19 ส.ค. 2023 เวลา 06:56 • ปรัชญา

แนวคิด "ความว่างเปล่า" ในเพลง Mourning

หากใครได้ดู MV เพลงใหม่ของ Post Malone อย่างเพลง Mourning อาจจะรู้สึกว่ามันเจ๋งดี แต่ก็รู้สึกว่า เอ๊ะ มันต้องการจะสื่ออะไรกันแน่ ก็เลยลองไปค้นๆดู แล้วก็พบกับคำตอบที่ชวนเหว๋อ
ว่าจริงๆแล้ว Post เป็นประธานบริษัท ไม่ใช่!! ว่าจริงๆแล้วเพลง Mourning ที่ตัว MV พูดถึงความพยายามในการเคลื่อนย้ายก้อนน้ำแข็งขนาดยักษ์ ไม่ใช่สิ่งที่เพิ่งเกิดขึ้นใน MV เป็นครั้งแรก แต่มันคือการคารวะผลงานของศิลปินและนักปรัชญาอย่าง Fransis Alÿs
ผลงานดังกล่าวของ Fransis Alÿs มีเชื่อว่า Paradox of Praxis (จริงๆแล้วเขามีผลงานอีกเยอะ แต่อันนี้ค่อนข้างถูกพูดถึงมาก) โดยงานดังกล่าวคือการเข็นก้อนน้ำแข็งไปทั่วเมืองMaxico เป็นเวลา 9 ชม. มันเหมือนไร้สาระ แต่มีความคิดแนวปรัชญาอยู่ด้วย
แนวคิดที่ว่าคือแนวคิด "Absurdism" ที่ว่าด้วยความหมายของชีวิตนั้นแท้จริงแล้วไม่มีจริง เราไม่ต้องเสียเวลาไปหาความจริง ก็แค่ใช้ชีวิตให้เต็มที่ มีความสุขกับมัน
โดยจุดเริ่มต้นของแนวคิดดังกล่าวมาจาก อัลแบร์ กามูส์ (Albert Camus) เป็นนักคิด นักปรัชญาชาวฝรั่งเศส นักเขียนรางวัลโนเบลวรรณกรรมปี 1957 เขามองว่าโลกเรา "ช่างไร้สาระ (absurd)" และชีวิตมนุษย์ก็ไร้สาระ เราถูกกรอกหูมาแต่เกิดว่า ชีวิตต้องมีสาระ มีความหมาย เราต้องแสวงหาความหมาย สาระ หรือคุณค่านั้น เพื่อทำให้ชีวิตมีความหมาย
แต่แท้จริงแล้วนั่นอาจเป็นเพียงภาพลวงตาที่มนุษย์สร้างขึ้นมาเอง เช่นเดียวกับความยุติธรรม และอีกหลาย ๆ นามธรรม เราเกิดมา เรียนหนังสือ ทำงาน ทรมานกับรถติด แต่งงาน ทำงาน มีลูก แก่ตัว เกษียณ แล้วตาย เราเดินชีวิตไปตามครรลองที่สังคมตั้งให้เราเดิน ทำตามกติกาค่านิยมที่สังคมบอกให้เราทำ กามูส์พยายามแสดงให้เห็นว่า การตั้งคำถามเพื่อหาความหมายนั้นผิดตั้งแต่แรก เพราะทุกสิ่งล้วนไม่มีความหมาย หรือหากมี เราก็ไม่รู้ ทุกสิ่งที่เราเข้าใจเป็นเพียงการคิดเองเออเองไปทั้งสิ้น
แนวคิดดังกล่าวยังใกล้เคียงกับแนวคิด "Nihilism" หรือสุญนิยม ที่มองว่าทุกสรรพสิ่งไม่มีอยู่จริง เพียงแต่เป็นการประกอบสร้างขึ้นเพื่อผลประโยชน์บางอย่าง
Nihilism สามาถมองได้หลายแง่มุม ตั้งแต่ธรรมชาติรอบตัว ไปจนถึงความเป็นความตาย ชีวิตและจักรวาล แม้แต่ความรู้ที่เรามองว่าจริงแท้อย่าง ดวงอาทิตย์ขึ้นทางทิศตะวันออก และตกทางทิศตะวันตก ก็ถูกมองว่าไม่จริงแท้ เพราะเราเป็นคนกำหนดว่านี่คือดวงอาทิตย์ และนี่คือทิศตะวันออก ส่วนนั่นคือทิศตะวันตก และในขณะที่ดวงอาทิตย์กำลังขึ้นที่ประเทศเรา ก็อาจจะกำลังตกที่ประเทศอื่น แล้วความจริงของดวงอาทิตย์และทิศคืออะไร
หรือแม้กระทั่งตัวเราก็ไม่มีอยู่จริง การเกิดแก่เจ็บตายก็ไม่มีอยู่จริง แต่ที่เรารู้สึกว่ามี เป็นเพราะว่าเราสร้างและนิยามความหมายขึ้นมา เช่น มีการกำหนดคุณสมบัติของสิ่งมีชีวิต หรือสภาวะความตาย หากความหมายเปลี่ยน ก็อาจจะไม่มีชีวิต หรือไม่ได้ตายอีกต่อไปก็ได้
มีตำนานกรีกกล่าวถึงซิซีฟัส (Sisyphus) ซิซีฟัสเป็นกษัตริย์แห่งเอพไฟรา กระทำผิดเรื่องโกงความตายสองครั้ง จึงต้องคำสาปลงโทษให้เข็นก้อนหินใหญ่ขึ้นเขา เมื่อใกล้ถึงยอด หินจะร่วงลงมาทุกครั้ง แล้วต้องเข็นขึ้นไปใหม่ ต้องทำอย่างนี้นิรันดร์
แล้วเขาทุกข์ใจไหมที่ก้อนหินตกลงมาทุกครั้ง คำตอบคือไม่เลย หากซิซีฟัสยอมรับว่าทั้งหมดนี้ไร้สาระ เขาก็อาจแบกหินไปอย่างมีความสุขได้ เพราะความสุขเกิดจาก "ปัจจุบันขณะ" ของการเข็นหิน
"เอนจอยการแบกหินระหว่างทาง ไม่ใช่นึกถึงแต่ภาพที่หินที่จะกลิ้งตกลงมาในอนาคต"
“จงใช้ชีวิตทันที และนับทุกๆ วันเป็นชีวิตเอกเทศ”
"การหนีทุกข์โดยการฆ่าตัวตายจึงแสดงว่าใช้ชีวิตไม่เป็น"
อ้างอิง
โฆษณา