2 ก.ย. 2023 เวลา 05:37 • ประวัติศาสตร์

มีเหลือกันอยู่ไม่ถึง 2,000 คนบนโลก กับช่วงเวลาวิกฤตที่สุดของมนุษยชาติ

และไม่ใช่ช่วงเวลาสั้น ๆ เสียด้วยบรรพบุรุษของเรานั้นอาจอยู่ในภาวะเสี่ยงต่อการสูญสิ้นเผ่าพันธ์ยาวนานนับแสนปีกว่าจะมีวันนี้ได้
1
ปัจจุบันมีคนอยู่ 7,000 ล้านกว่าคนบนโลก แต่เชื่อหรือไม่ว่าโลกใบนี้เกือบจะไม่มีมนุษย์ในวันนี้เลยเพราะหากย้อนไปเมื่อประมาณ 1 ล้านปีก่อน บรรพบุรุษของเราเคยอยู่ในสภาพเสี่ยงต่อการสูญพันธ์อย่างต่อเนื่องยาวนาน
2
โดยผลการศึกษาซึ่งตีพิมพ์ในวารสาร Science เมื่อ 31 สิงหาคมที่ผ่านมา ได้ประเมินว่ามีช่วงเวลาวิกฤตที่เหลือมนุษย์อยู่บนโลกเพียง 1,000 กว่าคนเท่านั้น และไม่ใช่ช่วงเวลาสั้น ๆ ด้วยจากผลการประเมินช่วงเวลาวิกฤตนี้กินเวลายาวนานเกือบ แสนปีเลยทีเดียว
2
ถามว่าเขาประเมินได้ยังไง ทีมนักวิจัยได้ใช้เทคนิคที่เรียกว่า FitCoal (fast infinitesimal time coalescent process) กับ genomic sequences การวิเคราะห์ลำดับยีนในมนุษย์ปัจจุบันกับการใช้แบบจำลองย้อนหลังในการแลกเปลี่ยนข้อมูลพันธุกรรมของมนุษย์ดึกดำบรรพ์จนมาถึงมนุษย์ในปัจจุบัน
1
แผนภาพการทำแบบจำลอง fast infinitesimal time coalescent process
ข้อมูลที่ได้จากแบบจำลองนี้สอดคล้องกับการขาดหายไปของฟอสซิลมนุษย์ดึกดำบรรพ์ในช่วงเวลา 950,000 - 850,000 ปีก่อน ซึ่งมีการขุดค้นพบฟอสซิลของมนุษย์ดีกดำบรรพ์น้อยมาก ๆ ในช่วงเวลานี้ (ช่วงก่อนหน้ายังขุดเจอเยอะกว่า)
1
การลดจำนวนประชากรลงอย่างมากในช่วงนี้ตรงกับยุคน้ำแข็งไพลซโตซีน (Pleistocene Ice Age) ที่เกิดขึ้นเมื่อ 9 แสนปีก่อน ซึ่งส่งผลกระทบโดยตรงกับมนุษย์ดึกดำบรรพ์ที่ ณ เวลานั้นยังไม่รู้จักการใช้ไฟ รวมถึงการลดลงของแหล่งอาหารจากสภาพอากาศแห้งแล้งและหนาวจัด
3
แผนภาพ Time line จำนวนประชากรมนุษย์บนโลกย้อนหลังไป 1 ล้านปีก่อน
ซึ่งจากวิกฤตคอขวดประชากรในครั้งนี้คาดว่าน่าจะมียีนของมนุษย์โบราณสูญหายไปไม่ได้ถูกส่งต่อมาจนถึงมนุษย์ในปัจจุบันกว่า 65% ข้อมูลพันธุกรรมของผู้รอดชีวิตในช่วงนี้จึงเป็นข้อมูลพันธุกรรมหลักที่วิวัฒนาการมาจนเป็นเราในทุกวันนี้
แต่นั่นก็นำมาสู่คำถามที่ยังคงต้องไขปริศนากันต่อไป อาทิเช่น พวกเขาไปอยู่อาศัยที่ไหนกันจึงสามารถรอดพ้นช่วงเวลายากลำบานนั้นมาได้ หรือคำถามที่ว่า ด้วยการคัดสรรทางธรรมชาติแบบสุดโต่งนี้เองที่เป็นตัวเร่งวิวัฒนาการของมนุษย์จนกลายมาเป็นมนุษย์โฮโมเซเปียนในปัจจุบัน?
1
หลังจากช่วงเวลาวิกฤตดังกล่าว ด้วยสภาพภูมิอากาศที่เหมาะสมต่อการดำรงชีวิตมากขึ้นจากการสิ้นสุดยุคน้ำแข็ง ตามมาด้วยความสามารถในการควบคุมไฟของมนุษย์เรา จำนวนประชากรมนุษย์บนโลกจึงค่อย ๆ เพิ่มกลับขึ้นมาจนมาถึงปัจจุบัน
นี่ก็คืออีกหนึ่งช่วงเวลาหัวเลี้ยวหัวต่อของมนุษยชาติ ไม่แน่ว่าถ้าไม่เจอวิกฤตในช่วงนั้น ทุกวันนี้โลกอาจจะยังไม่มีมนุษย์มากมายเช่นทุกวันนี้หรืออาจจะมีมนุษย์ที่หลากหลายชาติพันธ์มากกว่าที่เป็นอยู่ก็ได้ แต่นั่นก็เป็นเพียงการคาดเดา
2

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา