เปิด 3 สมุนไพรต้านพิษฝุ่น PM 2.5 เพิ่มสมรรถภาพปอด ปกป้องทางเดินหายใจ
ชู "ยาปราบชมพูทวีป" แก้ภูมิแพ้
เมื่อวันที่ 3 ก.พ. 2568 ที่ศูนย์แถลงข่าวกระทรวงสาธารณสุข ดร.ภญ.ดวงแก้ว ปัญญาภู รองผู้อำนวยการกองวิชาการและแผนงาน กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก แถลงข่าว "สมุนไพรดูแลสุขภาพในสถานการณ์ฝุ่น PM 2.5" ว่า เรื่องนี้มีการพูดถึงมาหลายครั้งแล้ว แต่ที่จะเน้นย้ำคือ ช่วงฝุ่น PM 2.5 สมุนไพรที่มีประโยชน์ มีข้อมูลการศึกษาวิจัยว่า สามารถปกป้องทางเดินหายใจของเราจากฝุ่นพิษต่างๆ เช่น การจราจร การเผาไหม้ มี 3 ชนิด คือ
1.ขมิ้นชัน
มีสารเคอร์คูมิน มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระและต้านการอักเสบ ปกป้องเซลล์ปอด ทางเดินหายใจ หัวใจ หลอดเลือด ในสัตว์ทดลอง รวมถึงมีงานวิจัยว่า ช่วยเพิ่มสมรรถภาพทางปอด โดยเฉพาะผู้ที่สูบบุหรี่ โดยการวิจัยของประเทศจีนศึกษาว่า คนที่รับประทานอาหารที่ผสมด้วยขมิ้นชันเดือนละครั้ง สมรรถภาพทางปอดดีกว่าคนไม่รับประทานอาหาร
ข้อควรระวัง คือ หญิงมีครรภ์ หญิงให้นมบุตร และเด็ก เพราะข้อมูลไม่ชัดเจนนัก ต้องใช้อย่างระมัดระวัง รวมถึงคนไข้ที่เป็นท่อน้ำดีอุดตัน หรือนิ่วในถุงน้ำดี อาจงดเว้นเพราะอาจทำให้อาการกำเริบได้
วิธีการใช้ ปกติจะใช้แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ แต่ช่วง PM 2.5 สามารถนำมาใช้ได้ด้วย กรณีการป้องกันสามารถรับประทานได้ทั้งรูปแบบเหง้าสด 1 ข้อนิ้วมือ เคี้ยววันละครั้ง หรือผลิตภัณฑ์สำเร็จรูปแบบแคปซูลวันละ 1 แคปซูล ส่วนกรณีมีอาการแล้ว สามารถปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรเชี่ยวชาญสมุนไพรได้ ว่าจะใช้เท่าไรถึงเหมาะสม
2.รางจืด
เป็นสมุนไพรต้านพิษ ทั้งจากสารเคมี ท้องเสีย พิษจากอาหารต่างๆ PM 2.5 เพราะมีสารสำคัญที่มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระและต้านการอักเสบ ปกป้องตับและไตจากแคดเมียม โลลหะหนักที่พบใน PM 2.5 ทำให้ร่างกายเกิดพิษจากฝุ่น PM 2.5 น้อยลง
วิธีรับประทาน คือ ในท้องตลาดมีแบบชาชง นำมาชงกับน้ำร้อนครั้งละ 1 แก้ว วันละไม่เกิน 3 ครั้งดื่มช่วงที่มีอาการ เนื่องจากรางจืดเป็นยาล้างพิษ หากรับประทานนานๆ ก็จะล้างสิ่งดีๆ ในร่างกายเราด้วย จึงต้องไม่ใช้นาน และใช้เมื่อรู้สึกเกิดพิษจากฝุ่นพิษ โดยคนไข้ที่ใช้ยาเป็นประจำ ผู้ป่วยโรคตับโรคไต เบาหวาน และไข้เลือดออกควรระวังปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ด้วย
3.หญ้าดอกขาว
ตามคลินิกและ รพ.ทั่วประเทศใช้ในการต้านบุหรี่สำหรับคนต้องการเลิกบุหรี่ มีสารสำคัญดีๆ มากมาย มีการวิจัยว่าสามารถลดอาการอักเสบของเซลล์ในระบบทางเดินหายใจได้ มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ฟื้นฟูทางเดินหายใจ
วิธีรับประทานมีแบบชาชงและแคปซูล โดยอาจชงน้ำร้อน 120-200 มล. วันละ 3-4 ครั้งเมื่อมีอาการ ทั้งนี้ หญ้าดอกขาวเป็นสมุนไพรที่มีโพแทสเซียมสูง ต้องระมัดระวังในผู้ป่วยโรคหัวใจและโรคไต
2 ยาสมุนไพรบรรเทาอาการทางเดินหายใจ
