Blockdit Logo (Mobile)
Timeless History (ประวัติศาสตร์ไร้กาลเวลา)
•
24 ต.ค. 2023 เวลา 11:10 • ประวัติศาสตร์

ประวัติศาสตร์ “พิซซ่า”

“พิซซ่า” น่าจะเป็นอาหารที่หลายคนโปรดปราน
หลายคนมักจะสั่งพิซซ่ามาทานกับเพื่อนหรือครอบครัว หรือบางคนที่กินจุก็อาจจะสั่งมาทานคนเดียวโดยสั่งหน้าต่างๆ ที่ตนโปรดปราน
แต่เรื่องราวของพิซซ่านั้นก็น่าสนใจ มีประวัติความเป็นมาที่ยาวนานและอร่อยไม่แพ้รสชาติของพิซซ่าเลยทีเดียว
เรื่องราวเป็นอย่างไร ลองไปดูกันครับ
พิซซ่า
หากจะถามว่าใครเป็นผู้คิดค้นพิซซ่านั้น อาจจะยากที่จะสืบเสาะได้ แต่เราสามารถย้อนประวัติไปยังสถานที่ที่อาจจะเป็นจุดกำเนิดพิซซ่าในปัจจุบันได้
ที่นั่นก็คือ “เมืองเนเปิลส์ (Naples)” ประเทศอิตาลี สมัยศตวรรษที่ 18
แต่ถึงแม้เนเปิลส์ในศตวรรษที่ 18 อาจจะเป็นจุดกำเนิดของพิซซ่าในสมัยปัจจุบัน แต่เรื่องราวของพิซซ่านั้นสามารถย้อนกลับไปได้ยาวนานกว่านั้น
เมืองเนเปิลส์ (Naples)
หลายคนกล่าวว่าผู้ที่คิดค้นพิซซ่าก็คือเชฟขนมปังที่ชื่อ “ราฟฟาเอล เอสโปซิโต (Raffaele Esposito)” ในเมืองเนเปิลส์ ซึ่งได้ทำพิซซ่าถวาย “สมเด็จพระราชินีมาร์การิตา (Queen Margherita) “ พระราชินีแห่งอิตาลี ซึ่งเสด็จพระราชดำเนินเยือนเนเปิลส์ในปีค.ศ.1889 (พ.ศ.2432)
แต่หากย้อนไปดู จะพบว่าแท้จริงนั้น มีการรับประทานขนมปังแบนซึ่งมีลักษณะคล้ายกับพิซซ่ามาเป็นเวลานานนับร้อยปีก่อนหน้าแล้ว โดยมีบันทึกที่เอ่ยถึงชื่อพิซซ่าครั้งแรกในเมืองเกตาเมื่อปีค.ศ.997 (พ.ศ.1540)
หากย้อนไปเมื่อหลักพันปีก่อน มนุษย์ก็มีการประยุกต์เรื่องของอาหาร มีการนำสมุนไพร เครื่องเทศ ผัก และเนื้อต่างๆ มาประกอบอาหาร ซึ่งไม่เพียงแต่อิ่มท้องเท่านั้น แต่ยังทำให้มีรสชาติดีด้วย
3
และในช่วงเวลานี้ การผสมผสานบางอย่างก็อาจจะทำให้อาหารบางอย่างดูคล้ายกับพิซซ่า
นักโบราณคดีในแคว้นซาร์ดิเนียได้พบหลักฐานเป็นผงฟูที่ใช้ในการอบขนมปังเมื่อกว่า 7,000 ปีก่อน โดยเมื่อเวลาผ่านไป ก็มีการเติมแต่งรสชาติอาหารด้วยการเติมน้ำมันพืช ผัก เนื้อ และเครื่องเทศต่างๆ ลงไปในอาหารและขนมปัง
และเมื่อถึงสมัยยุค 600 ปีก่อนคริสตกาล ทหารเปอร์เซียภายใต้การปกครองของ “พระเจ้าดาเรียสมหาราช (Darius the Great)” ก็ได้เติมแต่งขนมปังแบนของตนด้วยการใส่อินทผลัมและชีสลงไป
ชนชาติอื่นก็มีอาหารที่คล้ายๆ กัน โดยจีนนั้นมีแป้งแผ่นที่เรียกว่า “ปิ่ง (Bing)” อินเดียก็มี “พารัตทา (Paratha)” และชาติในเอเชียอื่นๆ ก็มีอาหารคล้ายๆ กันนี้เช่น โรตี
พระเจ้าดาเรียสมหาราช (Darius the Great)
แต่สิ่งที่ดูจะใกล้เคียงกับพิซซ่าในปัจจุบันมากที่สุดก็คือขนมปังแบนในสมัยเมติเตอเรเนียนโบราณ โดยเฉพาะในกรีซและอียิปต์
ในยุคนี้ มีการเติมส่วนผสม ท๊อปปิ้งต่างๆ ลงบนหน้าขนมปังแบน ทั้งน้ำมันพืช เครื่องเทศ และผลไม้
มีการบันทึกอาหารนี้ลงในบันทึกประวัติศาสตร์ โดยในสมัยศตวรรษที่ 3 “คาโตผู้อาวุโส (Cato the Elder)” ทหารและนักประวัติศาสตร์ชาวโรมัน ได้เขียนบันทึกเกี่ยวกับขนมปังแบนทรงกลม โรยหน้าด้วยสมุนไพรและมะกอก
1
จากการสำรวจซากเมืองปอมเปอิ (Pompeii) มีการพบอุปกรณ์ที่ใช้ทำอาหารที่มีลักษณะคล้ายพิซซ่า ซึ่งนั่นหมายความว่าพิซซ่าอาจจะเก่าแก่ตั้งแต่ก่อนที่เมืองปอมเปอิจะล่มสลายเพราะภูเขาไฟวิสุเวียสระเบิดในปีค.ศ.79 (พ.ศ.622)
คาโตผู้อาวุโส (Cato the Elder)
แต่ถึงจะลักษณะคล้ายพิซซ่า แต่อาหารเหล่านี้ก็ไม่ใช่พิซซ่าซะทีเดียว
ดังนั้นคำถามสำคัญก็คือ “ใครเป็นคนคิดค้นพิซซ่า?”
