10 พ.ค. เวลา 11:38 • ประวัติศาสตร์

• คนฝรั่งเศสถึงกลับอึ้ง เมื่อโกษาปานเล่าว่าเขามีเมียถึง 22 คน

ในปี 1686 (หรือ พ.ศ. 2229) คณะราชทูตของอาณาจักรอยุธยานำโดยออกพระวิสุทธสุนทรหรือโกษาปาน ได้เดินทางมาเจริญสัมพันธไมตรีที่ฝรั่งเศส เพื่อเข้าเฝ้าพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 นับเป็นเหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์ของไทยเรา
4
โดยระหว่างที่โกษาปานและคณะราชทูตอยู่ที่ฝรั่งเศส ก็ได้มีเรื่องเล่าและเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยสนุก ๆ มากมาย และหนี่งในนั้นก็คือเรื่องที่โกษาปานได้เล่ากับคนฝรั่งเศสว่า เขานั้นมีภรรยามากถึง 22 คน จนสร้างความประหลาดใจและฮือฮาให้กับคนฝรั่งเศสมาแล้ว
ในเอกสารเรื่อง ประเทศฝรั่งเศสและชาวฝรั่งเศสในสายตาของราชทูตสยาม ได้มีการกล่าวถึงเหตุการณ์ในครั้งนั้นว่า
ชาวฝรั่งเศสไม่ต้องแปลกใจในเรื่องนี้ เพราะเป็นธรรมเนียมในบ้านเมืองเขา และในที่ที่สมัยนิยมเกิดขึ้นแล้ว ผู้คนก็คุ้นเคยโดยไม่รู้สึกตัว จนนานเข้าก็ไม่มีใครเห็นว่าสมัยนิยมนั้นแปลกอีกต่อไป
เช่นว่าถ้าหากวันหนึ่งเกิดธรรมเนียมว่าหญิงฝรั่งเศสมีสามียี่สิบสองคน เขาก็เชื่อว่าพวกเธอจะคุ้นเคยกับสมัยนิยมนั้นในเวลาไม่นานนัก และจะเห็นเป็นเรื่องแปลกที่วันหนึ่งจะมีคนเก็บมาตำหนิ
ประเทศฝรั่งเศสและชาวฝรั่งเศสในสายตาของราชทูตสยาม
1
ในสมัยอยุธยา การมีภรรยาหลายคนของผู้ชายมีความแตกต่างกันระหว่างชนชั้นนำกับไพร่ สำหรับชนชั้นนำ การมีภรรยาหลายคนแสดงถึงการมีฐานะ เกียรติยศ และอำนาจบารมีที่ชายคนนั้นมี (ต้องมีเงินถึงจะเลี้ยงดูภรรยาได้หลายคน)
สอดคล้องกับที่ราชทูตลาลูแบร์เคยให้ข้อสังเกตว่า การมีภรรยาหลายคนของผู้ชายสยาม เกี่ยวข้องกับเศรษฐกิจและเกียรติยศมากกว่าเรื่องของกามารมณ์
กรณีนี้ตรงข้ามกับไพร่ที่มีภรรยาหลายคน เพราะจะถูกมองว่าเป็นคนหมกหมุ่นในกามารมณ์ ไม่ได้แสดงออกถึงเกียรติยศหรือบารมีใด ๆ โกษาปานหรือชนชั้นนำของอยุธยาที่มีภรรยาหลายคนจึงถูกมองว่ามีเกียรติยศ ไม่เหมือนไพร่หรือตัวละครในวรรณคดีอย่างขุนแผน ที่แม้จะมีภรรยาแค่ 5 คน แต่ถูกมองว่าเป็นคนเจ้าชู้
2
เรื่องภรรยาของโกษาปานยังมีเรื่องเล่าอีกว่า พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 เคยพระราชทานหญิงฝรั่งเศสคนหนึ่งให้เป็นภรรยาของโกษาปาน โดยโกษาปานอยู่กินกับภรรยาคนนี้นานถึง 3 ปี จนมีบุตรชายด้วยกันหนึ่งคน แต่เรื่องนี้ดูจะไม่จริง เพราะขัดกับข้อเท็จจริงที่ว่า คณะราชทูตอยู่ที่ฝรั่งเศสแค่ 5 เดือนเท่านั้น
อ้างอิง
• กำพล จำปาพันธ์. มนุษย์อยุธยา ประวัติศาสตร์สังคมจากข้าวปลา หยูกยา ตำรา Sex. สำนักพิมพ์ Silpa Zip (2565)
#HistofunDeluxe
โฆษณา