แก้อาการงัวเงียหลังตื่นนอน ทำได้ ไม่ยาก
ผมคิดว่าน่าจะมีหลายคนที่เป็นคล้ายๆผม คือพอตื่นมาแล้ว ยังไม่สามารถลุกไปทำกิจวัตรประจำวันได้ทันที ต้องนั่งนิ่งๆอยู่บนเตียงสักครู่หนึ่ง พอเริ่มหายเมาขี้ตาแล้วถึงจะเดินไปล้างหน้า แปรงฟัน ถ้าลุกไปเลยทันทีอาจจะทำให้สะดุดนั่นโดนนี่ เกิดอุบัติเหตุได้อีก
เรื่องนี้ไม่ใช่เรื่องที่คิดไปเองแน่นอน มีคำอธิบายทางการแพทย์ และที่สำคัญ อาการงัวเงียตอนตื่นเช้านี้มีความสัมพันธ์อย่างมากต่อพฤติกรรมการใช้ชีวิตของเราเอง
อาการงังเงียหลังตื่นนอน หรือ สลีปอินเนอร์เชีย (Sleep inertia) คือภาวะที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาสั้น ๆ หลังการตื่นนอน โดยเป็นช่วงที่สมองและร่างกายยังปรับตัวไม่สมบูรณ์จากภาวะการนอนหลับ ส่งผลให้เกิดความรู้สึกมึนงง เฉื่อยชา หรือสับสน และมีความสามารถในการคิด การตัดสินใจ และการตอบสนองลดลงชั่วคราว
อาการที่พบได้เบื้องต้นของภาวะ Sleep inertia คือ มึนงง ตอบสนองช้ากว่าปกติ รู้สึกเหนื่อยหรือหนักศีรษะ โดยอาการอาจคงอยู่ตั้งแต่ไม่กี่นาทีไปจนถึงประมาณ 30 นาที ขึ้นกับหลายปัจจัย เช่น ความลึกของการนอนก่อนตื่น เวลาที่ตื่น และความเหนื่อยล้าสะสม
โดยภาวะ Sleep inertia เกิดจากการสะสมช่วงเวลาที่ตื่นสร้าง homeostatic pressure และการถึงเวลานอนตามนาฬิกาชีวิตสร้าง circadian pressure ทำให้เรายังมีอาการง่วงอยู่ ทั้งที่ตื่นแล้ว โดยพบว่าปัจจัยเสี่ยงต่อการทำให้ Sleep inertia รุนแรงขึ้น หายช้า เกิดจากการตื่นในช่วง deep sleep (การนอนหลับลึกหรือช่วง Non-REM stage 3) ซึ่งเป็นช่วงที่สมองยังไม่พร้อมสำหรับการตื่นตัว
และการเปลี่ยนแปลงของวงจรนาฬิกาชีวิต (circadian rhythm) เช่น การนอนกลางวันหรือตื่นในเวลาที่แตกต่างจากปกติ หรือการนอนพักผ่อนไม่เป็นเวลา พักผ่อนไม่เพียงพอ(แน่นอนว่าเป็นปัญหาส่วนใหญ่ของบุคลากรทางการแพทย์)
การลดผลกระทบจาก Sleep inertia เป็นวิธีการง่ายๆ(แต่อาจทำได้ยาก) คือการนอนหลับอย่างต่อเนื่อง 7-9 ชั่วโมงต่อคืน โดยไม่ตื่นกลางดึก และรักษาเวลาการนอนและการตื่นเป็นประจำ โดยอาจใช้แอปพลิเคชันหรือนาฬิกาปลุกที่คำนวณวงจรการหลับเพื่อตื่นในช่วง REM หรือ light sleep
นอกจากนี้ การล้างหน้าด้วยน้ำเย็น หรือรับแสงแดดธรรมชาติ รวมถึงดื่มน้ำหรือเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนในปริมาณเหมาะสม ก็อาจช่วยลดดอาการ Sleep inertia ได้บ้างเช่นกัน
แต่เหนือสิ่งอื่นใด การพักผ่อนที่เพียงพอ คืออีกหนึ่งยาวิเศษที่คนมักมองข้าม การนอนมีความสำคัญต่อหลายกลไกความปกติของร่างกายอย่างไม่ต้องสงสัย
เพราะฉะนั้นคืนนี้ ผมขอตัวไปนอนก่อน ฝันดีราตรีสวัสดิ์ครับ
อ้างอิง
- 4
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
