5 ก.ย. 2023 เวลา 11:00 • ประวัติศาสตร์

• อินเดียตกเป็นอาณานิคมของอังกฤษได้อย่างไร?

อินเดียเป็นแหล่งอารยธรรมและมีประวัติศาสตร์ความเป็นมายาวนานหลายพันปี แต่เพราะเหตุใดอินเดียจึงตกเป็นอาณานิคมของอังกฤษได้?
1
ย้อนกลับไปในช่วงต้นศตวรรษที่ 17 ชาติยุโรปหลากหลายชาติได้เดินทางเข้ามาทำการค้าในดินแดนอนุทวีปอินเดีย ซึ่งอังกฤษก็เป็นหนึ่งในชาติที่เดินทางเข้ามาในอินเดียเช่นกัน
3
อังกฤษไม่ได้มีความแตกต่างจากชาติอื่น ๆ ที่เข้ามาในอินเดีย (โปรตุเกสเป็นชาติแรกของยุโรปที่เดินทางมาอินเดียตั้งแต่ต้นศตวรรษที่ 16) เพราะชาติเหล่านี้ล้วนต้องการที่จะเข้ามาทำการค้า
โดยสินค้าสำคัญที่อังกฤษทำการค้ากับอินเดียนั้น ก็มีอาทิ ผ้าไหม ฝ้าย เครื่องย้อมคราม ใบชา ฝิ่น และโดยเฉพาะอย่างยิ่งเครื่องเทศ ที่เป็นที่ต้องการของชาวอังกฤษและชาวยุโรปในช่วงเวลานั้นเป็นอย่างมาก
2
บริษัทอินเดียตะวันออกของอังกฤษเริ่มต้นติดต่อทำการค้ากับอินเดีย
อังกฤษเข้ามาในอินเดียครั้งแรกในปี 1608 ก่อนที่ในปี 1610 จักรพรรดิจาฮางกีร์แห่งจักรวรรดิมุคัล (Jahangir of Mughal Empire) ผู้ปกครองอินเดียในขณะนั้น จะอนุญาตให้อังกฤษสร้างสถานีการค้าและโรงงานของตนในอินเดียได้
1
ในช่วงเวลานั้น ดินแดนอนุทวีปมากกว่า 85% อยู่ภายใต้อำนาจของจักรวรรดิมุคัล ส่วนพื้นที่ที่เหลือ ซึ่งส่วนใหญ่ตั้งอยู่ทางใต้ของอินเดีย เป็นที่ตั้งของอาณาจักรและนครรัฐอิสระของชาวฮินดู
1
ซึ่งการเข้ามาอินเดียในครั้งนี้ อังกฤษก็ได้มาในนามของบริษัทอินเดียตะวันออก (British India Company) อันเป็นบริษัททำการค้าเอกชนของอังกฤษ ที่มีเป้าหมายสำคัญในการทำการค้าในอินเดียและดินแดนในเอเชียตะวันออก
1
แน่นอนว่าไม่ได้มีเฉพาะอังกฤษเท่านั้น เพราะยังมีชาติยุโรปอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็น โปรตุเกส ฝรั่งเศส รวมไปถึงฮอลันดา ที่ทำการค้าในอินเดีย ด้วยเหตุนี้ชาติยุโรปเหล่านี้จึงพากันแข่งขันทางการค้า และแย่งชิงทำเลการค้าตามเมืองท่าสำคัญต่าง ๆ
3
โดยอังกฤษมีสถานีการค้าของตนอยู่ที่เมืองท่าสำคัญ อาทิ สุรัต (Surat) มัทราช (Madras) บอมเบย์ (Bombay) รวมไปถึงกัลกัตตา (Calcutta)
3
การค้าในอินเดียทำให้อังกฤษมั่งคั่งและเฟื่องฟูเป็นอย่างมาก และความมั่งคั่งดังกล่าวนี้นี่เอง ที่จะทำให้อังกฤษเริ่มมีแนวคิดเกี่ยวกับอินเดียเปลี่ยนไป
กล่าวคือในช่วงเวลานั้น ความมั่งคั่งทางเศรษฐกิจของโลก (หรือ GDP) มากถึง 24% นั้น อยู่ภายในอินเดีย สิ่งนี้เองที่ทำให้อังกฤษมีแนวคิดที่ว่า พวกเขาจะเปลี่ยนจากทำการค้าในอินเดีย มาเป็นเข้ายึดครองเป็นอาณานิคม และดูดกลืนทรัพยากรในอินเดียแทน
1
ต่อมาในช่วงปลายศตวรรษที่ 17 จักรวรรดิมุคัลเริ่มเข้าสู่ยุคแห่งความเสื่อมถอย แผ่นดินอินเดียเริ่มแตกแยกออกเป็นเสี่ยง ๆ เกิดกบฎเพื่อแยกตัวจากจักรวรรดิมุคัล ไม่ว่าจะเป็นชาวมราฐา (Maratha) ที่ได้สร้างจักรวรรดิมราฐาของชาวฮินดูในตอนกลางของอินเดีย หรือจะเป็นชาวซิกข์ (Sikh) ที่สร้างจักรวรรดิของตนอยู่ทางตอนเหนือของอินเดีย
