6 ต.ค. 2024 เวลา 14:47 • ธุรกิจ

สรุปโมเดลต้นทุน จาก 10 โมเดลธุรกิจ ไอเดียสำหรับคนสนใจ อยากเริ่มทำธุรกิจ

ถ้าเราเปิดดูงบกำไรขาดทุนของธุรกิจต่าง ๆ เราจะเห็นว่ามีต้นทุนสำคัญ ๆ อยู่ 2 ประเภท คือ
1. ต้นทุนขาย หรือ Cost of Goods Sold (COGS) = ค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับการขายสินค้าและบริการโดยตรง
เช่น ถ้าขายกาแฟ ต้นทุน COGS ก็จะเป็น ค่าวัตถุดิบในการชงกาแฟ และค่าจ้างบาริสตาชงกาแฟ
2. ค่าใช้จ่ายในการขายและบริหาร หรือ Selling, General and Administrative (SG&A) = ค่าใช้จ่ายทางอ้อม ที่ไม่ได้มีผลต่อสินค้าและบริการโดยตรง
แต่เป็นค่าใช้จ่าย ที่จำเป็นต้องจ่ายไป เพื่อให้ธุรกิจสามารถดำเนินต่อไปได้อย่างราบรื่น
เช่น ร้านกาแฟ ต้นทุน SG&A ก็จะเป็น ค่าโปรโมชันและค่าใช้จ่ายในด้านการตลาด
ทีนี้เพื่อให้เข้าใจโมเดลต้นทุน 2 แบบนี้มากขึ้น
BrandCase ขอสรุปต้นทุน COGS และต้นทุน SG&A ผ่าน 10 โมเดลธุรกิจให้เป็นไอเดียไว้ดูกัน
1. ธุรกิจโรงงานผลิตสินค้า
ต้นทุน COGS เช่น
- ค่าจัดซื้อ Raw material หรือวัตถุดิบที่ใช้ผลิตสินค้า
- ค่าแรงทางตรง หรือค่าแรงพนักงานที่เกี่ยวข้องกับการผลิต
- ค่าน้ำ ค่าไฟ และค่าแก๊ส ที่ใช้สำหรับการผลิต
- ค่าขนส่งสินค้าให้กับลูกค้า
- ค่าเสื่อมราคาของโรงงาน เครื่องจักร และอุปกรณ์ ที่ใช้สำหรับผลิตสินค้า
ต้นทุน SG&A เช่น
- ค่าใช้จ่ายภายในสำนักงาน
- เงินเดือนพนักงาน ที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับไลน์การผลิต (เช่น ฝ่าย PR ฝ่ายบัญชี ฝ่ายบุคคล)
- ค่าใช้จ่ายด้านการตลาด
2. ธุรกิจซูเปอร์มาร์เก็ต โชห่วย และร้านสะดวกซื้อ
ต้นทุน COGS เช่น
- ค่าใช้จ่ายในการซื้อสินค้า เข้ามาวางในเชลฟ์
- ค่าขนส่งสินค้า
ต้นทุน SG&A เช่น
- ค่าเช่าที่
- เงินเดือนพนักงาน เช่น พนักงานแคชเชียร์ ผู้จัดการสาขา
- ค่าทำการตลาดและโปรโมชัน เช่น การนำสินค้ามาลดแลกแจกแถม
3. ธุรกิจแบรนด์สินค้า ที่จ้างผลิตหรือ OEM
ต้นทุน COGS เช่น
- ค่าจ้างโรงงานรับจ้างผลิตหรือ OEM ผลิตสินค้าให้
- ค่าขนส่งสินค้า
ต้นทุน SG&A เช่น
- เงินเดือนพนักงานออฟฟิศ
- ค่าใช้จ่ายในการวิจัยและพัฒนา (R&D)
- ค่าทำการตลาด โฆษณา หรือโปรโมตสินค้า
- ค่าเช่าพื้นที่ ตามห้างหรือศูนย์การค้า เพื่อทำเป็นร้านช็อป