ต้องย้อนกลับไปเล่าว่าเมืองเนเปิลส์นั้นเป็นถิ่นฐานของชนชาวกรีกเมื่อราว 600 ปีก่อนคริสตกาล แต่เมื่อถึงศตวรรษที่ 18 และ 19 เนเปิลส์ก็ได้กลายเป็นรัฐอิสระ และเป็นดินแดนที่มีแรงงานยากจนเป็นจำนวนมาก
ในช่วงเวลานี้เองเป็นช่วงเวลาที่พิซซ่าในปัจจุบันได้ถือกำเนิดขึ้น โดยแรงงานชาวเนเปิลส์ต่างก็อยากได้อาหารที่มีราคาถูกหากแต่อิ่มท้อง ทานง่ายและรวดเร็ว
คุณสมบัติเหล่านี้ตรงกับพิซซ่า โดยแรงงานชาวเนเปิลส์มักจะแต่งรสชาติขนมปังด้วยการโรยท๊อปปิ้งต่างๆ บนขนมปัง ไม่ว่าจะเป็นมะเขือเทศ ชีส น้ำมันมะกอก หรือกระเทียม เป็นต้น
ในขณะเดียวกัน ชาติตะวันตกหลายชาติก็ได้เข้ายึดครองดินแดนต่างๆ ที่ยังรกร้าง โดย “นโปเลียน โบนาปาร์ต (Napoleon Bonaparte)” ผู้นำฝรั่งเศส ก็ได้เล็งมายังเนเปิลส์และเข้ายึดครองเนเปิลส์ได้ในปีค.ศ.1805 (พ.ศ.2348) และเนเปิลส์ก็ตกอยู่ใต้อำนาจของนโปเลียนจนกระทั่งนโปเลียนถูกบังคับให้สละราชสมบัติในปีค.ศ.1814 (พ.ศ.2357)
ต่อมาในปีค.ศ.1861 (พ.ศ.2404) เนเปิลส์จึงได้ถูกควบรวมเป็นส่วนหนึ่งของอิตาลี
ในปีค.ศ.1889 (พ.ศ.2432) “พระเจ้าอุมแบร์โตที่ 1 แห่งอิตาลี (Umberto I of Italy)” และ “สมเด็จพระราชินีมาร์การิตา (Queen Margherita)” พระประมุขแห่งอิตาลี ได้เสด็จพระราชดำเนินเยือนเนเปิลส์ และพระราชินีมาร์การิตาก็ทรงมีพระราชประสงค์จะเสวยอาหารที่ดีที่สุดในเนเปิลส์
2
สมเด็จพระราชินีมาร์การิตา (Queen Margherita)
ห้องเครื่องหลวงได้แนะนำอาหารของ “ราฟฟาเอล เอสโปซิโต (Raffaele Esposito)” เจ้าของร้าน “Pizzeria Brandi”
เอสโปซิโตได้ทำพิซซ่าถวายพระราชินีมาร์การิตาทั้งหมดสามหน้า นั่นคือพิซซ่าหน้าซอสมารีนารา พิซซ่าหน้าปลาแอนโชวี่ และพิซซ่าหน้ามะเขือเทศ ชีสมอซซาเรลลา และใบโหระพา
พระราชีนีมาร์การิตาได้เสวยพิซซ่าของเอสโปซิโต และทรงโปรดพิซซ่านี้มากถึงขนาดตั้งชื่อพิซซ่าว่า “พิซซ่ามาร์การิตา (Pizza Margherita)” ตามพระนามของพระองค์
หลังจากนั้น ชื่อเสียงของเอสโปซิโตก็โด่งดัง แต่ในทีแรก พิซซ่านั้นกลับไม่ใช่เมนูฮิตในบ้านเกิดอย่างอิตาลี แต่กลับไปโด่งดังในสหรัฐอเมริกา
หลังจากสหรัฐอเมริกา พิซซ่าก็แพร่กระจายไปทั่วยุโรป ผู้ที่อพยพจากเนเปิลส์ก็นำสูตรพิซซ่านี้เข้าไปยังดินแดนใหม่ที่ตนไป และยิ่งแพร่หลายมากยิ่งขึ้นในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2
เมื่อถึงยุค 50 (พ.ศ.2493-2502) คนทั่วโลกก็รู้จักพิซซ่า
ในปีค.ศ.2022 (พ.ศ.2565) ที่ผ่านมา มีรายงานว่าตลาดพิซซ่าทั่วโลกนั้นมีมูลค่ารวมกันถึง 141,000 ล้านดอลลาร์ (ประมาณ 5.1 ล้านล้านบาท)
เฉพาะในสหรัฐอเมริกา มีร้านพิซซ่าทั่วประเทศกว่า 75,000 ร้าน ซึ่งกว่าครึ่งนั้นเป็นร้านที่ไม่ใช่แฟรนไชส์
ถึงแม้อาจจะไม่สามารถระบุได้ชัดเจนว่าใครคือคนที่คิดค้นพิซซ่ากันแน่ แต่จนถึงปัจจุบัน พิซซ่าก็ยังคงเป็นอาหารที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลกและคงได้รับความนิยมไปอีกนานเท่านาน
ว่าแต่ เย็นนี้ผมสั่งพิซซ่าซักถาดกินดีกว่าครับ
โฆษณา