ผี เ สื้ อ แ ล ะ ด อ ก ไ ม้
ใครเคยอ่านวรรณกรรมเยาวชนเรื่อง"ผีเสื้อและดอกไม้" ของนิพพานฯ บ้าง รู้ไหมเอ่ยว่าปีนี้หนังสือเรื่องนี้จะมีอายุครบกี่ปี? ส่วนผู้ที่เคยอ่านหรือชมภาพยนต์เรื่องนี้คุณประทับใจอะไรจากเรื่องนี้บ้าง?
.
เมื่อเร็วๆนี้ สนพ. ผีเสื้อได้ร่วมกับทีมงาน Singorama จัดงานฉายภาพยนตร์เรื่อง "ผีเสื้อและดอกไม้" อีกครั้งในวาระครอบรอบต้นฉบับหนังสือ ๔๘ ปี และครบรอบภาพยนต์ผีเสื้อและดอกไม้ ๓๘ ปี ที่งานปักษ์ใต้ดีไซน์วีค #PakkTaiiDesignWeek
.
ในตอนท้ายผู้จัดได้เชิญ อาจารย์ มกุฏ อรดี (เจ้าของนามปากกานิพพานฯ) และ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ สดใส ขันติวรพงษ์ นักแปลวรรณกรรมคลาสสิกด้านปรัชญา และศาสนา จากสถาบันราชภัฏสงขลา มานั่งคุยกับผู้ชมที่หอศิลป์สงขลา ๒ ถนนนครนอก จ. สงขลา
.
ครั้งแรกที่แอดได้ชมภาพยนตร์เรื่องนี้ ประทับใจและชอบฉากเด็ก ๆ วิ่งกันบนหลังคารถไฟมาก แม้เราจะรู้ว่าฉากสวยงามในเรื่องนี้มีเบื้องหลังที่สะท้อนปัญหาสำคัญของเรื่องก็ตาม ครั้งนี้แอดได้ชมอีกเป็นครั้งที่สอง ก็ยิ่งประทับใจมาก คุณยุทธนา มุกดาสนิท ผู้กำกับได้นำเสนอเรื่องราวชีวิตของฮูยันได้อย่างลึกซึ้งดีมาก
.
ภาพยนตร์ได้รับรางวัลตุ๊กตาทองบทประพันธ์ยอดเยี่ยมและรางวัลอื่นๆ รวม ๗ รางวัล และหอภาพยนตร์แห่งชาติก็ถือว่า "ผีเสื้อและดอกไม้" เป็นหนึ่งในภาพยนตร์ ๑๐๐ เรื่องที่คนไทยต้องดูก่อนตายด้วย คลิกเข้าชมบางส่วนได้ที่นี่ค่ะ https://youtu.be/MWtA4TQi3pk
.
ฮูยัน เป็นไทยมุสลิมอยู่ในจังหวัดชายแดนภาคใต้ และเป็นลูกคนโตอายุ ๑๓ ปี เขาอยู่กับพ่อ น้องชาย และน้องสาว มีฐานะยากจน อาศัยอยู่ในที่ดินวัดปลูกกระต๊อบอยู่ พ่อมีเป็นกรรมกรรับจ้างที่สถานีรถไฟ ฮูยันเป็นเด็กเรียนดี และมีโอกาสจะได้รับทุนศึกษาต่อ แต่อายุเขาเกินเกณฑ์ เขาจึงตัดสินใจลาออกจากโรงเรียนทั้งที่ ๆ เพิ่งเรียนจบเพียงชั้น ป.๔ เพื่อมาขายไอศกรีมหาเงินช่วยพ่อส่งน้อง ๒ คนเรียนหนังสือ
.
เขามีเพื่อนสนิทชื่อมิมปี ซึ่งก็เลือกลาออกจากโรงเรียนเพราะเธอต้องตามแม่ไปช่วยค้าขายกับขบวนรถไฟระหว่างหาดใหญ่และสุไหงโกลก มิมปีเป็นเด็กที่ฉลาด สดใสร่าเริง และคล่องแคล่วกว่าฮูยัน วันหนึ่งฮูยันได้เจอกับมิมปีอีกครั้ง เธอชวนเขาหารายได้จากการขนข้าวสารและน้ำตาลทรายไปกับขบวนรถไฟเพื่อส่งขายที่ประเทศมาเลเซีย
.
ฮูยันเป็นเด็กที่ใฝ่ดี เขาลังเลว่าจะทำงานนี้ดีไหม แต่ก็อยากช่วยพ่อหาเงินได้มากขึ้น แม้งานนี้จะได้เงินมากกว่าขายไอศกรีม แต่ต้องเสี่ยงชีวิตและเป็นงานที่ผิดกฎหมาย สุดท้ายเมื่อพ่อประสบอุบัติเหตุถูกรถไฟชน ขาหักข้างหนึ่ง ฮูยันจึงทำงานนี้เพราะต้องหารายได้มาแทนพ่อที่ป่วย ฮูยันยังได้รู้จักเพื่อนใหม่วัยไล่เลี่ยกันอีกสองคนคือ อาเดลและนาฆา
.
