16 ส.ค. 2024 เวลา 10:00 • ธุรกิจ

ไม่ยอมปรับตัว อีโก้เยอะจนเจ๊ง? ‘BlackBerry’ สมาร์ทโฟนเจ้าแรก ปัจจุบันเลิกผลิตมือถือแล้ว

ล้มเหลวเพราะแพ้ภัยตัวเอง? ย้อนรอยจากสำเร็จสู่วันล้มเหลวของ “BlackBerry” ผงาดสมาร์ทโฟนเจ้าแรกของโลก ก่อนถูก “iPhone” โค่นแชมป์ กลายร่างเป็นมือถือตกยุค ปัจจุบันเลิกผลิตมือถือ รายได้มาจากบริการซอฟต์แวร์ทั้งหมด
2
หลังยุคทองโนเกีย (Nokia) สิ้นสุดลง การมาถึงของสมาร์ทโฟนเครื่องแรกในนาม “BlackBerry” ก็เริ่มต้นขึ้น BlackBerry ก่อตั้งโดย “ไมค์ ลาซาริดิส” (Mike Lazaridis) และ “ดักลาส แฟรกกิน” (Douglas Fraggin) นักศึกษาคณะวิศวกรรมศาสตร์ชาวแคนาดา ที่เริ่มจากการเป็นผู้อยู่เบื้องหลังให้กับแบรนด์เทคโนโลยีอย่าง “จีเอ็ม” (GM) และ “ไอบีเอ็ม” (IBM) มาก่อน
จนวันเวลาเดินทางมาถึงจุดเปลี่ยนสำคัญ คือการเซ็นสัญญาร่วมกันระหว่าง “โรเจอร์” (Rogers) ผู้ให้บริการเครือข่ายโทรศัพท์มือถือที่ใหญ่ที่สุดในแคนาดา และ บริษัท รีเสิร์ชอินโมชั่น (Reserch in Motion Limited) หรือ “RIM” ของลาซาริดิสและแฟรกกิน เมื่อยักษ์ใหญ่ผนึกกำลังกับคนรุ่นใหม่น่าจับตามอง แผนการต่อไปคือการพัฒนาโทรศัพท์มือถือแบบที่ไม่เคยปรากฏมาก่อน
1
หลังจากซุ่มเงียบมาพักใหญ่ปี 2539 “RIM” เปิดตัวเพจเจอร์ส่งข้อความในชื่อ “BlackBerry” ที่มาพร้อมแป้นคีย์บอร์ดอันเป็นเอกลักษณ์ จากนั้น BlackBerry ก็ซุ่มพัฒนามือถือรุ่นใหม่ให้มีหน้าตาและฟีเจอร์ที่ตรงใจผู้บริโภคมากที่สุด ขณะนั้นค่ายอื่นๆ ก็เริ่มหันมาพัฒนาโทรศัพท์มือถืออย่างเข้มข้นเช่นกัน เพราะรู้ว่า นี่คือโปรดักต์แห่งอนาคตที่ตลาดกำลังให้ความสนใจ
“BlackBerry” เร่งทำการตลาดแบบกองโจร ใช้ต้นทุนที่มีอยู่อย่างจำกัดให้ได้ผลลัพธ์มากที่สุด เปิดตัวแคมเปญ “BlackBerry Thumb” เน้นย้ำถึงความสำคัญเรื่องสุขภาพด้านสรีระหัวแม่มือหากยังเลือกที่จะใช้โทรศัพท์มือถือแบบดั้งเดิม ขณะที่ค่ายเบอร์รี่สีดำมีแป้นพิมพ์ครบทุกตัวอักษร ใช้งานได้สะดวกสบายหายห่วงมากกว่า ไม่เพียงเท่านั้นแต่ทีมการตลาดยังเข้าพบองค์กรธุรกิจต่างๆ เพื่อนำโทรศัพท์มือถือให้ทดลองใช้แบบฟรีๆ 1 เดือน จบปัญหาแบกแลปท็อปหรือแท็บเล็ตแสนหนัก เพราะมี BlackBerry เครื่องเดียว ก็คุยงานได้ไม่ต่างกัน
ปรากฏว่า แผนการตลาดของแบรนด์ได้ผล เกิดการบอกต่อแบบปากต่อปากถึงความดีงามที่ไม่ได้จำกัดไว้เพียงแวดวงธุรกิจ แต่ผู้บริโภคทั่วไปก็อยากมี BlackBerry ไว้ในครอบครองเช่นกัน นำมาสู่ “BlackBerry Pearl” เปิดตัวในปี 2549 พร้อมกับโปรแกรมแชทที่เป็นเอกสิทธิ์ของ BlackBerry อย่าง “BBM” ส่งให้ค่ายมือถือแห่งนี้ฮิตติดลมบนภายในระยะเวลาเพียงไม่กี่ปี และพีคถึงขีดสุดกับ “BlackBerry Curve” และ “BlackBerry Bold” บ้านเราเองก็ได้รับอิทธิพลมาด้วย
ต้นทศวรรษ 2000 จึงเป็นช่วงเวลาที่ BlackBerry กุมตำแหน่งค่ายมือถือที่ประสบความสำเร็จมากที่สุด ควบคุมทั้งภาคธุรกิจและการใช้งานในกลุ่มผู้บริโภค รั้งอันดับ 1 บริษัทที่มีการเติบโตเร็วที่สุดในปี 2553 จากการจัดอันดับโดยนิตยสาร “ฟอร์จูน” (Fortune) ข้อมูลจากเว็บไซต์ “Investopedia” ระบุว่า ขณะนั้น “RIM” บริษัทแม่ของ BlackBerry มีส่วนแบ่งสูงสุดในตลาดสมาร์ทโฟน สูงถึง 37.3% และมีฐานผู้ใช้งานทั่วโลกกว่า 41 ล้านราย
ทว่า ความรุ่งเรืองของ BlackBerry เกิดขึ้นเพียงชั่วครู่เท่านั้น ไม่นานลมหายใจเฮือกสุดท้ายของบริษัทก็มาถึง จากที่ราคาหุ้นเคยพุ่งแตะระดับสูงสุดที่ 147 ดอลลาร์ บริษัทก็ต้องประสบวิบากกรรมจากการเปิดตัว iPhone โทรศัพท์มือถือที่เป็นตัวเปลี่ยนเกมตลาดสมาร์ทโฟนไปตลอดกาล หลังสตีฟ จ็อบส์ ประกาศกร้าวปักธงด้วยมือถือหน้าจอสัมผัส ส่วน BlackBerry กลับมองว่า โทรศัพท์จอเปล่าเจ้านี้คงเป็นเพียงสินค้าฉาบฉวยที่ต้องการเจาะตลาดคนรุ่นใหม่เท่านั้น
หารู้ไม่ว่า ถัดจากนั้นไม่กี่ปี “Apple” กลายร่างเป็นแจ็คผู้ฆ่ายักษ์ ส่วนคีย์บอร์ดสารพัดประโยชน์ของ “BlackBerry” ถูกประทับตราในฐานะสินค้าล้าสมัยแทน
โฆษณา