Blockdit Logo (Mobile)
Bangkok Bank SME
•
30 เม.ย. เวลา 09:09 • ธุรกิจ

เรียนรู้ธุรกิจครอบครัวที่ปรับตัวจนประสบความสำเร็จ

➡️ ส่องกรณีศึกษาธุรกิจครอบครัวของไทย ใช้กลยุทธ์อะไรในการปรับตัวสร้างโอกาสในการแข่งขันในเวทีโลก
Family Business หรือธุรกิจครอบครัวถือเป็นรากฐานสำคัญและแกนหลักของการทำแบรนด์ ไม่ใช่แค่ในเอเชียเท่านั้น แต่รวมไปถึงภูมิภาคอื่น ๆ ทั่วโลก เพราะการมีทายาทรุ่นลูก รุ่นหลานต่อยอดกิจการจะช่วยให้ธุรกิจสามารถเติบโตได้ในระยะยาวและมั่นคง ซึ่ง 80% ของธุรกิจไทยเป็นธุรกิจครอบครัวธุรกิจขนาดกลางและขนาดเล็ก และกระจายอยู่ในทุกหมวดหมู่ธุรกิจอีกด้วย
นอกจากนี้ หลายบริษัทสามารถเติบโตจากธุรกิจท้องถิ่นไปสู่เวทีระดับโลกได้ด้วยกลยุทธ์การปรับตัวที่เหมาะสม เพราะการขยายธุรกิจไปสู่ตลาดโลกมีรายละเอียดสำคัญมากมาย ซึ่งต้องศึกษาข้อมูลและเตรียมพร้อมก่อนการดำเนินการ บทความต่อไปนี้จะมายกตัวอย่าง 3 ธุรกิจครอบครัวของไทยที่สามารถยกระดับแบรนด์สู่ตลาดสากลได้สำเร็จ ว่าจากกรณีศึกษาของธุรกิจครอบครัวแต่ละแห่ง จะได้เห็นแนวทางและกลยุทธ์ที่เป็นเบื้องหลังความสำเร็จ
🔵 Content Summary
  • ●
    ขอนแก่นแหอวน เป็นตัวอย่างธุรกิจครอบครัวที่ใช้หลักธรรมนูญครอบครัวบริหารจัดการบริษัท รวมถึงจัดตั้ง Holding Company และแบ่งหน้าที่ของคนในครอบครัวตามความถนัด สร้างการต่อยอดทางธุรกิจจนประสบความสำเร็จในระดับโลก
  • ●
    เทพไทย แบรนด์ยาสีฟันสมุนไพร คือ กรณีศึกษาธุรกิจครอบครัวไทยที่สืบทอดองค์ความรู้จากรุ่นสู่รุ่นได้เป็นอย่างดี สามารถนำองค์ความรู้ตั้งแต่รุ่นคุณปู่มาพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้ร่วมสมัย
  • ●
    กลยุทธ์ที่ทายาทธุรกิจ วรพร แบรนด์มะม่วงดอง ใช้ในการปรับตัวเข้าสู่ตลาดต่างประเทศ คือ การพัฒนามาตรฐานการผลิตและบรรจุภัณฑ์ ปรับปรุงสูตรให้โดดเด่นและแตกต่างจากเจ้าอื่นในตลาด
ขอนแก่นแหอวน ตัวอย่างกิจการธุรกิจครอบครัวที่บริหารจัดการด้วยธรรมนูญครอบครัว
1. “ขอนแก่นแหอวน” จากร้านโชห่วย สู่ธุรกิจการประมงระดับโลก
“ขอนแก่นแหอวน” ตัวอย่างกิจการธุรกิจครอบครัวตระกูล “เสรีโยธิน” ย้อนกลับไปประมาณ 60 ปีก่อน เริ่มต้นจากการเปิดร้านโชห่วยที่จังหวัดขอนแก่น โดยมีชาวบ้านมาฝากขายแหอวนถักมือแล้วปรากฏว่าขายได้ค่อนข้างดี จึงต่อยอดโอกาสทางธุรกิจนี้ด้วยการเป็นผู้ผลิตแหอวนด้วยตัวเอง
จนมาถึงปี พ.ศ. 2520 พี่น้องสามคนของตระกูลร่วมช่วยกันพัฒนาธุรกิจและขยายกิจการเป็น “บริษัท ขอนแก่นแหอวน จำกัด” โดยปัจจุบันขอนแก่นแหอวนคือผู้ผลิตและจำหน่ายตาข่าย สายเอ็นสำหรับการเกษตรและการประมงภายใต้แบรนด์ตรา “เรือใบ” หรือ “SHIP” รวมถึงเป็นผู้ผลิตแหอวนอันดับ 1 ของโลก และส่งออกมากกว่า 52 ประเทศอีกด้วย