4. ธุรกิจร้านอาหาร
ต้นทุน COGS เช่น
- ค่าใช้จ่ายวัตถุดิบ สำหรับทำอาหาร
- เงินเดือนพนักงานฝ่ายครัว ที่ต้องรับผิดชอบอาหารโดยตรง
- ค่าเช่าที่ เฉพาะส่วนของพื้นที่ครัว
ต้นทุน SG&A เช่น
- เงินเดือนพนักงานฝ่ายบริการ เช่น พนักงานเสิร์ฟ พนักงานต้อนรับ ที่ไม่มีผลต่ออาหารโดยตรง
- ค่าทำการตลาด โฆษณา หรือโปรโมตร้านอาหาร
- ค่าเช่าที่ เฉพาะส่วนของโต๊ะนั่งร้านอาหาร
5. ธุรกิจโรงแรม
ต้นทุน COGS เช่น
- ค่าใช้จ่ายสำหรับอุปกรณ์ห้องพัก เช่น ยาสีฟัน ชุดเครื่องนอน ผ้าเช็ดตัว
- ค่าแม่บ้าน ทำความสะอาดโรงแรม
- ค่าน้ำ ค่าไฟ หรือค่าอินเทอร์เน็ตภายในห้องพัก
- ค่าใช้จ่ายวัตถุดิบที่ใช้ทำไลน์อาหารบุฟเฟต์ สำหรับแขกผู้เข้าพัก
- เงินเดือนพนักงานต้อนรับ ที่บริการลูกค้าภายในโรงแรม
ต้นทุน SG&A เช่น
- ค่าใช้จ่ายภายในสำนักงาน
- ค่าน้ำ ค่าไฟ หรือค่าอินเทอร์เน็ตสำหรับส่วนกลาง
- ค่าทำการตลาด โฆษณา หรือโปรโมตโรงแรม
- ค่าธรรมเนียม ในการจองโรงแรมตามเว็บไซต์ต่าง ๆ
6. ธุรกิจศูนย์การค้า และคอมมิวนิตีมอลล์
ต้นทุน COGS เช่น
- ค่าน้ำ ค่าไฟ ของร้านค้าที่มาเช่าพื้นที่ศูนย์การค้า
- ค่าเสื่อมราคาของอาคาร เฉพาะโซนพื้นที่ศูนย์การค้า
ต้นทุน SG&A เช่น
- ค่าน้ำ ค่าไฟ ของส่วนกลางศูนย์การค้า
- ค่าทำการตลาด โฆษณา หรือโปรโมตศูนย์การค้า
- ค่าจัดงานอิเวนต์ ภายในศูนย์การค้า
- ค่าใช้จ่ายพนักงาน เช่น เงินเดือนผู้จัดการ พนักงานประชาสัมพันธ์ หรือ รปภ. ผู้ดูแลศูนย์การค้า
- ค่าเสื่อมราคาของอาคาร เฉพาะพื้นที่ส่วนกลาง
7. ธุรกิจโรงพยาบาล
ต้นทุน COGS เช่น
- เงินเดือนหมอ และพยาบาล ที่มีหน้าที่ดูแลรักษาคนไข้โดยตรง
- ค่ายารักษาโรค ค่าอาหารคนไข้ และค่าวัสดุสิ้นเปลืองทางการแพทย์
- ค่าเสื่อมราคาของเครื่องมือและอุปกรณ์ทางการแพทย์
 
ต้นทุน SG&A เช่น
- ค่าน้ำ ค่าไฟ ของส่วนกลางโรงพยาบาล
- ค่าใช้จ่ายภายในสำนักงาน
- เงินเดือนพนักงาน ที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับการรักษาโดยตรง
(เช่น ฝ่ายการเงิน ฝ่ายบัญชี และฝ่ายเวชระเบียน)
8. ธุรกิจสายการบิน
ต้นทุน COGS เช่น
- เงินเดือนกัปตัน แอร์โฮสเตส และลูกเรือ ที่มีหน้าที่บนเครื่องบินโดยสารโดยตรง
- ค่าน้ำมันเครื่องบิน
- ค่าอาหารและบริการต่าง ๆ บนเครื่องบิน
- ค่าเสื่อมราคาและค่าบำรุงรักษาเครื่องบิน
