27 พ.ย. 2023 เวลา 10:40 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

เมื่อได้เวลาต้องเปลี่ยนรองเท้า

ลองนับจำนวนรองเท้าที่ใช้อยู่ทุกวัน ว่ามีกี่คู่ มีกี่ชนิด เราไม่ค่อยจะสนใจเรื่องรองเท้ากันเท่าไร แต่ความจริงแล้วรองเท้าสำคัญต่อคนเรามาก
อยู่บ้านก็ลากแตะ ออกนอกบ้านก็เปลี่ยนเป็นคัตชู ไปเที่ยวก็ใส่ผ้าใบ เห็นไหมว่าเราใช้รองเท้าหลายแบบ ตามความเหมาะสมของแต่ละงาน
ยังมีมากกว่านั้นอีก รองเท้าไม้ที่เรียกว่า เกี๊ยะ เดินกระทบพื้นมีเสียงดัง ก็อกๆ แต่กลับไปเรียกเกี๊ยะ หรือหูคนไทยกับหูคนจีนหูคนญี่ปุ่นได้ยินไม่เหมือนกัน เกี๊ยะมาจากวัฒนธรรมของจีนและญี่ปุ่น ส่วนรองเท้าเดินบนน้ำแข็ง ต้องมีตะปูหรือใบมีดใต้พื้นรองเท้ากันลื่น รองเท้าวิ่งเร็ว กับวิ่งมาราธอนก็ไม่เหมือนกัน
ว่างๆลองนับดูรองเท้าที่ใช้อยู่มีกี่คู่และเป็นประเภทไหนบ้าง
มีเพื่อนคนหนึ่ง เป็นพานิชนาวี ทำงานบนเรือเดินสมุทร ขนส่งสินค้าระหว่างประเทศไปเกือบทั่วโลก เกิดอุบัติเหตุตกจากดาดฟ้าเรือลงไปในท้องเรือ ความสูงหลายเมตร กระดูขาแตกตัองผ่าตัด แพทย์จำเป็นต้องตัดกระดูกที่แตกจนป่นบางส่วนออก ทำให้ขาสองข้างยาวไม่เท่ากัน เป็นปัญหาทำให้เดินกะเผลก จึงแก้ปัญหาด้วยการเสริมส้นรองเท้าให้หนาขึ้นชดเชยให้ขาข้างที่สั้น เมื่อใส่รองเท้าทำให้เดินได้ปกติ
ในโรงงานอุตสาหกรรม หรือไซต์งานก่อสร้าง จะต้องใส่เซฟตี้ชู พื้นและหัวรองเท้าจะเสริมแผ่นเหล็กซ่อนไว้ข้างใน ป้องกันไม่ให้ตะปูตำทะลุพื้นรองเท้า และป้องกันเท้าเมื่อของหนักตกใส่หลังเท้า เหล็กด้านในจะรับไว้แทน
ในแต่ละปีเราใช้รองเท้าไปกี่คู่ เปลี่ยนรองเท้าบ่อยแค่ไหน หรือมีคู่ไหนที่เก็บจนลืม บางคู่พื้นกับตัวรองเท้าหลุดออกจากกัน เพราะกาวหมดอายุ หรือหนังรองเท้าแข็งโป๊กราวกับทำด้วยเหล็ก
สมัยเล่นเซปัคตะกร้อ ใช้รองเท้าผ้าใบนันยางพื้นรองเท้าเป็นยางนิ่มเกาะพื้นสนามได้ดีมากไม่ลื่น แต่ค่อนข้างเปลือง ต้องเปลี่ยนบ่อย ไม่ใช่เพราะรองเท้าพัง แต่พื้นรองเท้าจะขาดตรงตำแหน่งหัวแม่โป้ง ด้วยแรงกดเวลากระโดดเทคตัวขึ้นฟาดตะกร้อ
ยางรถยนต์ก็เป็นรองเท้าของรถยนต์ เปรียบได้กับรองเท้าของคน การเดินทางบนถนน ด้วยความเร็วเป็นร้อยกิโลเมตรต่อชั่วโมง หากยางไม่ดีเกิดการลื่นไหล ไม่ยึดเกาะถนน รถยนต์อาจลงข้างถนนหรือไม่ก็หงายท้องได้ง่ายๆ
จึงจำเป็นต้องรู้จักรองเท้ารถยนต์แต่ละรุ่นแต่ละประเภท ไม่เช่นนั้นอู่ซ่อมรถยนต์จะหลอกขายยางผิดประเภทให้ เป็นอันตรายถึงชีวิตได้
ส่วนใหญ่ที่เราใช้กันอยู่จะเป็นเก๋ง รถตู้ หรือกระบะ ยางประเภทนี้คล้ายๆกัน เพียงหารุ่นที่พอดีกับวงล้อหรือแม็คล้อ หน้ากว้าง แก้มยาง ตามสเป็ค เป็นอันใช้ได้