เพื่อให้ธุรกิจคงอยู่อย่างยั่งยืน จากจำนวนสมาชิกที่มีหลาย Generation บริษัทมีการสร้าง “ธรรมนูญครอบครัว” ขึ้น เพื่อจัดการทิศทางของบริษัทให้เป็นไปตามวิสัยทัศน์และพันธกิจ โดยมีการจัดตั้ง Holding Company ที่มีผู้บริหารเป็นคนในตระกูล ต่อยอดธุรกิจลูก อีก 6 บริษัท ได้แก่ ระบบโลจิกติกส์ เครื่องจักร ขนแปรงพลาสติก ธุรกิจวิจัย พลังงานสะอาด และอสังหาริมทรัพย์ โดยแบ่งหน้าที่ตามความถนัดและความเชี่ยวชาญของแต่ละบุคคล ถือเป็นจุดแข็งในการบริหารธุรกิจครอบครัว
โดยมีการวางแผนการบริหารจัดการธุรกิจโดยระบบออโตเมชันอย่าง ERP (Enterprise Resource Planning) ทำให้ผู้บริหารสูงสุด เห็นข้อมูลต่าง ๆ จากทุกบริษัทแบบเรียลไทม์ มีการออกนโยบายที่รับรู้ร่วมกันมาจากส่วนกลาง และปล่อยให้บริษัทลูก มีอิสระในการบริหารจัดการ ส่งผลให้ธุรกิจเติบโต นอกจากนี้ยังมีการบริหารแบบกงสีแยกจากการบริหาร Holding Company เพื่อดูแลสวัสดิภาพของคนในครอบครัว รวมถึงผลประโยชน์ทางภาษีด้วย
แบรนด์ยาสีฟันสมุนไพร เทพไทย กรณีศึกษาธุรกิจครอบครัวของไทย
2. “เทพไทย” สืบทอดความรู้รุ่นสู่รุ่น พาสมุนไพรไทยให้เป็นที่รู้จักในต่างแดน
อีกตัวอย่างกิจการธุรกิจครอบครัวไทยที่ส่งต่อความรู้จากรุ่นสู่รุ่นคือ ครอบครัว สุริยพันธุ์ จากธุรกิจผลิตยาสีฟันสมุนไพร OTOP แบรนด์ “เทพไทย” ที่สามารถขยายธุรกิจให้เติบโตกว่าเดิม และพัฒนายาสีฟันสมุนไพรให้มีคุณภาพระดับสากล เตรียมพร้อมสำหรับการก้าวเข้าสู่ตลาดต่างประเทศและประสบความสำเร็จเป็นอย่างดี
ความสำเร็จนี้มาจากการสืบทอดองค์ความรู้ตั้งแต่รุ่นคุณปู่ พร้อมกับการบริหารภายใต้วิสัยทัศน์ที่กว้างไกลของทายาทธุรกิจอย่าง “คุณกร สุริยพันธุ์” ที่เข้าใจเจตนารมณ์ของผู้ก่อตั้ง คงคุณค่าและรักษาเอกลักษณ์ของยาสีฟันสมุนไพรไทยไว้ แต่ก็สามารถปรับผลิตภัณฑ์ให้เข้ากับยุคสมัย ปรับตัวให้เข้ากับเทรนด์ของโลก ที่ผู้บริโภคยุคใหม่เริ่มให้ความสำคัญกับสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดีมากขึ้น รวมไปถึงกระแส Health & Wellness ในไทยที่เริ่มสนใจผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ
นอกจากนี้ เทพไทยยังควบคุมคุณภาพสินค้าให้คงที่ได้มาตรฐานสากล จนได้รับการรับรองมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน (มผช.) สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) และฮาลาล ซึ่งเป็นจุดประกายให้สินค้าเริ่มเข้าสู่โมเดิร์นเทรด จนเป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลาย
