10 ก.ค. 2024 เวลา 11:00 • หุ้น & เศรษฐกิจ

Open Loop Paradox

มาต่อกันจากตอนที่แล้วที่ผมได้เกริ่นนำความเข้าใจเกี่ยวกับ​ Open Loop กันเบื้องต้นนะครับ
อ่านโพสต์ที่แล้วคลิกด้านล่าง
สำหรับสาเหตุที่ว่าจริงๆ ทำไม Digital Wallet จะอยากมาใช้ Open Loop นั้น ความจริงเป็นเช่นไร ผมคงไม่อาจรู้ได้ แต่ถ้าให้เดา เหตุผลหลักเลยคือว่า มันเท่ มันดูดี ครับ ส่วนเหตุผลรอง และเหตุผลที่ตามมาภายหลังก็คือ ไม่มีใครกล้าทำ close loop เพราะมันเป็นเรื่องไม่ง่ายที่จะทำให้ระบบรองรับการใช้งาน 50 ล้านคนได้ง่ายๆ ครับ เลยอยากจะให้ช่วยแบ่งความเสี่ยงกัน แต่ผมจะบอกว่า ถ้าเหตุผลนั้นเป็นเหตุผลจริงๆ มันเป็นความเข้าใจที่ผิด
  • 1 บาทฉันไม่เท่ากับ 1 บาทเธอ
การใช้งานระบบ Digital Wallet นี้ เริ่มต้นตั้งแต่แรก มันโดนออกแบบมาให้เป็นระบบปิดไปโดยปริยาย เพราะเงิน Digital Wallet 1 บาท มันไม่ได้มีค่าเท่ากับเงินบาทในระบบ PromptPay 1 บาทจริงๆ เงิน Digital Wallet มันจึงไม่สามารถโอนไปใช้ชำระหนี้ในระบบ PromptPay ได้โดยตรงอยู่แล้ว
ระบบนี้มันจึงกลายเป็นระบบการชำระเงินที่เป็นเกาะใหม่ที่ไม่ได้เชื่อมโยงกับโลกปัจจุบันแต่อย่างไร ถึงแม้หน้าตา หรือการใช้จะดูเหมือนเดิม แต่หลังบ้านกลับไม่ได้เชื่อมถึงกันแต่อย่างไร
  • เสี่ยงมาใครรับ
ในระบบ PromptPay ปกติ ระบบเชื่อมโยงเข้ากับเงินธนบัตร และกษาปณ์อยู่แล้ว สถาบันการเงินรับฝากเงินจากประชาชน และให้ประชาชนใช้จ่ายเงินได้โดยตรง เสมือนเป็นการจับจ่ายจากบัญชีของลูกค้าโดยตรง ดังนั้นเงินทุกๆ บาทที่โอนกันไปมามีสินทรัพย์หนุนหลังเสมอ แต่เงิน Digital Wallet เป็นเงินที่มาแต่ "ภาระ" และ "ความรับผิดชอบ" แต่มีเพียง "สัญญาปากเปล่า" ว่ารัฐจะดำเนินการตามที่ระบุไว้
คราวนี้เกิดว่า ถ้าร้านค้ารับเงิน Digital Wallet มาแล้ว เอาไปขึ้นเงินในที่สุดไม่ได้ สถาบันการเงินจะมีเอี่ยวต้องรับผิดชอบมั้ย จะโดนฟ้องมั้ย อันนี้ยังเป็นเรื่องที่ตอบยาก
ซับซ้อนกว่านั้น ถ้าธนาคารอนุญาตให้ทำธุรกรรมไปแล้ว มีการโกงเกิดขึ้น เช่นใช้ผิดที่ผิดทาง ผิดวัตถุประสงค์ ทุจริต หรือแม้แต่ถูกแฮก ธนาคารต้องรับผิดชอบมั้ย อันนี้ก็ยังไม่ชัดเจน
  • เนื้อไม่ได้กิน หนังไม่ได้รองนั่ง เอากระดูกแขวนคอ
นอกเหนือจากความเสี่ยง ธนาคารจะต้องลงทุนอย่างหนัก น่าจะไม่ต่ำกว่า 10-20 ล้านบาทเป็นอย่างน้อยในการพัฒนาระบบดังกล่าว และน่าจะต้องเสียเงินอีกหลายล้านบาทในดูแลระบบดังกล่าว แถมถ้ามีปัญหา อาจจะพาแอปล่มไปทั้งแอปด้วย แต่กลับไม่ได้เงินค่าธรรมเนียมเพิ่มเลย ดีไม่ดี จะลดเสียด้วยซ้ำ เพราะแทนที่คนจะใช้จ่ายเงินช่องทางธรรมดา เช่น บัตรเครดิต/สินเชื่อ ที่ธนาคารจะได้ค่าธรรมเนียม ธนาคารก็อาจจะเสียรายได้ตรงนี้ไปด้วย
เห็นอย่างนี้แล้ว ถ้าผมเป็นธนาคาร ผมคงไม่อยากเข้ามาร่วมสังฆกรรมในครั้งนี้อย่างแน่นอน เว้นแต่จะโดนกระทรวงการคลังขอ "ความร่วมมือ" มา ซึ่งก็คงต้องไปดูกันว่า กระทรวงการคลังมีอำนาจมากน้อยแค่ไหนในการขอ "ความร่วมมือ"
แต่คนที่อาจจะเข้ามาเป็นผู้ให้บริการกลางนี้ ก็อาจจะเป็นผู้ที่มีโอกาสได้ประโยชน์จากโครงการยักษ์ในครั้งนี้ ถ้าเดาไม่ผิดก็คงน่าจะเป็น True Money ที่น่าจะเข้ามาช่วยผลักดันให้โครงการนี้เกิดในทุกรูปแบบ เพื่อให้คนที่ได้เงิน Digital Wallet ไปใช้เงินนี้กับร้านค้าในเครือครับ
  • Open Loop ยาก เพราะเงื่อนไขซับซ้อนเกิน
การพยายามตรวจ GPS ตรวจคนโกง ตรวจเงื่อนไขการใช้จ่าย โน่นนี่นั่น ยากที่จะทำเป็นแบบ Open Loop น่าจะต้องมีศูนย์กลางในการควบคุม ไปๆ มาๆ App ธนาคาร App e-Wallet อาจจะกลายเป็นเหมือนเพียงหน้ากากแอปที่เรียกหลังบ้านของ Digital Wallet เท่านั้นเอง
ยิ่งเป็นระบบที่ใช้ครั้งเดียวทิ้ง ยิ่งไม่ make sense ที่จะให้ต่างคนต่างทำ
เดี๋ยวมาเล่าเพิ่มในมิติอื่นให้ฟังกันครับ
โฆษณา