“บอส” คำนี้มีที่มาจากไหน? 💪
ช่วงนี้เปิดข่าวก็พบเจอแต่คำว่า “บอส” เต็มไปหมดเลย คำว่าบอสนี้ค่อนข้างเป็นคำที่พูดกันอย่างติดปากมากอีกคำหนึ่งในสังคม บ้างก็ใช้เรียกเจ้านายในที่ทำงาน บ้างก็ใช้ในทางของแง่ลบอย่างหัวหน้าคนร้าย บ้างก็พบในวีดีโอเกม แต่เราเคยสงสัยกันไหมว่า “บอส” คำนี้มีที่มาจากอะไร? แล้วมีความสำคัญอย่างไรต่อสังคมในอดีตจนถึงปัจจุบัน?
⭐ จากดัตช์สู่อังกฤษ
คำว่า “บอส” ที่เราพูด ๆ กันอยู่ทุกวันนี้ในภาษาอังกฤษนั้นเป็นคำยืมที่ได้มาจากภาษาดัตช์ว่า “บาส” (Bass) ซึ่งมีความหมายตรงกับในปัจจุบันคือคำว่า “เจ้านาย” อย่างไรก็ดีถ้าหากว่าเราจะสืบสาวลึกเข้าไปถึงรากของภาษา จะพบว่ามีพัฒนาการที่ยาวนานและยึดโยงไปถึงภาษาในตระกูลเจอร์มานิก ซึ่งในภาษาโปรโตเจอร์มานิกนั้นคำนี้จะตรงกับคำว่า “บาสโว” (*baswô) ซึ่งมีความหมายที่แท้จริงว่า “คุณลุง” ซึ่งคำ ๆ นี้ยังคงความหมายว่าคุณลุงมายาวจนถึงช่วงดัตช์เก่าในศตวรรษที่ 6-12 ซึ่งคำนี้ถูกอ่านว่า “บาโซ” (*baso)
ความหมายของคำดังกล่าวเริ่มแปรมาเป็นความหมายว่า “เจ้านาย” ในช่วงดัตช์กลาง ราวศตวรรษที่ 12-16 โดยเรียกว่า “แบส” (baes) ซึ่งสันนิษฐานกันว่าสามารถที่แปรจาก “คุณลุง” มาเป็น “เจ้านาย” เนื่องมาจากการใช้คำดังกล่าวในบริบทของการเรียกคนที่เรานับหน้าถือตาและให้ความเคารพ ซึ่งจากแบส ก็กลายมาเป็นบาส ก่อนที่จะกลายเป็นบอสเมื่อคำศัพท์ดังกล่าวได้ไหลส่งมาถึงอังกฤษในช่วงศตวรรษที่ 17
⭐ “บอส” กับความหมายเชิงลบ
แรกเริ่มเดิมที ในภาษาอังกฤษนั้น บอสถูกใช้เรียกกัปตันเรือชาวดัตช์ที่เดินทางมาค้าขาย เป็นการเรียกตามลูกเรือชาวดัตช์อย่างนั้นไปทำให้ความหมายของบอสได้ไหลเข้าสู่อังกฤษและเกิดการใช้ขึ้นมาบ้าง แต่อย่างไรก็ดี ความนิยมใช้ศัพท์ว่า “บอส” กลับเป็นที่นิยมในแถบสิบสามอาณานิคม หรืออาณานิคมอเมริกาของอังกฤษ ซึ่งเป็นดินแดนที่มีทั้งชาวดัตช์และชาวอังกฤษอพยพไปตั้งถิ่นฐานใหม่ที่นั่นกัน แต่ถึงอย่างนั้นคำว่าบอสกลับถูกใช้เรียก “นายทาส” แทน
ในยุคค้าทาสของอเมริกา บอสคือนายที่ควบคุมไร่ตลอดจนควบคุมวินัยของทาสในไร่ให้เกี่ยวเก็บผลผลิตให้ได้ตามเป้า ทำให้คำว่าทาสในยุคนั้นมีความหมายที่คนในยุคปัจจุบันอาจจะมองว่าไม่ดี ซึ่งก็เคยมีการรณรงค์กันเล็ก ๆ น้อย ๆ ให้เลิกใช้คำว่าบอสในที่ทำงาน เนื่องจากความหมายที่ไม่ดีของมันนี่เอง