และด้วยการวางแผนธุรกิจบริหารการตลาดอย่างรอบคอบ สร้างแบรนด์ ให้สมุนไพรไทยเข้าถึงกลุ่มคนรุ่นใหม่ได้ โดยเลือกพรีเซ็นเตอร์ที่มีภาพลักษณ์สอดคล้องกับกลุ่มเป้าหมายของแบรนด์ เพื่อให้ลูกค้าเข้าถึงแบรนด์ได้ง่ายขึ้น รวมถึงการออกแคมเปญการสื่อสารอย่างต่อเนื่อง ด้วยการสื่อสารความเป็นไทยให้รู้จักไกลถึงต่างแดน
วรพร กรณีศึกษาธุรกิจครอบครัวไทยที่ส่งออกมะม่วงดองไปไกลในตลาดต่างประเทศ
3. “วรพร” ยกระดับมะม่วงดองให้โกอินเตอร์ในตลาดต่างประเทศ
“วรพร” ธุรกิจมะม่วงแปรรูป เป็นอีกหนึ่งกรณีศึกษาธุรกิจครอบครัวไทยที่เริ่มต้นจากธุรกิจมะม่วงดองหลังบ้าน โดยได้นำมะม่วงแช่อิ่มสูตรโบราณมาพัฒนาสู่ผลิตภัณฑ์ OTOP และเติบโตเป็นธุรกิจผลไม้แปรรูปอย่างเต็มตัวมานานกว่า 60 ปี สามารถยกระดับมะม่วงธรรมดาให้มีความทันสมัยมากยิ่งขึ้น และประสบความสำเร็จในการวางจำหน่ายผ่านร้านสะดวกซื้อชั้นนำ จนเป็นที่รู้จักทั่วประเทศ
นอกจากนี้ “วรพร” ยังสามารถขยายตลาดไปยังต่างประเทศได้มากถึง 11 ประเทศ อาทิ จีน สิงคโปร์ สหรัฐอเมริกา อังกฤษ ออสเตรเลีย ฮอลแลนด์ เป็นต้น และสร้างยอดขายเติบโตถึง 300 ล้านบาทได้สำเร็จ ความสำเร็จนี้มาจากการใช้องค์ความรู้ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ โดยนำภูมิปัญญาเก่าแก่ของครอบครัวมาผสานกับการทำ R&D อย่างต่อเนื่อง เพื่อปรับปรุงสูตรให้มีรสชาติที่เป็นเอกลักษณ์และแตกต่างจากคู่แข่ง
อีกทั้ง “วรพร” ยังให้ความสำคัญกับการปรับปรุงโรงงานผลิตให้ได้รับการรับรองตามมาตรฐานสากล เช่น GHP, HACCP และยึดมาตรฐาน CODEX ในการผลิต ทำให้สินค้าสามารถส่งออกไปยังต่างประเทศได้ตามมาตรฐานและกฎหมายสากล รวมถึงมีการนำเทคโนโลยีมาใช้ในการผลิตและพัฒนาบรรจุภัณฑ์ให้มีคุณภาพและตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคในปัจจุบัน
🔵 บทสรุปและแนวทางสู่ความสำเร็จ
ท่ามกลางการแข่งขันของธุรกิจ ไม่ว่าใครก็อยากให้ธุรกิจของตัวเองเป็นที่รู้จักทั่วโลกและมีความยั่งยืนหลาย Generation การเรียนรู้จากธุรกิจเหล่านี้สามารถช่วยให้คุณเลือกใช้ข้อดีจากตัวอย่างความสำเร็จมาวางแผนธุรกิจครอบครัวของตัวเอง
1. การขับเคลื่อนธุรกิจจะประสบความสำเร็จได้นั้น การสื่อสารกันที่ชัดเจนภายในองค์กรกับบุคลากรในองค์กร ทั้งในฐานะทายาทธุรกิจและเจ้าของธุรกิจมีความสำคัญ เพราะจะช่วยให้องค์กรดำเนินไปตาม mind set เดียวกัน อย่างที่ “ขอนแก่นแหอวน” ได้จัดตั้งธรรมนูญครอบครัว เพื่อวางทิศทางการบริหารและจัดการทรัพย์สินของคนในครอบครัว ช่วยให้คนในองค์กรมีแนวทางการพัฒนาศักยภาพของตน และมีความสามัคคีในการทำงานร่วมกันมากขึ้น
