศจิกายน 1867 โชกุนโทกุกาวะ โยชิโนบุ (Tokugawa Yoshinobu) ได้ตัดสินใจสละอำนาจของตน และคืนอำนาจการปกครองประเทศกับคืนจักรพรรดิหนุ่มพระนามว่า จักรพรรดิมุตสึฮิโตะ (Mutsuhito) หรือจักรพรรดิเมจิ (Meiji)
จักรพรรดิมุตสึฮิโตะ
การคืนอำนาจในครั้งนี้ ถือเป็นจุดสิ้นสุดของยุคเอโดะ และระบอบรัฐบาลโชกุนที่ปกครองญี่ปุ่นมานานเกือบ 700 ปี
และเมื่อถึงเดือนมกราคม 1868 ญี่ปุ่นก็ได้เข้าสู่ยุคสมัยใหม่ที่เรียกว่ายุคเมจิ (Meiji Period) อันเป็นช่วงเวลาที่ญี่ปุ่นได้ปฏิรูปประเทศในทุกด้านอย่างขนานใหญ่ (Meiji Restoration) ระบบชนชั้นศักดินาในสังคมถูกยกเลิก แนวคิดแบบตะวันตกได้ถูกนำไปปรับใช้ควบคู่กับความเป็นชาตินิยมของญี่ปุ่น
แม้ว่าระบอบรัฐบาลโชกุนจะสิ้นสุดลงไปแล้ว แต่ยังมีกลุ่มที่ยังคงยึดมั่นในระบอบเดิมอยู่ ด้วยเหตุนี้จึงได้นำไปสู่สงครามกลางเมืองที่เรียกว่า สงครามโบชิน (Boshin War) ระหว่างฝ่ายที่สนับสนุนจักรพรรดิกับฝ่ายที่สนับสนุนโชกุน
ผลสุดท้ายสงครามโบชินก็จบลงด้วยชัยชนะอย่างเด็ดขาดของฝ่ายสนับสนุนจักรพรรดิ แผ่นดินญี่ปุ่นตกอยู่ภายใต้อำนาจของจักรพรรดิมุตสึฮิโตะอย่างสมบูรณ์ สถานะความเป็นจักรวรรดิญี่ปุ่น (Empire of Japan) จึงถือกำเนิดขึ้น
กองทัพจักรวรรดิญี่ปุ่นบุกยึดครองดินแดนต่าง ๆ
ในเวลาเพียงแค่ไม่กี่สิบปีหลังการปฏิรูปเมจิ ญี่ปุ่นจากเดิมที่เป็นแค่ประเทศเกาะเล็ก ๆ ก็กลายสภาพเป็นชาติมหาอำนาจที่ยิ่งใหญ่ในภูมิภาคเอเชียตะวันออก ญี่ปุ่นเอาชนะเหนือราชวงศ์ชิงของจีน รวมไปถึงเอาชนะจักรวรรดิที่ยิ่งใหญ่อย่างรัสเซียได้
ในท้ายที่สุด สถานะของความเป็นจักรวรรดิญี่ปุ่นก็ได้สิ้นสุดลงหลังจากที่ญี่ปุ่นพ่ายแพ้ในสงครามโลกครั้งที่สองในปี 1945 ก่อนที่ในปี 1947 ญี่ปุ่นจะประกาศใช้รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ (ที่เขียนโดยสหรัฐฯ ) ที่ทำให้ความเป็นจักรวรรดิของญี่ปุ่นสิ้นสุดลงอย่างเป็นทางการ
*** Reference
• Fanning the Flame. The Rise of Empire. https://shorturl.at/xzAYZ
• HISTORY. Meiji Restoration. https://shorturl.at/yAE25
• Britannica. Meiji Restoration. https://shorturl.at/qBPVW
#HistofunDeluxe
- 9
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