แต่แล้วก็เกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝันทำให้ฮูยันเริ่มคิดทบทวนว่า เขาไม่ควรทำอาชีพนี้ต่อไป ฮูยันจะตัดสินใจเลือกเส้นทางชีวิตอย่างไรต่อไป
.
ในเรื่อง "ผีเสื้อและดอกไม้" นิพพานฯ สื่อให้เราเห็นว่า ชีวิตของเด็ก ๆ รวมทั้งมิมปี และฮูยันนั้นเปรียบเสมือนผีเสื้อที่โบยบินไปมาอย่างอิสระได้อย่างใจปรารถนา และก็ได้กินน้ำหวาน แม้เด็ก ๆ จะต้องผจญปัญหาต่าง ๆ สุดท้ายก็ยังได้พบเจอเรื่องดี ๆ เหมือนที่เหล่าผีเสื้อประสพ นี่คือสิ่งสวยงามที่เด็ก ๆ ยังมีความหวังและโอกาสในชีวิต
.
นิพพานฯ ยังสอดแทรกปรัชญาชีวิตดี ๆ ให้เราได้คิดต่อหลายเรื่องในการดำเนินชีวิต เช่นการที่พ่อฮูยันไปสร้างบ้านในวัด ทั้ง ๆ ที่เขาเป็นมุสลิม ตอนวัยเด็กอ่านถึงตรงนี้ก็ไม่คิดว่ามีปัญหา เหมือนคนไปอาศัยวัดอยู่ แอดเป็นไทยพุทธก็ไม่ได้คิดว่าผิด แต่สำหรับชาวมุสลิมที่เคร่งครัดอาจจะมองว่าไม่เหมาะสมได้
.
เมื่อมีประสบการณ์ชีวิตมากขึ้นตามวัยและอ่านใหม่อีกครั้ง แอดจึงเข้าใจดีว่า สังคมไทยมีลักษณะเป็นพหุวัฒนธรรม ใน จ. สงขลา มีชุมชมไทยพุทธ ไทยมุสลิม และไทยเชื้อสายจีน ซึ่งต่างอยู่รวมกันอย่างสงบและเอื้ออาทรต่อกัน ศาสนาจึงไม่ใช่อุปสรรคสำคัญ
.
วรรณกรรมเรื่องนี้สะท้อนเรื่องปัญหาด้านการศึกษา และโอกาสในการเข้าถึงการศึกษาของคนยากจนได้อย่างดี ฮูยันเป็นเด็กที่ขาดโอกาสทางการศึกษา แม้จะเรียนดีก็ตาม ถ้าเขาไม่ออกจากโรงเรียน น้องอีกสองคนก็ไม่ได้เรียน ครูพยายามจะช่วยหาทุนให้ฮูยัน แต่ก็ช่วยไม่ได้เต็มที่ การที่เด็กยากจน ไม่ได้เรียนหนังสืออย่างฮูยัน อาเดล และนาฆาต้องดิ้นรนหารายได้จากการลักลอบขายข้าวสารก็เพราะไม่มีโอกาสอื่นใดอีกเลย
.
นิพพานฯ เขียนเรื่อง "ผีเสื้อและดอกไม้" ไว้เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๘ เรื่องนี้ช่วยให้ผู้อ่านได้เรียนรู้และเข้าใจวัฒนธรรมและประเพณีของอิสลามมากขึ้น ที่สำคัญคือทำให้เราตระหนักดีว่า ปัจจุบัน ผ่านมาเกือบห้าสิบปี ปัญหาด้านการศึกษายังคงเป็นประเด็นสำคัญของสังคมไทยแม้ในยุคที่การพัฒนาด้านเทคโนโลยีดิจิทัลจะช่วยให้เราเข้าถึงข้อมูลด้านต่าง ๆ สะดวกขึ้นมากแล้วก็ตาม ทั่วประเทศยังคงมีเด็กจำนวนมากที่ด้อยโอกาสด้านการศึกษาและต้องเลิกเรียนหนังสือกลางคันเพราะความยากจน โดยเฉพาะหลังสถานการณ์ปัญหาโควิด-๑๙
.
"ผีเสื้อและดอกไม้" ตีพิมพ์ครั้งแรกเป็นตอน ๆ ในนิตยสารสตรีสาร และได้รับรางวัลหนังสือแห่งชาติเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๑ วรรณกรรมเล่มนี้ได้มีการแปลเป็นภาษาญี่ปุ่นเมื่อปี ๒๕๒๔ และฉบับภาษาจีนในปี ๒๕๒๘ ปีเดียวกับที่มีการนำไปสร้างเป็นภาพยนตร์
.