ดร.ภญ.ดวงแก้วกล่าวว่า ยาสมุนไพรที่แนะนำเพิ่มเติมคือ กรณีมีอาการระบบทางเดินหายใจ ระคายคอ และไอ สามารถใช้ยาแก้ไอมะขามป้อม เพราะมีวิตามินซีสูง รับประทานช่วยลดระคายคอ ไอ และได้รับวิตามินซีเสริมภูมิคุ้มกัน รวมถึงมียาตำรับ "ยาปราบชมพูทวีป" คลินิกแผนไทยใช้ลดอาการภูมิแพ้ หากรู้สึกแพ้ฝุ่นพิษต่างๆ ตัวนี้สามารถช่วยได้
3 ยาสมุนไพรลดผื่น คัน ลมพิษ
ส่วนยาสมุนไพรใช้ภายนอกที่ช่วยลดอาการผื่น แพ้ คัน ลมพิษ มี 3 ตัว คือ "พญายอ" ผลิตภัณฑ์ที่ขายมีคาลาไมน์และครีมทาผิว ลดอาการคันได้ดีมาก หากใช้ใบพญายอให้เด็ดมา 5-7 ใบ คั้นน้ำเอามาทาช่วยลดอาการคันได้ "สเปรย์รางจืด" มีในท้องตลาด ช่วยลดอาการอักเสบได้ดี และ "ผงขมิ้นชันทาผิวขัดผิว" ซึ่งปกติเวลายุงกัดมีผื่นแพ้ ก็จะเอาขมิ้นชันมาทาผิวจะช่วยลดอาการได้
"ทั้งหมดเป็นยาในบัญชียาหลักแห่งชาติ เมื่อไปรับบริการในหน่วยบริการของรัฐทุกแห่ง ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม หากหมอเห็นว่าเหมาะสมก็รับยาเหล่านี้ได้" ดร.ภญ.ดววงแก้วกล่าว
พืชผักสมุนไพรเสริมภูมิต้านฝุ่น
ดร.ภญ.ดวงแก้วกล่าวว่า ยังมีอาหารการกินพืชผักสมุนไพรหลายชนิดมีวิตามินซีสูง เช่น ดอกขี้เหล็ก ยอดมะยม ใบเหลียง ฟักข้าว คะน้า ผักหวาน ฝักมะรุม ยอดสะเดา มะระขี้นก ผักเชียงดา ผักแพว พริกชี้ฟ้าเขียว เป็นต้น ซึ่งมีวิตามินซีสูงมากจากธรรมชาติ หากไปตลาดสามารถซื้อเอามาปรุงเป็นอาหารได้
ผลไม้ แนะนำมะขามป้อม และผลไม้สีเหลือง ส้ม แดง ม่วง เช่น กล้วย ส้ม มะละกอ สับปะรด มีวิตามินซี มีสารสำคัญช่วยปกป้องทางเดินหายใจ กระตุ้นภูมิคุ้มกันเราได้ดีเช่นกัน
ดร.ภญ.ดวงแก้ว ปัญญาภู
สมุนไพรในครัวเรือน มีข้อมูลว่ากลุ่มนี้ลดอาการอักเสบ กระตุ้นภูมิคุ้มกัน เช่น ขิง ข่า กระเทียม รวมถึงเห็ดต่างๆ เช่น เห็ดหอม เห็ดนางฟ้า เห็ดออรินจิ เห็ดหลินจือ มีสารสำคัญเบตากลูแคน
ตรีผลา ได้แก่ สมอไทย สมอพิเภก มะขามป้อม
ผักพื้นบ้าน เช่น พลูคาว
เมนูแนะนำ ช่วงนี้คือ ต้มโคล้ง ต้มยำ และแกงเหลือง โดยต้มโคล้งและต้มยำ ใช้สมุนไพรหลายชนิดมีสารสำคัญที่ช่วยลดอาการอักเสบและมีน้ำมันหอมระเหย เวลาปรุงจะมีกลิ่นหอม เมื่อเอาไปปรุงในน้ำซุปร้อนๆ รสชาติอาหารที่มีเปรียว เผ็ดร้อน ทำให้ทางเดินหายใจโล่ง ทำให้การไหลเวียนเลือดดีด้วย หากรับสารพิษเข้าไปเมื่อเลือดไหลเวียนดี สารพิษก็ขับออกจากร่างกายได้ดี ส่วนแกงเหลืองปรุงด้วยขมิ้นชัน มีประโยชน์มากเพิ่มภูมิคุ้มกันและต้านการอักเสบ
สุมยาสมุนไพรบรรเทาแพ้ฝุ่น
ดร.ภญ.ดวงแก้วกล่าวว่า การสุมยาสมุนไพรเป็นหัตถการ แต่สามารถทำเองได้ ช่วยบรรเทาอาการฝุ่น PM 2.5 อย่างเวลาคัดจมูก ก็จะตั้งน้ำร้อน ใช้ ขิง ข่า ตะไคร้ เหมือนเครื่องแกงต้มยำ หัวหอม มีน้ำมันหอมระเหย ก็เอาน้ำเข้าไปอัง น้ำมันหอมระเหยที่มากับน้ำร้อนๆ จะทำให้เราสดชื่น ทางเดินหายใจโล่ง
วิธีทำ คือ นำสมุนไพรมาหั่นและทุบพอหยาบ ใส่กะละมังและใส่น้ำร้อน นำผ้ามาคลุมศีรษะให้มิด สูดดมไอระเหยครั้งละ 15 นาทีเช้า-เย็น ข้อระวัง คือ เด็กเล็กหรือคนเวียนหัวง่าย อย่าเอาหน้าเข้าไปใกล้กับน้ำร้อนมากเกินไป นอกจากนี้ การใช้ต้องใช้เฉพาะตัว ไม่ควรใช้ต่อกัน เพราะบางคนอาจมีการติดเชื้อทางเดินหายใจ เมื่อใช้ต่อกันอาจมีการแพร่กระจายเชื้อโรคได้
- 4
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
