‘ซัมซัม’ อาศัยในรัฐมลายู อยู่อย่างสยาม นับถืออิสลามแต่กินเต่า ไม่ค่อยเข้ามัสยิด
ความหลากหลายของคาบสมุทรมลายูตอนเหนือในเรื่องชาติพันธุ์นั้นเป็นที่รับรู้โดยทั่วกันว่ามีความสลับซับซ้อนอย่างที่สุด นับตั้งแต่ฝั่งตะวันตก ชาวชวา (ยะวา) ชาวอัดแจ (อาเจะห์) ชาวมินนังกาเบา ชาวพม่า ชาวมลายู ชาวน้ำ (อุรักลาโว้ย) ชาวมะหงิด (บูกิส) ชาวสยาม (ไทย) ชาวเซมัง หรือกระทั่งชาวอินเดียและจีน ต่างก็ได้ทำกิจกรรมบนคาบสมุทรแห่งนี้มาช้านานก่อนเกิดรัฐชาติสมัยใหม่ในช่วงต้นคริสตวรรษที่ 20
ทั้งนี้ เมืองท่าขนาดใหญ่ตั้งแต่ปีนัง มะละกา จรดไทรบุรีและปัตตานีต่างก็เป็นพื้นที่ที่เกิดการปะทะสรรค์กันระหว่างกลุ่มชนต่างวัฒนธรรมจนเกิดเป็นวัฒนธรรมย่อยมากมาย อาทิ ชาวเปอรานากาน (บ้าบ๋า) อันเป็นวัฒนธรรมผสมระหว่างจีน-มลายู-ตะวันตก กลุ่มชนย่อยนี้มีความโดดเด่นในด้านภาษา อาหารและศิลปะจนง่ายที่จะจัดแบ่งประเภทให้เป็นชนอีกกลุ่มหนึ่งต่างหาก นอกจากนั้น พวกครึ่งชาติที่เป็นผลผลิตจากการติดต่อระหว่างชาวยุโรปและชาวพื้นเมืองก็ก่อเกิดเป็นสังคมยูเรเชียนที่แยกออกมาจากทั้งชาวพื้นเมืองมาเลย์และชาวยุโรปอีกด้วย
อย่างไรก็ดี จากบันทึกการสำรวจการเดินทางหรือเอกสารราชการในสมัยอาณานิคม ชาวตะวันตกโดยเฉพาะพวกอังกฤษได้ทำการสำรวจและพบว่า มีชนอีกกลุ่มหนึ่งซึ่งยากยิ่งนักที่จะกำหนดนิยามพวกเขาให้แน่ชัดว่าเป็นใครกันแน่ กล่าวคือจะให้เป็นใครกันดีระหว่างชาวสยามหรือมลายู ? เพราะพวกเขาต่างก็มีสิ่งที่เอนไปในทางที่จะให้เข้าได้ทั้งสยามและมลายู
ชนกลุ่มนั้นคือ ‘ชาวซัมซัม’ (Sam-sam) ซึ่งจัดว่าเป็นชาติพันธุ์ที่มีความก้ำกึ่งอย่างประหลาด กล่าวคือ พวกเขามีวัฒนธรรมอย่างสยาม เช่น การแต่งกาย ประเพณี พวกเขาพูดภาษาไทย (และมลายู) หากแต่สิ่งเดียวที่ทำให้พวกเขาแตกต่างกับชาวสยามโดยทั่วไปนั่นก็คือ พวกเขานับถือ ‘ศาสนาอิสลาม’
และมีบันทึกไว้ด้วยว่า ชาวซัมซัมบางกลุ่มได้เคยสร้างความลำบากให้แก้เจ้าอาณานิคมอังกฤษมาแล้วในสมัยรัชกาลที่ 6 ถึงขนาดมีบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์ของรัฐเคดาห์เลยทีเดียว
อย่างไรก็ตาม จุดกำเนิดของ ‘ชาวซัมซัม’ ยังเป็นที่ถูกถกเถียงกันมานับร้อยปี คืออย่างน้อยๆ ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 3 โดยเฉพาะบันทึกของชาวตะวันตกที่เดินทางเข้ามายังคาบสมุทรมลายู ได้ให้ข้อสันนิษฐานเกี่ยวกับชาวซัมซัมแตกต่างกันไป บ้างว่าคือชาวสยามแต่หันไปนับถือศาสนาอิสลาม
บ้างว่าคือพวกมลายูนับถืออิสลามที่หันไปรับเอาวัฒนธรรมสยาม บ้างก็ว่าอาจจะเป็นชาวสยามที่เปลี่ยนมาเป็นมลายู (Malaysising Siamese - ภาษาถิ่นใต้เรียกว่า ‘เป็นแขก’) เพราะภรรยาของเขาเป็นมลายูที่นับถืออิสลามซึ่งพอมีลูกด้วยกันแล้วลูกก็มักนับถืออิสลามตามแม่ด้วย
แม้ปัจจุบันนักวิชาการจำนวนหนึ่งจะลงความเห็นว่า บรรพบุรุษของ ‘ชาวซัมซัม’ คือชาวสยามดั้งเดิมที่หันไปนับถือศาสนาอิสลาม โดยยังคงรักษาขนบแบบสยามไว้เหนียวแน่น แต่ไม่ว่าข้อถกเถียงจะมีบทสรุปอย่างไร สิ่งที่ ‘ชาวซัมซัม’ เป็นอยู่และปฏิเสธไม่ได้นั่นก็คือ พวกเขาเป็นผลมาจากการผสมกันระหว่างชน 2 กลุ่มวัฒนธรรม นั่นคือสยามและมลายู หากแต่ได้รับอิทธิพลจากสยามในวิถีชีวิตประจำวันมากกว่าธรรมเนียมมลายูนั่นเอง
ข้อเท็จจริงต่างๆ ทางประวัติศาสตร์ได้ระบุที่มาของชาวซัมซัมไว้ว่าอย่างไรบ้าง ? และชาวซัมซัมบางกลุ่มเคยสร้างความลำบากให้แก้เจ้าอาณานิคมอังกฤษมาแล้วอย่างไร ? ติดตามเรื่องราวทั้งหมดได้ที่นี่ https://www.luehistory.com/?p=21613
เลือกติดตามช่องทางอื่น ๆ ของ Lue History ได้ที่นี่
#LueHistory #ชาวซัมซัม #คาบสมุทรมลายู
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
