• ก่อนจะมีนาฬิกาปลุก คนสมัยก่อนตื่นตอนเช้ายังไง?
ถ้าถามว่าสิ่งประดิษฐ์อะไรที่คนเราไม่ชอบมากที่สุด คำตอบก็น่าจะเป็นนาฬิกาปลุก การลุกขึ้นจากเตียงในตอนเช้า เพื่อออกไปทำงาน ไปเรียน หรือทำธุระใด ๆ คงเป็นความรู้สึกแสนทรมานของใครหลายคนเลยทีเดียว
แน่นอนว่านาฬิกาปลุกถูกสร้างขึ้นมา เพื่อระบุเวลาที่เราจะตื่นขึ้นมา ว่าแต่สงสัยไหมว่า แล้วก่อนที่นาฬิกาปลุกจะถูกประดิษฐ์ขึ้น คนสมัยก่อนจะกำหนดว่า จะตื่นนอนเวลาไหนอย่างไร
คอนเซ็ปต์ของนาฬิกาปลุกก็มีต้นตอจากนาฬิกาที่ใช้บอกเวลา อารยธรรมยุคโบราณต่างก็มีการคิดค้นนาฬิกาตามแบบฉบับของตน ไม่ว่าจะเป็นนาฬิกาแดด นาฬิกาทราย รวมถึงนาฬิกาน้ำ
ว่ากันว่าชาวจีนโบราณมีสิ่งประดิษฐ์คล้ายกับนาฬิกาปลุกเรียกว่านาฬิกาเทียน โดยพวกเขาจะนำเทียนที่มีตะปูปักใส่ไว้ในภาชนะโลหะ เมื่อใดก็ตามที่เทียนละลายจนถึงจุดที่ตะปูปัก ตะปูจะหล่นสู่พื้นโลหะจนเกิดเสียงดัง
เมื่อถึงศตวรรษที่ 17 นาฬิกาโคมไฟถูกประดิษฐ์ขึ้นในยุโรป โดยมีกลไกที่ใช้ตั้งเวลาปลุกได้ ก่อนที่จะมีนาฬิกาชนิดอื่น ๆ อย่างเช่นนาฬิกาตะเกียงน้ำมันตามมาในภายหลัง
ช่วงศตวรรษที่ 19 ในยุควิกตอเรียของอังกฤษ ครอบครัวที่มีฐานะจะจ้างคนให้ทำหน้าที่ปลุกในตอนเช้า โดยคนเหล่านี้จะนำไม้ไปเคาะที่ประตูหรือหน้าต่าง หรือแม้แต่เป่าเม็ดถั่วไปที่หน้าต่าง เพื่อให้เจ้าของบ้านตื่น แต่สุดท้ายอาชีพดังกล่าวก็เสื่อมความนิยมในยุค 1930-1940 เพราะนาฬิกาปลุกมีราคาถูกลง
นอกจากนาฬิกาปลุกที่เป็นสิ่งประดิษฐ์แล้ว ยังมีนาฬิกาปลุกอีกสองแบบที่อยู่คู่กับมนุษย์มานานเช่นกัน สิ่งนั้นก็คือนาฬิกาชีวภาพในร่างกายของเรา และนาฬิกาที่อยู่ในธรรมชาติ
การนอนหลับและตื่นนอนของเรา เกี่ยวข้องกับการทำงานของสมองส่วนไฮโปทาลามัส (Hypothalamus) ที่มีหน้าที่ควบคุมสมดุลในร่างกายและการเต้นของหัวใจ
เมลินดา แจ็กสัน (Melinda Jackson) นักวิจัยอาวุโสด้านการนอนและจิตวิทยาที่ Royal Melbourne Institute of Technology University ประเทศออสเตรเลีย อธิบายว่า ยิ่งเราอยู่ในสภาวะตื่นมากเท่าไหร่ อาการที่อยากจะนอนหรือความง่วงก็จะมีมากขึ้นเท่านั้น
กระบวนการนี้ยังได้รับผลกระทบจากปัจจัยเรื่องแสงสว่างและความมืด หมายความว่าช่วงเวลาที่คนเรามีความตื่นตัวและความง่วง มักจะสอดคล้องกับแสงสว่างในยามเช้าและความมืดในเวลากลางคืน แจ็กสันเชื่อว่า คนในยุคก่อนตอนที่ไม่มีนาฬิกาปลุก พวกเขาจะกำหนดเวลาตื่นนอนจากเวลาและระยะเวลาที่พวกเขานอนหลับ ควบคู่กับแสงแดดในยามเช้า
ส่วนเรื่องนาฬิกาตามธรรมชาติ ซาช่า แฮนด์ลีย์ (Sasha Handley) ผู้เชี่ยวชาญประวัติศาสตร์สมัยใหม่ตอนต้นจาก University of Manchester สหราชอาณาจักร อธิบายว่า ในยุคก่อนการปฏิวัติอุตสาหกรรม ผู้คนยังอยู่ในสังคมแบบเกษตรกรรมที่เสียงของธรรมชาติเป็นสิ่งที่สำคัญมาก เสียงไก่ขัน เสียงนกร้อง หรือเสียงแม่วัวที่รอรีดนม เสียงเหล่านี้สามารถช่วยปลุกผู้คนจากการหลับใหลได้
นอกจากนี้ความเชื่อทางศาสนา ก็มีส่วนในการปลุกผู้คนในตอนเช้าเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นเสียงระฆังโบสถ์ในตอนเช้า หรือความเชื่อที่ชาวคริสต์จะจัดเตียงไปทางทิศตะวันออก โดยเชื่อกันว่าทิศตะวันออกเป็นทิศที่พระเยซูจะเสด็จมาในระหว่างการฟื้นคืนพระชนม์ชีพ แต่เป็นไปได้ว่าการจัดเตียงในลักษณะนี้ ทำให้ผู้คนตื่นขึ้นพร้อมกับแสงอาทิตย์
อ้างอิง
• live science. How Did People Wake Up Before Alarm Clocks?. https://www.livescience.com/64002-how-wake-up-before-alarm-clocks.html
• The Conversation. Wakey wakey: a history of alarm clocks and the mechanics of time. https://theconversation.com/wakey-wakey-a-history-of-alarm-clocks-and-the-mechanics-of-time-153716
#HistofunDeluxe
- 18
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2024 Blockdit