- ค่าธรรมเนียมในการลงจอดสนามบิน
ต้นทุน SG&A เช่น
- เงินเดือนพนักงาน ที่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับการบินโดยตรง เช่น เจ้าหน้าที่ภาคพื้นดิน เจ้าหน้าที่ภาคสนาม
- ค่าทำการตลาด โฆษณา หรือโปรโมตสายการบิน
- ค่าธรรมเนียมในการขายตั๋วโดยสาร ลงบนเว็บไซต์จองตั๋วต่าง ๆ
9. ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์
ต้นทุน COGS เช่น
- ค่าที่ดิน
- ค่ารับเหมาก่อสร้าง
- ค่าวางระบบภายใน เช่น ระบบไฟฟ้า ระบบประปา รวมถึงค่าจ้างตกแต่งภายใน
- ค่าใช้จ่ายอื่น ๆ เช่น ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับใบอนุญาตก่อสร้าง และการดำเนินการทางกฎหมาย
ต้นทุน SG&A เช่น
- ค่าทำการตลาด โฆษณา หรือโปรโมตโครงการอสังหาริมทรัพย์ต่าง ๆ
- เงินเดือนพนักงาน เช่น พนักงานออฟฟิศ พนักงานขาย และค่าคอมมิชชัน
- ค่าใช้จ่าย ในสำนักงานใหญ่ของ Developer ผู้พัฒนาโครงการ
- ค่าเช่าที่สำนักงานขาย ของโครงการอสังหาริมทรัพย์ต่าง ๆ
10. ธุรกิจรับเหมาก่อสร้าง
ต้นทุน COGS เช่น
- เงินเดือนวิศวกรคุมงาน ช่างก่อสร้าง และพนักงานก่อสร้าง
- ค่าใช้จ่ายวัสดุอุปกรณ์ ที่ใช้ในการก่อสร้าง
- ค่าเสื่อมราคา หรือค่าเช่าเครื่องจักรและอุปกรณ์ในการก่อสร้าง เช่น รถเครน รถบรรทุก
- ค่าใช้จ่ายอื่น ๆ เช่น ค่าประกันภัย และค่าอุปกรณ์ป้องกันภัยต่าง ๆ
ต้นทุน SG&A เช่น
- เงินเดือนพนักงาน ที่ไม่เกี่ยวข้องกับการก่อสร้าง
เช่น ฝ่ายออกแบบโครงการ ฝ่ายบัญชี และฝ่ายการเงิน
- ค่าใช้จ่ายทางกฎหมาย และการตรวจสอบ
ซึ่งก็ต้องบอกว่า จากตัวอย่าง 10 โมเดลธุรกิจที่ได้กล่าวมา
เป็นเพียงแค่ไกด์ไลน์คร่าว ๆ สำหรับแต่ละธุรกิจ
เพราะในทางปฏิบัติจริง ๆ ค่าใช้จ่ายบางอย่างอาจไม่ได้บันทึกบัญชี ตามแบบตัวอย่างด้านบนก็ได้
อย่างเช่น
MK Group เจ้าของแบรนด์สุกี้ MK, Yayoi และ แหลมเจริญ
บันทึกค่าใช้จ่ายพนักงานเป็น SG&A ทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นภาคส่วนไหนก็ตาม
หรือ NSL Foods ผู้ผลิตเบเกอรีส่งให้ 7-Eleven
บันทึกค่าแรงพนักงานในไลน์ผลิต เป็น SG&A ทั้ง ๆ ที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับการผลิตสินค้า
แบบนี้ก็ได้ ตามแต่ว่านโยบายการบันทึกบัญชีของแต่ละบริษัท เป็นอย่างไร..
โฆษณา