รถเก๋งเน้นเรื่องบรรทุกผู้สารเป็นหลัก ใช้ยางประเภทหนึ่ง ส่วนรถตู้บรรทุกผู้โดยสารได้มากกว่า อาจเกินสิบคน ก็ใช้ยางรุ่นที่รับน้ำหนักได้มากขึ้น รถกระบะบรรทุกของได้เป็นตัน จะใช้ยางอีกประเภทหนึ่งที่เน้นบรรทุก
ทั้งหมดบอกเอาไว้ในคู่มือการใช้รถที่ให้มาตอนออกรถ หาไม่เจอลองเปิดช่องเก็บของหน้าที่นั่งซ้ายมือคนขับ มีเวลาลองอ่านดูจะได้ประโยชน์มาก
รองเท้าที่เราใส่ นานๆไปพื้นรองเท้าสึกและบางลงจนขาด ยางรถยนต์ก็เหมือนกันหากสึกจนไม่มีร่องดอกยาง ต้องรีบเปลี่ยน ยางโล้นเหมือนคนหัวล้าน การยึดเกาะถนนไม่ดี เบรคก็ไม่หยุด อาจลื่นไถลลงคูได้ง่าย ยิ่งเวลาฝนตก
ยางใหม่ยางเก่า ดูอย่างไร มีผลกับการใช้งานแค่ไหน บอกได้เลยว่ามีผลมาก ยางเก่าความนิ่มหรือความยืดหยุ่นจะน้อย การยึดเกาะถนนจะลดลง แม้ดอกยางจะลึกก็ตาม สังเกตเวลาเบรคแรงๆ รถจะไถล มีเสียงหอน หยุดรถยาก
รหัสตัวเลขสี่หลักมีเส้นล้อมรอบ ที่ประทับบนแก้มยางจะบอกวันที่ผลิตยาง
วิธีถอดรหัสตัวเลขบนยาง เป็นไปตามรูปแบบ “WWYY” โดยเลข 2 ตัวแรก WW บอกว่าเป็นสัปดาห์ที่ผลิตและเลข YY 2 ตัวหลังคือ 2 หลักสุดท้ายของปี ค.ศ. ที่ผลิตยาง
อย่างยางชุดที่ใช้อยู่ พิมพ์ไว้เป็น 1922 หมายถึงผลิตเมื่อสัปดาห์ที่ 19 ปี ค.ศ. 2022
ยางรถยนต์ปกติทั่วไปที่ใช้งานได้ดี อยู่ที่ประมาณไม่เกิน 5 ปี
ควรเปลี่ยนยางเมื่อใช้งานได้ 2 - 5 ปี หรือประมาณ 30,000 - 40,000 กิโลเมตร ทั้งนี้แล้วแต่สภาพการใช้งานของแต่ละบุคคล ปกติผู้ผลิต แนะนำให้เปลี่ยนยางทุกๆ 2 ปีหรือ 50,000 กิโลเมตร นับตั้งแต่วันที่ติดตั้งใช้งาน
ข้อมูลอื่นๆที่ใช้ประกอบเพื่อเปลี่ยนยางเส้นใหม่ เช่น สภาพดอกยาง แก้มยางปริแตกหรือแยกส่วน ยางปูดบวมมีรอยช้ำ ตำแหน่งแผลที่เคยปะ เป็นต้น
ตัวเลขอีกหนึ่งชุดคือตัวเลขที่บอกถึง สัญลักษณ์ความเร็ว ดัชนีน้ำหนักบรรทุกสูงสุด เส้นผ่าศูนย์กลางของกระทะล้อ ยางมีโครงสร้างแบบเรเดียล ความสูงของแก้มยาง (คิดเป็น % ของหน้ายาง) ความกว้างหน้ายาง (หน่วยเป็นมิลลิเมตร)
นอกจากนี้ต้องเติมลมยางให้เหมาะสมกับการใช้งาน ตรงตามสเปคของยางแต่ละรุ่น เพื่อประสิทธิภาพในการยึดเกาะถนน เพิ่มความปลอดภัยในการขับขี่
รองเท้าของคนเรากับรองเท้ารถยนต์ จึงมีความสำคัญไม่ต่างกัน
เรายอมควักเงินซื้อรองเท้าคู่ละเป็นพัน ทั้งๆที่วัสดุที่ทำรองเท้าเทียบกับยางรถยนต์น้อยกว่ากันตั้งเยอะ เปลี่ยนรองเท้าให้รถยนต์คราวหน้า เพิ่มงบอีกหน่อย หาที่คุณภาพดีๆ เวลาซิ่งบนถนนจะได้ไม่กลิ้งลงข้างทาง เพียงเพราะรถยนต์ใส่รองเท้าไม่ดี
โดย.. พี่ชื่อวิช
โฆษณา