3 ต.ค. 2023 เวลา 20:01 • ประวัติศาสตร์

ชีวิตสุดแปลกของ อีริก ซาตี ( Erik satie )

อีริก ซาตี เป็นนักแต่งเพลงและนักประพันธ์ที่ได้สร้างสรรค์ผลงานเพลงที่ไม่เหมือนใครและไม่มีใครเหมือนในช่วงศตวรรษที่20 รวมทั้งด้านการใช้ชีวิตของเขาที่แปลกประหลาดและลึกลับ ที่หลายคนอาจไม่เคยรู้เกี่ยวกับเขา
ชื่อเต็มของเขาคือ เอริก อาลแฟรด เลลี ซาตี (Éric Alfred Leslie Satie) เขาเกิดในวันที่ 17 พฤษภาคม ค.ศ.1866 ในแคว้นนอร์มังดี ประเทศฝรั่งเศส
เมื่อซาตีอายุ 4 ขวบเขาย้ายไปอยู่ปารีสพร้อมกับครอบครัวแต่เมื่อแม่ของเขาได้เสียชีวิตลงซาตีได้ย้ายมาอยู่กับยายซึ่งที่นี่เองที่เขาจะได้เรียนเปียโน
จากนักออร์แกนในท้องที่ เมื่อยายของเขาเสียชีวิตทำให้ซาตีต้องย้ายมาอยู่กับพ่อของเขาที่ปารีสอีกครั้งและได้ศึกษาที่ต่อที่โรงเรียนสอนดนตรี (Conservatory)
แต่ดันไปมีปัญหากับครูในโรงเรียน ครูบางคนถึงกับขนานนามเขาว่าเด็กที่ขี้เกียจที่สุดในโรงเรียน ภายหลังจากมีปัญหาที่โรงเรียนซาตีได้ออกมารับราชการทหาร
หลังปลดประจำการเขาได้มาเป็นนักเปียโนในคาเฟ่ ในปีค.ศ.1893 ซาตีได้พบรักกับศิลปินสาวชื่อซูซาน วาลาดอน (suzanne valadon) เธออยู่ถัดไปจากห้องซาตี
1
ทั้งสองเริ่มคบหากันแต่เป็นช่วงเวลาสั่นๆเพียงแค่หกเดือนซูซานได้ย้ายออกจากอพาร์ตเมนต์ที่เธอเช่าอยู่ทำให้ซาตีอกหักและนี่เป็นความรักครั้งแรกและครั้งเดียว
ตลอดชีวิตที่เหลือของเขา ภายในปีเดียวกันนี้เองซาตีได้เผยแพร่ผลงานเพลงที่จะเป็นบทเพลง อมตะที่สร้างชื่อเสียงให้กับเขาอย่าง นอสเซียนหมายเลขหนึ่ง
(Gnossiennes No.1)
เพลงถูกบรรยายในรูปแบบของเปียโน เป็นเพลงที่แปลกประหลาดแห่งยุคก็ว่าได้เพราะเพลงถูกนำเสนออย่างเรียบง่าย (Minimalism)
ซึ่งแตกต่างจากเพลงในสมัยนั้นอย่างสิ้นเชิง ซาตีเริ่มมีชื่อเสียงจากการแต่งเพลงแนวแหกคอกที่ไม่เหมือนใครและเป็นที่วิพากษ์วิจารย์จากหนังสือพิมส์คริสต์เตียน
อีกทั้งมีปัญหากับเพื่อนที่อมีความเห็นไม่ตรงกันทางด้านศาสนา ผลลัพธ์ที่ตามคือซาตี ได้ก่อตั้งศาสนาของเขาเองชื่อ โบสถ์แห่งศิลปะของพระเยซูผู้ควบคุมวง (Church of Art of Jesus the Conductor) โดยซาตีเป็นทั้งบาทหลวงและสาวก เพียงคนเดียวในศาสนา
บางคนพบเห็นเขาใส่ชุดบาทหลวงประจำศาสนาแต่ต่อมาซาตีกลับมาใส่ชุดธรรมดาที่เป็นภาพจำคือใส่สูท สวมแว่นตา หมวกกะลา และล่มกันฝน ที่แทบไม่ได้ใช้
อีริก ซาตี สวมใส่ชุดที่เป็นเอกลักษณ์
ในปี ค.ศ.1987 ซาตีได้แต่งเพลงที่หลายคนน่าจะคุ้นอย่าง ฌีมโนเปดีหมายเลขหนึ่ง (Gymnopedie No.1) เช่นเดียวกับเพลงนอสเซียน ซาตีได้แต่งเพลงที่ไม่เหมือนชาวบ้านอีกครั้งและมันก็เป็นเพลงที่โด่งดังที่สุดในชีวิตของเขา
ค.ศ. 1989 ซาตีได้ย้ายไปอยู่ที่อพาร์ตเมนต์ในเขตอาร์เกยล์ (Arcueil) ชานกรุงปารีส เขาใช้ชีวิตอยู่ตัวคนเดียวและไม่เคยให้ใครเข้าไปในอพาร์ตเมนต์
มีเพียงสุนัขจรแถวนั้นที่ซาตี อนุญาติให้เข้าไปในห้องของเขาได้ เขาซื่นชอบสุนัขเอามากๆถึงขนาดแต่งเพลงให้สุนัขเพลงชื่อ Flabby Preludes for a Dog
ครั้งหนึ่งซาตีได้บอกกับเพื่อนว่า "ฉันอยากแต่งละครให้หมาและฉันออกแบบฉากเสร็จแล้วด้วย"
