11 ธ.ค. 2023 เวลา 14:00 • ไลฟ์สไตล์

ซอฟต์พาวเวอร์คือ อะไร? นิยามที่หลายคนยังสงสัย

ซอฟต์พาวเวอร์ คืออะไร? คำถามที่หลายคนอยากรู้แล้วเข้าใจง่าย ดันแรงจูงใจ 5F "อาหาร-ภาพยนตร์และวีดิทัศน์-การออกแบบแฟชั่นไทย-ศิลปะการป้องกันตัวแบบไทย-เทศกาลประเพณีไทย" ให้เกิดการยอมรับตามบริบททางสังคมและวัฒนธรรม
"ชำนาญ จันทร์เรือง" นักวิชาการด้านกฎหมายและการเมือง ได้กล่าวไว้ในบทความ "ซอฟต์พาวเวอร์ คืออะไร" ระบุว่า คำว่า ซอฟต์พาวเวอร์ มีนักวิชาการไทย นักคิด นักเขียนหลายคนได้พยายามแปลคำนี้ไว้ เช่น อำนาจอ่อน พลังอำนาจแบบอ่อน อำนาจแบบอ่อน อำนาจนุ่ม อำนาจละมุน พลังอำนาจแบบฉลาด อำนาจโน้มนำ อำนาจโน้มน้าว อำนาจน้าวนำ ฯลฯ
ซอฟต์พาวเวอร์ เป็นแนวคิดที่ได้รับการพัฒนาโดย Joseph S. Nye ศาสตราจารย์ทางรัฐศาสตร์จากสถาบันจอห์น เอฟ เคเนดี มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ที่มีประสบการณ์ทั้งในวงวิชาการและวงการเมือง เพราะเคยดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีช่วยกระทรวงการต่างประเทศและกระทรวงกลาโหมของสหรัฐอเมริกาเมื่อคร้ังที่ บิล คลินตัน เป็นประธานาธิบดี
ซึ่งเขาได้พัฒนาแนวคิดนี้ร่วมกับ Robert Keohane โดยได้เขียนหนังสือ Power and Interdependence ตั้งแต่ปี 1977 มาแล้ว ซึ่งบริบทแตกต่างจากปัจจุบันนี้มาก
1
ซอฟต์พาวเวอร์ สามารถแฝงอยู่ในกิจกรรรมต่าง ๆ และเปลี่ยนแปลงไปตามบริบทสังคมนั้น ๆ ได้ รวมทั้งสามารถมีอยู่ทั้งในประเทศเสรีนิยม สังคมนิยม หรือแม้แต่อำนาจนิยม ประเทศต่าง ๆ สามารถใช้แนวคิดนี้แฝงเข้าไปในการดำเนินนโยบายสาธารณะ เพื่อทำให้ผู้ที่อยู่ใต้อำนาจนี้เปลี่ยนแปลงพฤติกรรม ความคิด ค่านิยม และวัฒนธรรมไปตามเป้าหมายที่วางไว้
หากนิยามแบบแคบๆก็คือซอฟต์พาวเวอร์ หมายถึงอํานาจในการชักจูงหรือโน้มน้าวประเทศอื่นให้ปฏิบัติตามที่ตนประสงค์ โดยการสร้างเสน่ห์ ภาพลักษณ์ ความชื่นชม และความสมัครใจ พร้อมที่จะร่วมมือกันต่อไป อํานาจในลักษณะนี้จะได้รับการยอมรับมากกว่าการออกคำสั่งโดยใช้อำนาจบังคับขู่เข็ญ หรืออํานาจเชิงบังคับอย่างอํานาจทางทหาร ที่เรียกว่า ฮาร์ดพาวเวอร์ (hard power) นั่นเอง
2
ซอฟต์พาวเวอร์ของไทย มีผู้คนหลากหลายที่พยายามชี้ว่าสิ่งต่างๆเหล่านี้เป็นซอฟต์ พาวเวอร์ของไทย เช่น ต้มยำกุ้ง นวดไทย มวยไทย ละครไทย-ภาพยนตร์ไทย ทีแผ่อิทธิพลไปประเทศไกล้เคียง และรัฐบาลพยายามจะส่งเสริม แต่ผมคิดว่ายังอีกไกลนักเมื่อเทียบกับฮอลลีวูดหรือหนังเกาหลี
ทั้งนี้ในส่วนรัฐบาลได้มีนโยบายสนับสนุน Soft Power และอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ของไทย ให้เป็นที่รู้จักทั่วโลก ตามแนวทางส่งเสริมวัฒนธรรม 5F สู่การเป็นสินค้าส่งออกทางวัฒนธรรมสำคัญของไทยเพื่อเป็นเครื่องมือในการขับเคลื่อนการพัฒนาเศรษฐกิจ สร้างรายได้ให้แก่ประเทศอย่างมหาศาล
2
นโยบายของรัฐบาลที่ผลักดัน Soft Power ความเป็นไทย โดยเฉพาะอุตสาหกรรมวัฒนธรรมสร้างสรรค์ที่มีศักยภาพ 5F สู่ระดับโลกเพื่อช่วยสร้างรายได้และภาพลักษณ์ที่ดีให้แก่ประเทศ ได้แก่
F-Food อาหาร
F-Film ภาพยนตร์และวีดิทัศน์
F-Fashion การออกแบบแฟชั่นไทย
F-Fighting ศิลปะการป้องกันตัวแบบไทย
F-Festival เทศกาลประเพณีไทย
4
ดังนั้นอธิบายง่ายๆ "Soft Power" คือการส่งเสริมสิ่งที่มีอยู่ในวิถีชีวิตนั้นๆ ให้เกิดแรงจูงใจ ยอมรับ คล้อยตาม สอดคล้องกับความต้องการที่อยากให้เป็น ในบริบททางสังคมนั้นๆ ที่จะนำไปสู่การเผยแพร่ทางวัฒนธรรมต่อไป
อ่านเพิ่มเติม: https://www.bangkokbiznews.com/health/social/1102592
โฆษณา