4 ต.ค. 2023 เวลา 17:58 • ประวัติศาสตร์

ชวีหยวน นักกวีชาตินิยมจีน ต้นกำเนิดแข่งเรือมังกรและข้าวปั้นบ๊ะจ่าง

ชวีหยวน เป็นขุนนางและนักกวีเอกสายชาตินิยมของจีน อยู่ในยุคจั้นกั๋ว หรือ "ยุครณรัฐ" ซึ่งเป็นยุคที่ทั้ง 7 รัฐของจีน ต่างทำสงครามแย่งชิงอำนาจกัน โดยชวีหยวนเป็นชาวรัฐฉู่ที่เกิดในครอบครัวมีฐานะสูงศักดิ์ ชวีหยวนได้รับการศึกษาศาสตร์และศิลป์หลากหลายแขนง และมีฝีปากด้านการทูตที่เป็นเลิศ
ชวีหยวนเป็นขุนนางที่ซื่อสัตย์จงรักภักดีต่อกษัตริย์แห่งรัฐฉู่ เขาได้สร้างนโยบายการปฏิรูปการปกครองของรัฐ กำจัดนายทุนขุนนางที่ฉ้อฉล ยกคุณภาพชีวิตของราษฎร แต่กระนั้นชวีหยวนก็มีศัตรูทางการเมืองมากมาย ซึ่งล้วนแล้วเป็นกลุ่มขุนนางที่เสียผลประโยชน์จากนโยบายปฏิรูปของเขาเอง
ด้านความมั่นคงภายนอก ชวีหยวนมีนโยบายในการทำสนธิสัญญารวม 6 รัฐ เพื่อต่อต้านการขยายอำนาจของรัฐฉิน อิ๋งจี้ หรือ ฉินเจาเซียงหวัง กษัตริย์แห่งรัฐฉิน (มีศักดิ์เป็นปู่ทวดของ ฉินสือหวงตี้ หรือ จิ๋นซีฮ่องเต้ ปฐมจักรพรรดิของจีน) ปกครองรัฐฉินจนเจริญรุ่งเรือง จนสามารถซื้อตัวขุนนางจากรัฐฉู่มาสะสมบารมีได้ กษัตริย์รัฐฉู่ได้ยกเลิกสนธิสัญญารวมรัฐ 6 รัฐ เปลี่ยนไปเซ็นสนธิสัญญากับรัฐฉิน พร้อมสั่งปลดและเนรเทศชวีหยวนไปอยู่เขตชนบท ชวีหยวนได้เขียนหนังสือเตือนกษัตริย์รัฐฉู่อยู่หลายครั้ง จนถูกขุนนางกังฉินใส่ร้ายมาตลอด
ชวีหยวน มีความสามารถที่เป็นเลิศในทางกวี ขณะที่ถูกเนรเทศ เขาได้แต่ง "บทกวีหลีเซา" เป็นบทกลอนที่สะท้อนถึงความทุกข์ยากของบ้านเมืองและราษฎร และส่งเสริมความรักชาติบ้านเมืองของตนเอง รวมถึงประนามเหล่ากษัตริย์และขุนนางกังฉินด้วย
บทกวีหลีเซาของชวีหยวนมีทั้งหมด 373 บท และมีตัวอักษรกว่า 2,500 ตัว เป็นบทกลอนที่มีตอนยาวที่สุดในประวัติศาสตร์จีน ชวีหยวนได้รับการยกย่องให้เป็น "กวีเอกคนแรกของจีน" ถึงแม้ว่าราชสำนักรัฐฉู่จะไม่สนใจใยดีกับชวีหยวนแล้วก็ตาม เขายังคงเฝ้ารอคอยวันที่กลับไปรับใช้ราชสำนักอีกครั้ง หากราชสำนักสำนึกผิดได้
บ๊ะจ่าง ขนมมงคลของจีน
278 ปีก่อนคริสตกาล กองทัพจากรัฐฉินได้ยกทัพมาตีรัฐฉู่จนแตกพ่าย ชวีหยวนได้เขียนบทกวีสุดท้ายที่ชื่อว่า "กำสรวลอิ่ง" แล้วใช้ก้อนหินถ่วงตัวเองจมลงแม่น้ำมี่หลัวเจียง ในวันที่ 5 เดือน 5 ตามปฏิทินจันทรคติจีน (ราวๆ เดือนมิถุนายน) ชาวบ้านราษฎรที่เคารพในตัวชวีหยวนออกตามหาศพแล้วไม่พบ ชาวบ้านจึงนำข้าวเหนียวปั้นโยนลงแม่น้ำให้ปลากิน บางคนก็เทเหล้ากำมะถันลงแม่น้ำ เพื่อไม่ให้ปลามารุมกินซากศพของชวีหยวน แต่ทำอย่างไรก็ยังไม่พบ ชาวบ้านจึงได้ตกแต่งเรือเป็นรูปมังกรเพื่อให้ดูน่าเกรงขาม
และจึงเป็นที่มาของของ "เทศกาลตวนอู่" หรือที่เราเรียกกันว่า วันไหว้บ๊ะจ่าง มาจากชื่อของข้าวเหนียวปั้นอย่าง "บ๊ะจ่าง" รัฐบาลจีนกำหนดให้เทศกาลตวนอู่เป็น "วันกวีแห่งชาติ" เพื่อรำลึกถึงชวีหยวน ขุนนางนักกวีชาตินิยมของจีน ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้จากองค์การยูเนสโก เมื่อปี 2009
ในเทศกาลตวนอู่จะมีการแข่งขันพายเรือมังกร ซึ่งเป็นกีฬาพื้นเมืองโบราณของจีน ซึ่งมีที่มาจากเรื่องราวของชวีหยวน การแข่งพายเรือมังกรได้พัฒนาขึ้นมาเป็นกีฬาระดับสากล และได้รับการบรรจุในมหกรรมกีฬานานาชาติ เช่น เอเชียนเกมส์ อีกด้วย
การแข่งเรือมังกร ในเทศกาลตวนอู่
โฆษณา