28 มี.ค. เวลา 09:18 • ประวัติศาสตร์

ตำนาน "หนองหาร" ทะเลสาบที่เกิดขึ้นเพราะเนื้อกระรอกเผือก

ถ้าพูดถึงทะเลสาบในประเทศไทยแล้วล่ะก็ บางคนอาจจะนึกถึงบึงบรเพ็ดซึ่งเป็นบึงทะเลสาบที่ใหญ่ที่สุด บางคนอาจจะนึกถึงทะเลสาบสงขลาที่มีชื่อเสียง หรือบางคนก็อาจจะถึงไปถึง “หนองหาร” (หรือบางคนสะกด “หนองหาน”) จ. สกลนครซึ่งเป็นทะเลสาบที่มีขนาดใหญ่เป็นอันดับสองของไทย และมีตำนานที่ผูกเชื่อมโยงกับตำนานพื้นถิ่นของภาคอีสานอย่างเรื่องของ “ผาแดง-นางไอ่”
ในตำนานกล่าวว่า ณ นครเอกชะทีตา (บางตำราก็เรียกว่าเมืองสุวรรณโคมคำ) นั้น กษัตริย์ผู้ปกครองนามพระยาขอมทรงมีพระธิดานามว่า นางไอ่คำ ซึ่งมีรูปโฉมงดงามเป็นที่เลื่องลือ โดยหนึ่งในชายที่หลงรักนางไอ่คำก็เป็นโอรสของพญานาคสุทโธนา นามว่าท้าวภังคี
ซึ่งเมื่อพระยาขอมจัดให้มีการแข่งบั้งไฟกับผาแดงเพื่อตัดสินว่าผาแดงจะได้แต่งงานกับนางไอ่คำหรือไม่ ท้าวภังคีที่อยากมาเห็นหน้านางไอ่คำก็ได้แปลงกายเป็นกระรอกเผือกมาหา ซึ่งนางไอ่คำก็อยากได้ จึงให้คนไปไล่จับมา จนนายพรานคนหนึ่งจับกระรอกเผือกได้แล้วนำมาให้นางไอ่คำเอาไปทำอาหาร
ซึ่งก่อนตายท้าวภังคีก็ได้อธิษฐานว่าขอให้เนื้อของตนนั้นสามารถเลี้ยงผู้คนได้ทั้งเมือง ซึ่งข่าวการตายของท้าวภังคีไปถึงหูพญานาคสุทโธนา ก็ได้มีการเคลื่อนพลพญานาคมาถล่มนครเอกชะทีตาจนจมบาดาลกลายเป็นบริเวณหนองหารในปัจจุบัน
นอกเหนือจากตำนานที่กล่าวว่าเป็นกระรอกเผือกแล้วก็ยังมีบางตำนานที่เล่าเหมือนกันแต่เปลี่ยนจากกระรอกเป็นเก้งเผือกอยู่ด้วย ซึ่งปรากฏหลักฐานของตำนานเก้งเผือกในคัมภีร์อุรังคธาตุด้วย ซึ่งเรื่องราวของหนองหารนับว่าเป็นอีกเรื่องราวที่น่าสนใจที่มีการนำเอาตำนานมาผูกเข้าไว้กับสถานที่เพื่อใช้ในการอธิบายการกำเนิดของสถานที่นั้น ๆ ตามลักษณะแบบคติชนวิทยาที่ตำนานเรื่องเล่ามีส่วนสำคัญในการศึกษาเกี่ยวกับวัฒนธรรมท้องถิ่น
1
โฆษณา