20 พ.ย. 2023 เวลา 09:47 • ไลฟ์สไตล์

เราเป็น "Toxic people" หรือยัง ? ชวนสำรวจตัวเองและคนรอบข้าง

Hightlight
  • ด้วยความเป็นมนุษย์จึงทำให้เราไม่สมบูรณ์แบบ บางครั้งเราก็มีสิ่งที่ทำได้ดี แต่บางครั้งก็มีนิสัยบางอย่างที่ทำให้เขาไม่อยากอยู่ด้วย
  • สาเหตุของความ Toxic นั้นเกิดขึ้นได้หลายปัจจัย อาจจะมาจากภายใน เช่น ปัญหาสุขภาพจิต หรือจากปัจจัยภายนอก เช่น การผ่านเหตุการณ์ร้ายแรงจนกระทบกระเทือนจิตใจ สภาพสังคมหรือครอบครัว
1
  • ดังนั้นการตรวจสอบว่าตนเองหรือคนรอบข้างมีนิสัย Toxic หรือเปล่านั้นมีหลายวิธี ตั้งแต่การสังเกตอาการตัวเองว่าอยากอยู่ใกล้คนที่คาดว่าจะเป็น Toxic People หรือเปล่า ไปจนถึงสังเกตว่าเพื่อนหรือคนที่อยู่รอบตัวอยากเข้าหาหรืออยากพูดคุยกับเราหรือไม่ ถ้าไม่นับเรื่องงานหรือความสัมพันธ์ที่เกี่ยวกับงานเป็นหลัก เป็นต้น
อริสโตเติล นักปราชญ์ชาวกรีกเคยกล่าวไว้ว่า “มนุษย์เป็นสัตว์สังคม” เพราะต้องพึงพาอาศัยซึ่งกันและกัน โดยแต่ละชีวิตต่างก็ต้องการที่จะเสริมสร้างความสุข ความมั่นใจและความปลอดภัยให้กับตนเองอยู่เสมอ สังคมจึงเป็นแหล่งรวมศูนย์ทางความคิดที่มนุษย์ได้สร้างขึ้นมาเพื่อแสวงหาคำตอบทุก ๆ อย่างให้กับตนเอง
ดังนั้นจึงไม่แปลกใจที่ในชีวิตของเรานั้นต้องเจอกับผู้คนต่าง ๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็นการพบเจอเพื่อติดต่อเรื่องงาน การต้องการพบหรือแสวงสังคมใหม่ รวมไปถึงการหาใครสักคนที่เป็นเพื่อนในการพูดคุยเรื่องต่าง ๆ เพื่อระบายความในใจบ้าง หรือเพื่อขอคำปรึกษาต่าง ๆ หรือแม้กระทั่งเราอาจจะเป็นที่ปรึกษาเรื่อง ๆ ให้กับเพื่อนที่เราคบหรือสังคมที่เราอยู่ด้วยได้เหมือนกัน
แต่ทว่า ในจำนวนของเพื่อนหรือผู้คนที่เราพบปะด้วยนั้น จะเริ่มมีคนบางส่วนที่เขาแสดงท่าทีว่าไม่อยากจะอยู่กับเรา ไม่ว่าจะเป็นการแสดงออกทางท่าทางเมื่อเวลาอยู่ต่อหน้า หรือการซุบซิบนินทาเราลับหลัง
หากจะวิเคราะห์กันดี ๆ แล้ว สิ่งเหล่านี้ถือว่าเป็นเรื่องปกติของทุกคนเมื่อต้องพบปะกับคนอื่น ๆ ในสังคม และเมื่อสังเกตต่อไปในระยะยาวปรากฏว่าเพื่อนของเรานั้นค่อย ๆ หายไปทีละคน สองคนจนเหลือเพื่อนที่อยู่กับเราเพียงไม่กี่คนเท่านั้น นี่อาจจะเป็นสัญญานที่บ่งบอกว่าเราอาจจะเป็น “Toxic People” เพราะนิสัยบางอย่างของเราที่แสดงออกมา
Toxic People หรือ บุคคลที่เป็นพิษ คือคนที่มีนิสัยของการทำให้ตัวเองเป็น “จุดศูนย์กลาง” ของกลุ่มเพื่อนหรือกลุ่มบุคคลที่ตนเองคบหาด้วย ทำให้มีพฤติกรรมการแสดงในลักษณะของการอวยตัวเอง ชอบเข้าไปบงการชีวิตของเพื่อนหรือคนรอบข้าง หลอกใช้เพื่อนที่คบหาเพื่อผลประโยชน์ของตนเอง ไม่เคารพความเห็นหรือความรู้สึก รวมถึงแสดงความเห็นในเชิงลบต่อเพื่อนหรือคนรอบตัวอยู่บ่อย ๆ
สาเหตุของพฤติกรรม Toxic เหล่านี้ในทางจิตวิทยาได้อธิบายว่า มาจากจากทั้งปัจจัยภายในคือความรู้สึกภาคภูมิใจในตนเองต่ำและปัญหาสุขภาพจิต เช่น โรคบุคลิกภาพหลงตัวเอง หรือปัจจัยภาคนอกเช่นมีความทรงจำที่ส่งผลกระทบต่อจิตใจของตนเอง การบาดเจ็บในวัยเด็กปัญหาครอบครัวหรือปัญหาส่วนตัวอื่นๆ ที่ฝังรากลึกในจิตใต้สำนึกจนแสดงพฤติกรรมเป็นพิษเพื่อหลีกเลี่ยงความรู้สึกผิดหรือความละอายใจต่อตนเอง
