1 ก.พ. เวลา 09:35 • ประวัติศาสตร์

[ THE SIGN OF FOUR ]

ทำความรู้จัก " ปืนจีเซล "  ปืนที่สร้างบาดแผลให้กับหมอวัตสันที่ถูกยิงจนทะลุขา ทำให้หมอวัตสันนั้นเดินไปไหนมาไหนไม่ค่อยสะดวกในช่วงแรก ๆ ของนิยาย Sherlock Holmes
ปืนจีเซล (jezail) เป็นปืนยาวที่ประดิษฐ์ขึ้นอย่างเรียบง่าย, ต้นทุนในการประดิษฐ์ต่ำ และมักประดิษฐ์ขึ้นด้วยมือ เป็นปืนที่นิยมใช้ในเอเชียใต้และบางพื้นที่ของตะวันออกกลางในอดีต
เป็นปืนยอดนิยมในหมู่ชาวปาทาน (paštanh) ซึ่งใช้ในการขับไล่กษัตริย์อัฟกานิสถาน shah shujah แห่งราชวงศ์ durrani โดยปืนจีเซลนั้นถูกใช้เป็นหลักในสงคราม Anglo-Afghan ทั้งในครั้งที่ 1 และครั้งที่ 2 โดยชาวปาทาน
ปืนจีเซลโดยมากเป็นปืนที่ประดิษฐ์ขึ้นด้วยมือนั้นจึงทำให้มันมีลักษณะที่แตกต่างกันไปแต่ก็สามารถใช้งานได้จริง โดยมีขนาดลำกล้องตั้งแต่ 0.50 - 0.75 นิ้ว (13 - 19 มม.) และมีน้ำหนักตั้งแต่ 12 - 14 ปอนด์ (5.4 - 6.4 กิโลกรัม) โดยน้ำหนักที่มากนี้จะทำให้ปืนนั้นสามารถดูดซับพลังงานจากกระสุนได้มากขึ้น ส่งผลให้ผู้ที่ลั่นไกปืนนั้นมีแรงดีดกลับน้อยลง
ปืนจีเซลส่วนมากมักมีลำกล้องปืนที่เรียบ (smoothbore) แต่ก็มีบางส่วนที่มีลำกล้องแบบเกลียว (rifling) ด้วยลักษณะของเกลียวปืนประกอบกับความยาวของลำกล้องปืน จึงทำให้มันมีความแม่นยำสูงเมื่อเทียบกับปืนทั้งไปในสมัยนั้น
กลไกในการยิงโดยทั่วไปของปืนจีเซลนั้นจะเป็นกลไกแบบปืนคาบชุด (matchlock) หรือเป็นแบบปืนคาบศิลา (flintlock) แต่เนื่องจากการใช้กลไกแบบปืนคาบศิลานั้นมีความซับซ้อนรวมถึงยังผลิตได้ยาก ปืนจีเซลส่วนมากจึงใช้กลไกแบบปืนคาบศิลาบราวน์ เบสส์ (Brown Bess muskets)
ด้ามปืนจีเซลนั้นถูกทำขึ้นด้วยงานฝีมือ ซึ่งมีส่วนโค้งที่เป็นเอกลักษณ์และพบไม่ได้ในด้ามปืนคาบศิลาอื่น ๆ โดยหน้าที่ของส่วนที่โค้งนี้ยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ว่าอาจจะเป็นเพียงแค่การตกแต่งหรืออาจมีไว้ให้เหน็บปืนไว้ใต้แขนและโดยรัดลำตัวไว้ได้แน่น แทนการถือปืนไว้ที่ไหล่เหมือนปืนคาบศิลาหรือปืนไรเฟิลทั่วไป
ซึ่งส่วนโค้งของด้ามปืนที่เกิดจากการเหลาไม้บางส่วนออกไปนั้นจะทำให้ตัวปืนมีน้ำหนักที่เบาแต่ก็ยังคงความสมบูรณ์ของตัวปืนไว้ ทำให้เมื่อลั่นไกปืน แรงที่กระแทกกับไหล่จึงมีไม่มาก
ข้อเสียของปืนก็คือวิธีการยิงที่มีแอ่งชนวน (flash pan) อยู่ใกล้กับใบหน้าของผู้ยิง ซึ่งจะสร้างอันตรายแก่ผู้ยิงและยังทำให้เล็งเป้าหมายได้ยากมากขึ้นด้วย โดยลักษณะการยิงปืนจีเซลนั้นจะเหมือนกับการยิงปืนพกคือมีไกปืนติดกับด้ามปืน
ซึ่งส่วนใหญ่แล้วปืนจีเซลมักจะยิงขณะที่ตั้งกับง่าม หรือขาตั้ง 2 ขาที่ทำจากโลหะ
ปัจจุบันนี้ไม่ได้มีการใช้ปืนจีเซลแล้วในการทำสงคราม แต่ในยุคหลัง ๆ มาก็มีการใช้กันบ้างนั่นคือในสงครามโซเวียต-อัฟกานิสถานของกองกำลังกบฏ Mujahideen ในช่วงปี 1979-1989
โฆษณา