1
ความแตกแยกภายในอินเดียจึงเป็นโอกาสที่ดียิ่ง ที่อังกฤษจะถือโอกาสเผยแพร่อิทธิพลของตน และเข้ายึดครองดินแดนภายในอินเดีย
4
ซึ่งปัจจัยสำคัญที่อังกฤษจะใช้ยึดครองอินเดีย ก็คือการมีกำลังทหารนั่นเอง โดยมีการบันทึกว่าในช่วงต้นศตวรรษที่ 19 บริษัทอินเดียตะวันออกในอินเดีย มีกำลังทหารเป็นของตัวเองมากถึง 2 แสนนาย ซึ่งถือว่ามีกำลังมากกว่าทหารในประเทศแม่เสียอีก
2
กองทัพของบริษัทอินเดียตะวันออกค่อย ๆ เข้ายึดครองเมืองต่าง ๆ ทั้งจากการทำศึกโดยตรง รวมไปการแทรกแซงการเมืองภายในนครรัฐและอาณาจักรต่าง ๆ ก่อนที่จะถือโอกาสเข้ายึดครองเป็นของตนเอง
1
เพราะในช่วงที่แผ่นดินอินเดียแตกแยก ทำให้อาณาจักรต่าง ๆ แสวงหากำลังทหาร ซึ่งส่วนใหญ่ก็มาจากกำลังของชาติยุโรปที่อยู่ภายในอินเดีย
โดยจุดเริ่มต้นสำคัญที่ทำให้อังกฤษมีอิทธิพลอยู่ในอินเดีย ก็มาจากการสู้รบที่เกิดขึ้นที่ปลาศี (Plassey) ในปี 1757 ระหว่างกองทัพบริษัทอินเดียตะวันออกที่นำโดยโรเบิร์ต ไคลฟ์ (Robert Clive) กับกองทัพของนะวาบแห่งเบงกอล (Nawab of Bengal) ซึ่งเป็นเจ้าผู้ปกครองของเบงกอลในขณะนั้น
สมรภูมิปลาศี จุดเริ่มต้นสำคัญของการที่อังกฤษเริ่มยึดครองอินเดีย
ศึกที่ปลาศีจบลงด้วยชัยชนะของบริษัทอินเดียตะวันออก ทำให้เบงกอลอันเป็นดินแดนที่มั่งคั่งมากที่สุดของอินเดียตกอยู่ภายใต้การยึดครองของอังกฤษ
นอกจากนี้ในปี 1761 อังกฤษยังเข้ายึดครองเมืองพอนดิเชอร์รี่ (Pondicherry) อันเป็นเมืองท่าและศูนย์กลางสำคัญของฝรั่งเศสในอินเดียได้ ทำให้อังกฤษกลายเป็นชาติยุโรปเพียงชาติเดียวที่ครองอำนาจในอินเดีย
2
และเมื่อถึงช่วงทศวรรษที่ 1850 อังกฤษก็เข้ายึดครองพื้นที่ในอินเดียได้มากถึง 95%
ท้ายที่สุดในปี 1858 ผลพวงจากเหตุการณ์กบฎซีปอย (Sepoy Mutiny | ซีปอยเป็นชื่อเรียกของทหารชาวอินเดียของบริษัทอินเดียตะวันออก) ทำให้รัฐบาลของอังกฤษได้เข้ามาจัดการและปราบกบฏจนสิ้นซาก
1
กบฎซีปอยเป็นเหตุกบฎที่เกิดขึ้นในช่วงปี 1857-1858 โดยเกิดขึ้นจากปัจจัยหลายอย่าง แต่ปัจจัยหลักก็มาจากข่าวลือที่ว่า น้ำมันที่ใช้เคลือบกระสุนปืนของกองทัพบริษัทอินเดียตะวันออกนั้น ทำมาจากน้ำมันวัวและน้ำมันหมู ซึ่งทำให้ทหารซีปอยที่มีทั้งชาวฮินดูและมุสลิมนั้นเกิดความไม่พอใจ จึงลุกฮือต่อต้านอังกฤษ
2
และเมื่อกบฎซีปอยถูกปราบลงสำเร็จ รัฐบาลอังกฤษจึงเข้ามาปกครองอินเดียโดยตรงแทนที่บริษัทอินเดียตะวันออก นับเป็นจุดเริ่มของการที่อินเดียตกเป็นอาณานิคมของอังกฤษ ในนามอาณานิคมบริติชราช (British Raj Colony) ที่กินเวลายาวนานจนอินเดียได้รับเอกราชในปี 1947
5
*** References
• India Today. When and why did the British first choose to invade India?. https://bitly.ws/TWg8
• BBC. British colonialism in India. https://bitly.ws/TWgu
• Britannica. British raj. https://bitly.ws/TWgD
#HistofunDeluxe
โฆษณา