ดังนั้นจึงมีพยายามทำให้ตัวเองมีตัวตน ไม่ว่าจะในแง่การเป็นเหยื่อจากเหตุการณ์ร้ายๆ ในชีวิต , การทำให้ตัวเองโดดเด่น เลอค่า , การเป็นผู้เสียสละที่น่าสงสาร ฯลฯ และจะแสดงพฤติกรรมแบบนี้ซ้ำไปซ้ำมา แม้ว่ามันจะไม่ดีต่อสุขภาพจิตก็ตาม
ดังนั้นการสังเกตอาการของตนเองหรือคนรอบตัวว่ามีพฤติกรรม Toxic หรือไม่นั้นเริ่มต้นจากเช็คว่ามีนิสัยเหล่านี้หรือไม่ คือ
  • ขอโทษไม่เป็น
การที่แทบจะไม่พูดว่าขอโทษหรือคิดว่าตนเองผิด แม้ต้นเหตุทั้งหมดจะเกิดกับตัวเราแต่เราก็ยัง “คิดว่าตัวเองถูกเสมอ”
  • ยินดีกับผู้อื่นไม่เป็น
เมื่อคนรอบตัวนั้นประสบความสำเร็จ แต่คุณกลับไม่แสดงความยินดีกับเขาแต่กลับดูถูกเขาว่า “แค่โชคดี” อาจเพราะคุณเองอิจฉาริษยา
  • ฉวยโอกาสหรือเคลมผลงานและความดีจากคนอื่น
เป็นพวกนึกถึงตนเองเป็นหลัก ไม่มองส่วนรวม เอาตัวรอด โฟกัสทุกอย่างแค่ตัวเอง ฉันต้องได้ผลประโยชน์และความถูกใจมากที่สุด
  • ชอบทำให้คนอื่นขายหน้า
ในการเข้าสังคมคุณมี่เรื่องให้พูดมากมายแต่คุณมักจะหยิบยกเรื่องราวแย่ ๆ ของคนอื่นมาพูดให้เป็นเรื่องตลกขบขันและทำให้คนอื่นดูเป็นตัวตลกในวงสนทนา
  • ชอบตัดสินผู้อื่น
มักชอบตัดสินคนอื่นจากการกระทำ แต่เลือกตัดสินตัวเองจากเจตนาตัดสินใจเก่งกับเรื่องของคนอื่น ยกตัวอย่างเช่น บอกว่าที่คนนั้นทำแบบนั้นเพราะเป็นคนอย่างนี้ หรือแค่บางคนทำอะไรไม่ถูกใจเราหรือทำผิดพลาดแค่นิดนึง ก็ตัดสินว่าเขาเป็นคนไม่ดีบ้างละ เป็นคนไม่ได้เรื่องบ้างละ หรือไม่ก็ชอบวิพากษ์วิจารณ์เรื่องของคนอื่นและคิดว่าเรื่องของตนเองดีที่สุด
  • ชอบโยนความผิดให้คนอื่นหรือคนรอบตัว
นิสัยในมักเห็นบ่อยกับในแง่การทำงานเป็นทีม ยกตัวอย่างเช่น แพลนงานที่จะส่งให้ลูกค้าดันเกิดผิดพลาดหรือข้อมูลตกหล่น คนเหล่านี้จะไม่มองการแก้ปัญหาแต่จะมองหาว่าใครผิดหรือกล่าวโทษว่าเป็นความผิดของใครคนใดคนหนึ่งที่ไม่ใช่ตนเอง หรือในแง่ความสัมพันธ์
สำหรับวิธีแก้นิสัย Toxic เหล่านี้สามารถแก้ไขได้ง่าย ๆ ด้วยการทำนิสัยที่ตรงกันข้าม เช่น หากคุณขอโทษไม่เป็น ให้เริ่มมองที่ตัวเองก่อนว่าเราได้ทำสิ่งนี้ผิดพลาดไปจริงไหม หรือการฟังและรับข้อมูลข่าวสารที่มากขึ้นก็จะช่วยให้เราไม่ตัดสินคนอื่นเร็วเกินไป เป็นต้น
แต่หากคนรอบตัวเรามีนิสัย Toxic การรับมือที่ง่ายและได้ผลดีที่สุด คือการถอยห่างจากคนประเภทนี้หรือตัดสัมพันธ์กับคนประเภทนี้ไปเลย เพื่อรักษาสุขภาพจิตของเราไม่ให้ย่ำแย่ไปกับการคบคนประเภทนี้ หรือถ้าเรายังมีความสัมพันธ์ที่ดีกับคนประเภทนี้อยู่ การเตือนหรือบอกกันตรง ๆ ก็สามารถที่จะช่วยให้เขาปรับเปลี่ยนนิสัยให้ดีขึ้น ยกเว้นแต่เขากลายเป็นคนที่มีอีโก้สูงจนเราไม่สามารถที่จะทักท้วงหรือให้คำแนะนำเขาได้อีก
แม้ว่าสังคมจะมีคนมากมายหลายประเภทและ Toxic People ก็เป็นคนประเภทหนึ่งในสังคมซึ่งเราก็ต้องเจอกับคนประเภทนี้อยู่ดี แม้ว่าจะหลีกเลี่ยงคนประเภทนี้ไม่ได้ แต่ว่าเราสามารถเลือกคบคนหรือเพื่อนที่ช่วยให้มีความคิดและทัศนคติที่ดี รวมถึงมีความสุขได้ เพื่อรักษาจิตใจของเราไว้สู้กับโลกทุนนิยมอันโหดร้ายต่อไป
อ้างอิง
โฆษณา