งานเขียนเรื่องนี้ยังสะท้อนสภาพสังคมไทยเมื่อสี่สิบกว่าปีก่อนที่อำเภอเทพา จ.สงขลา ซึ่งนิพพานฯ อาศัยอยู่ ผู้เขียนได้นำเหตุการณ์การลักลอบขนข้าวสารและน้ำตาลของเด็กเหล่านี้เรียกว่า "ขบวนการกองทัพมด" มาสร้างเป็นพล็อตเรื่อง ในขณะนั้นเป็นช่วงที่ข้าวสารและน้ำตาลทรายเป็นสินค้าควบคุม ราคาข้าวสารและน้ำตาลทรายแพงกว่าในเมืองไทย จึงมีการลักลอบขนไปขายตามเมืองชายแดน ในปัจจุบัน ขบวนการขนข้าวสารและน้ำตาลทรายข้ามเขต ก็ได้เลิกไปนานแล้ว
.
นิพพานฯ ยังมีผลงานเรื่องสั้นอื่น ๆ อีก เช่น ทุ่งดอกไม้, หากแม้นจะเอ่ยนามแห่งความรัก และปีกความฝัน ซึ่งได้รับรางวัลหนังสือแห่งชาติปี พ.ศ.๒๕๓๕ นอกจากนั้นยังใช้นามปากกา "วาวแพร" เมื่อเขียนวรรณกรรมเยาวชน เช่น พราวแสงรุ้ง, เด็กน้อย, เพลงดวงดาว, เด็กน้อยจากดาวอื่น ฯลฯ
.
"ผีเสื้อและดอกไม้" เป็น ๑ ในวรรณกรรม ๑๐๐ เล่มที่เด็กและเยาวชนไทยควรอ่านก่อนโตจากโครงการของสกว. หนังสือเรื่องนี้ยังเหมาะสมกับผู้อ่านทุกวัยด้วย โดยรวมเรื่องนี้ไม่ได้เศร้า แต่ให้ความรู้สึกที่ดีว่า ชีวิตที่อุปสรรคมากมายเช่นฮูยันและเพื่อน ๆ ยังมีความหวังที่สดใสรออยู่หากว่าพวกเขาไม่ยอมแพ้หรือย่อท้อเสียก่อน โอกาสในการศึกษาเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยให้เด็ก ๆ เหล่านี้เติบโตและดำเนินชีวิตที่ดีต่อไปได้ ผู้เขียนเล่าว่าเดิมมีตอนจบที่คิดไว้มากถึงสี่ห้าตอน แต่เลือกจบในแนวที่สร้างความหวังให้แก่ผู้อ่าน
.
ปัจจุบันวรรณกรรมเรื่อง "ผีเสื้อและดอกไม้" ก็ยังคงอยู่ในลิสต์หนังสืออ่านนอกเวลาสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ปกนี้เป็นฉบับพิมพ์ครั้งที่ ๑๖ ฉบับล่าสุดคือฉบับตีพิมพ์ครั้งสุดท้ายเมื่อปีพ.ศ. ๒๕๕๒ แอดรู้มาว่า ขณะนี้ สนพ. ผีเสื้อเตรียมปกใหม่ไว้แล้วและราวปลายปีนี้ผู้อ่านจะได้เห็นฉบับตีพิมพ์ครั้งใหม่ค่ะ
.
ปัจจุบันวรรณกรรมเรื่อง "ผีเสื้อและดอกไม้" ก็ยังคงอยู่ในลิสต์หนังสืออ่านนอกเวลาสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย ปกนี้เป็นฉบับพิมพ์ครั้งที่ ๑๖ ฉบับล่าสุดคือฉบับตีพิมพ์ครั้งสุดท้ายเมื่อปีพ.ศ. ๒๕๕๒ แอดรู้มาว่า ขณะนี้ สนพ. ผีเสื้อเตรียมปกใหม่ไว้แล้วและราวปลายปีนี้ผู้อ่านจะได้เห็นฉบับตีพิมพ์ครั้งใหม่ค่ะ
.
.
หมายเหตุ
- บทความวิจารณ์หนังสือเล่มนี้เป็นความเห็นส่วนตัวของทีมแอดมินเพจ
- หนังสือนี้มิได้รับแจกเป็นบรรณาการจากสำนักพิมพ์ และเพจมิได้รับค่าตอบแทนในบทวิจารณ์แต่อย่างใด
#อ่านอีกครั้งก็ยังชอบ #ผีเสื้อและดอกไม้ #นิพพานฯ #มกุฏอรดี #วรรณกรรมเยาวชน #สำนักพิมพ์ผีเสื้อ #การศึกษา #มุสลิม #อําเภอเทพา #จังหวัดสงขลา
เครดิตภาพจาก Internet
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