2. จากการคลุกคลีธุรกิจตั้งแต่วัยเยาว์ ส่งผลให้ทายาทธุรกิจมีความผูกพันกับแบรนด์สูง และมองเห็นตำแหน่งทางการตลาด (Positioning) ของแบรนด์ได้อย่างชัดเจนเมื่อเข้ามารับช่วงต่อกิจการ ซึ่งแม้จะมีการปรับปรุงแบรนด์ (Rebrand) ก็ยังคงรักษาคุณค่าและเอกลักษณ์ดั้งเดิม (Core Value) ที่ผู้ก่อตั้งได้สร้างไว้ ทำให้แบรนด์มีความแข็งแกร่งและเป็นที่จดจำมากยิ่งขึ้น
ตัวอย่างเช่น “เทพไทย” ที่ได้รักษาภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบทอดมาตั้งแต่รุ่นคุณปู่ จนเป็นที่จดจำในฐานะแบรนด์ยาสีฟันสมุนไพรเพื่อสุขภาพ พร้อมทั้งวางแผนการตลาดอย่างมีประสิทธิภาพเพื่อให้สามารถเข้าถึงลูกค้าได้ทุกกลุ่ม โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มคนรุ่นใหม่
3. การที่ทายาทธุรกิจมีความเข้าใจในบริษัทและผลิตภัณฑ์ ประกอบกับการเข้าใจตลาดยุคใหม่ และ Globalization ทำให้สามารถปรับธุรกิจและนำเสนอผลิตภัณฑ์ตอบโจทย์ผู้บริโภค “วรพร” เป็นตัวอย่างธุรกิจครอบครัวที่พัฒนาให้มะม่วงแช่อิ่มสามารถวางขายทั่วประเทศและทั่วโลก ผ่านการต่อยอดองค์ความรู้เก่าแก่จากครอบครัว และปรับให้ดูทันสมัย เข้ากับไลฟ์สไตล์ของผู้บริโภคในยุคปัจจุบัน
ถึงแม้เป็นธุรกิจครอบครัวขนาดเล็กก็สามารถเติบโตในตลาดโลกได้ หากธุรกิจมีการปรับตัวและเลือกใช้ข้อดี และความผูกพันจากการเป็นธุรกิจครอบครัว ซึ่งการจะเติบโตและมี Direction เดียวกันได้นั้น ควรมีการหารือในครอบครัวเพื่อให้เห็นจุดมุ่งหมายเดียวกัน สื่อสารกันด้วยเหตุผลและความเข้าใจ ซึ่งหากทั้งผู้ก่อตั้งและทายาทธุรกิจมีแนวคิดไม่เป็นไปในทิศทางเดียวกัน จะทำให้การขับเคลื่อนธุรกิจตามนโยบายองค์กรสะดุด ทำได้ยากขึ้น และไม่เกิดความยั่งยืนทางธุรกิจ
ข้อมูลอ้างอิง
  • ●
    ‘ขอนแก่นแหอวน’ (KKF) ผู้ผลิตแหอวนอันดับ 1 ของโลก! ผู้ผลิตขนแปรงสีฟัน ขนแปรงแต่งหน้าให้แบรนด์ดัง สืบค้นเมื่อวันที่ 6 เมษายน 2568 จาก https://thestandard.co/opinion-kkf/
  • ●
    สูตรสำเร็จทายาทธุรกิจ ‘เทพไทย’ เปลี่ยนสมุนไพรไทยแบรนด์ท้องถิ่น ทะยานสู่ระดับโลก สืบค้นเมื่อวันที่ 18 เมษายน 2568 จาก https://www.bangkokbanksme.com/en/family-business-may2024
  • ●
    บทพิสูจน์ทายาทรุ่น 3 ‘วรพร’ สานตำนานมะม่วงแปรรูปโกอินเตอร์ สร้างยอดขายเฉียด 160 ล้าน สืบค้นเมื่อวันที่ 18 เมษายน 2568 จาก https://www.bangkokbanksme.com/en/10focus-woraporn-hundred-million-pickled-mango
โฆษณา