⭐ บอสในวีดีโอเกม vs บอสในชีวิตจริง
นอกเหนือจากบอสในชีวิตจริงอย่างบอสในที่ทำงานแล้ว อีกบอสหนึ่งที่ใครหลาย ๆ คนอาจจะคุ้นหูก็คือบอสจากวีดีโอเกม ซึ่งที่มาของบอสหรือหัวหน้าตัวร้ายในเกมนั้น ได้รับแรงบันดาลใจมาจากหนังกังฟูของบรูซลี ที่ต้องต่อสู่กับลูกกระจ็อกก่อนที่จะเจอกับหัวหน้า ทำให้รูปแบบดังกล่าวถูกหยิบมาใช้ในวีดีโอเกม ซึ่งปรากฏในเกม DnD หรือดันเจี้ยนแอนด์ดราก้อนเป็นเกมแรก
แต่กว่าที่จะเรียกตัวหัวหน้าในเกมว่าบอสจริง ๆ นั้นก็เกิดขึ้นในช่วงทศวรรษที่ 80s จากเกม กาลาก้าบอส ซึ่งมีผู้เล่นคนหนึ่งเขียนคู่มือการเล่นกมนี้ลงบนนิตยสารแล้วใช้คำว่าบอสแทนหัวหน้า
แต่อย่างไรก็ดี การปรากฏขึ้นของคำว่าบอสในวีดีโอเกม (แบบที่กล่าวถึงโดยผู้พัฒนา) ก็ปรากฏเป็นครั้งแรกในปี 1985 ในวีดีโอเกมที่ชื่อว่า “กังฟู” ก่อนที่คำว่า “บอส” จะกลายเป็นที่นิยมขึ้นมาในวงการเกมผ่านเกมที่ชื่อ “เมทรอยด์” ของนินเทนโด้ในปี 1986 ทำให้กลายเป็นว่า คำว่า “บอส” ในบริบทของทางฝั่งญี่ปุ่นที่รับมา แปรความหมายที่เฉพาะเจาะจงขึ้นว่าหมายถึง “หัวหน้าผู้ร้าย” นั่นเอง แล้วก็ย้อนส่งคำนี้ยืมกลับไปผ่านวัฒนธรรมประชานิยมด้วย
⭐ความหมายที่หลากหลายของคำว่า “บอส”
นอกเหนือจากความหมายที่เกี่ยวข้องกับเจ้านาย หรือการบงการแล้ว ในอดีตเองก็เคยมีการใช้คำว่าบอสในฐานะของแสลงที่หมายถึง “เจ๋ง” ดังที่ได้รับความนิยมในกลุ่มวัยรุ่นช่วงยุคแจ๊สราวทศวรรษที่ 1950s ซึ่งเป็นการฟื้นฟูเอาคำแสลงจากช่วงปี 1880s มาใช้ใหม่
สำหรับในไทยนี้เราก็มีการใช้คำว่าบอสที่ลากหลาย ใช้เรียกคนที่เป็นหัวหน้าก็ได้ หรือใช้เรียกคนที่มีอิทธิพลก็ได้เหมือนกัน หรือกลายมาเป็นชื่อเล่นของคนก็มี
สุดท้ายแล้ว คำว่า “บอส” ก็นับว่าเป็นอีกหนึ่งอิทธิพลทางภาษาที่ในแต่ละที่ก็มีพัฒนาการทางด้านความหมายมาเรื่อย ๆ จากคุณลุง กลายมาเป็นหัวหน้า จากหัวหน้าธรรมดากลายมาเป็นนายทาส จากนายทาสมาเป็นวายร้ายในวีดีโอเกม ภาษานี่ช่างมีพัฒนาการที่ไม่สิ้นสุดจริง ๆ ใครจะรู้ได้ ในอนาคตคำว่า “บอส” อาจจะกลายมาเป็นความหมายอื่น ๆ ก็เป็นไปได้เหมือนกัน
#Bnomics #ประวัติศาสตร์ #ภาษา #บอส
- 5
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