ช่วงเวลาว่างเขามักจะเข้าไปแต่งเพลงในคาเฟ่ถึงแม้เขาจะไม่เล่นเปียโนในคาเฟ่แล้วก็ตาม จดโน็ตเพลงลงสมุดบันทึกส่วนตัวและนั่งจิบกาแฟ
อิริก ซาตี
ส่วนเรื่องงานซาตีได้ทำงานในโรงละคร และแต่งเพลงออเคสตรารวมทั้งแสดงดนตรีในคาบาเล่เขาใช้ชีวิตอย่างเรียบง่าย สุดกวนและตลก
อีริก ซาตี
มีอยู่ครั้งหนึ่งขณะที่เขากำลังฝึกซ้อมวงออเคสตราอยู่มีคนในวงไม่พอใจแล้วตะโกนถามซาตีว่า "คุณซาตีคุณคิดว่าผมเป็นคนปัญญาอ่อนหรอ :ซาตีพูด: ผมไม่คิดว่าคุณเป็นคนปัญญาอ่อนแต่ตอนนี้ผมอาจคิดผิด"
เขาแต่งเพลงล้อเลียนศิลปินคนอื่นหลายคนรวมทั้งล้อเลียนผลงานของตัวเอง ซาตีได้เขียนโน็ตดนตรีพิศดารที่มีมุขตลกและสัญลักษณ์แปลกรวมอยู่
ตัวอย่างมุขตลก เช่น "เราต้องการดนตรีที่เป็นของเราเองท่าเป็นไปได้โดยปราศจากกะหล่ำปลีดอง"
มุขตลกที่ซาตีเขียนในโน็ตดนตรี "เหมือนนกในติงเกลที่ปวดฟัน"เบาเหมือนไข่"เปิดหัวของคุณ"ออกกำลังกายด้วยตัวคุณเอง"
การใช้สัญลักษณ์แปลกๆ การเขียนโน็ตดนตรีที่ไม่มีเส้นกั้นห้อง
เมื่อซาตีอายุ 40ปี เขาสมัครเข้าเรียนที่โรงเรียนสอนดนตรีอีกครั้ง ทั้งเรียนไปด้วยทำงานไปด้วยและเขาจบการศึกษาโดยใช้เวลาไม่นาน
ซาตีมีชีวิตที่ค่อนข้างยากจนเขาอยู่อาศัยในอพาร์ตเมนต์เล็กๆชานกรุงปารีสเขาจะเดินจากอพาร์เมต์นไปทำงานในตัวเมืองแทบทุกวันซึ่งมีระยะทาง10กิโลเมตร
พร้อมกับถือค้อนไว้ในมือตลอดเวลาโดยเขาบอกว่าเป็นการป้องกันตัว เพื่อนของเขาจะพบเห็นซาตีพกค้อนไปไหนตลอดเวลาพร้อมกับล่ม
ตลอดช่วงชีวิตของซาตีเขาเป็นคนที่ไม่ชอบออกสื่อรวมถึงไม่นิยมบันถึงผลงานของตัวเองอีกทั้งตัวเขาไม่ยอมที่จะติดต่อสื่อสารผ่านทางโทรศัพท์
โดยเขาชอบที่จะส่งจดหมายที่มีมุขตลกไปให้เพื่อนของเขาและคนรู้จักมากกว่า ภายหลังซาตีได้ล้มป่วยและได้เสียชีวิตลงในวันที่ 1 กรกฎาคม ค.ศ.1925 ด้วยวัย 59ปี
เพื่อนและครอบครัวของเขาได้เข้ามาในอพาร์ตของซาตีที่ไม่เคยมีใครได้เข้ามาก่อนสภาพห้องเต็มไปด้วยกระดาษกระจัดกระจายอยู่เต็มห้อง กองหลังสือพิมพ์
รวมถึงล่มนับร้อยและเปียโนสองตัวที่วางทับกัน เปียโนอีกตัวเอาไว้ใส่ของอีกอันเอาไว้เล่น มีจดหมายที่ซาตีเขียนถึงซูซานแต่จดหมายไม่เคยถูกส่ง ห้องอยู่ในสภาพที่สุดจะเละเทะ
ภาพจำลองห้องของอีริก ซาตี ที่พิพิธภัณฑ์ซาตี ในเมืองฮองเฟอร์ ประเทศฝรั่งเศส บ้านเกิดของเขา
ซาตีไม่เคยนิยามตัวเองว่าเป็นนักดนตรีหรีอนักประพันธ์ เขานิยามตัวเองเป็นนักบันทึกเสียง (phonometrographer)
เขามีชีวิตที่เรียบง่ายน่าค้นหารวมถึงมีนิสัยส่วนตัวที่แตกต่างจากคนทั่วไปมากแต่เขาก็เป็นผู้บุกเบิกเส้นทางดนตรีในรูปแบบใหม่ที่มีความเรียบง่ายและมีเสน่ห์ในตัวเอง
_____________________________________________________________________________
เพลง ฌีมโนเปดีหมายเลขหนึ่ง (Gymnopédie No. 1) :Youtube:
เพลง นอสเซียนหมายเลขหนึ่ง (Gnossiennes No.1) :Youtube:
_____________________________________________________________________________
References
_____________________________________________________________________________
โฆษณา