สรุป ตอนที่ 2 องค์ประกอบภายใน เจตนา
เจตนาเป็นองค์ประกอบภายใน บุคคลจะแสดงเจตนาออกมาผ่านการกระทำ การวินิจฉัยเจตนาต้องดูที่เจตนาขณะกระทำความผิด ป.อ. มาตรา 59 วรรคหนึ่ง บอกว่า บุคคลต้องรับผิดทางอาญาเมื่อกระทำโดยเจตนา … มาตรา 59 วรรคสอง บอกว่า กระทำโดยเจตนา คือ กระทำโดยรู้สำนึก(รู้ตัว+รู้ข้อเท็จจริงอันเป็นองค์ประกอบความผิด) ขณะเดียวกันผู้กระทำก็ต้องประสงค์ต่อผล หรือ ย่อมเล็งเห็นผล เห็นได้ว่าเจตนามี 2 ประเภท คือ
บทบัญญัติ ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 59
1.เจตนาประสงค์ต่อผล
= รู้ตัว + รู้ข้อเท็จจริงอันเป็นองค์ประกอบความผิด + ประสงค์ให้เกิดผล
- เจตนาประสงค์ต่อผลเป็นเจตนาที่สมบูรณ์แล้ว แม้ผลจะมิเกิดตามความประสงค์ของผู้กระทำ
- การวินิจฉัยว่าอย่างไรคือ ประสงค์ต่อผล ต้องใช้หลัก "กรรมเป็นเครื่องชี้เจตนา" โดยพิจารณาจาก อาวุธและพฤติการณ์ กล่าวคือ การใช้ปืน(อาวุธร้ายแรง)ยิงไปที่จุดสำคัญบนร่างกายของผู้ตาย เป็นเจตนาฆ่าโดยประสงค์ต่อผล, การใช้ปืน(อาวุธร้ายแรง)ยิงไปยังผู้ตายหลายนัด เป็นเจตนาฆ่าโดยประสงค์ต่อผล, การใช้มีดปอกผลไม้ฟันไปที่คอของผู้ตาย เป็นเจตนาฆ่าโดยประสงค์ต่อผล กรณีนี้ แม้มีดปอกผลไม้จะมิใช่อาวุธร้ายแรง แต่ผู้กระทำเลือกฟันไปยังจุดสำคัญคือคอ จึงเห็นได้ว่าเป็นเจตนาฆ่าโดยประสงค์ต่อผล
2.เจตนาโดยย่อมเล็งเห็นผล
=ผู้กระทำไม่ประสงค์ต่อผล แต่เล็งเห็นได้ว่าผลนั้นอาจเกิดขึ้น กล่าวอีกนัยหนึ่งคือ ผู้กระทำมิใยดีในผลที่จะเกิด ไม่ว่าผลจะเกิดหรือมิเกิดก็ขอให้ได้กระทำ
- เจตนาโดยย่อมเล็งเห็นผลเป็นเจตนาที่สมบูรณ์แล้ว แม้ผลจะมิเกิดก็ตาม
- วินิจฉัยโดยใช้หลัก "กรรมเป็นเครื่องชี้เจตนา" ตัวอย่าง ใช้ปืน(อาวุธร้ายแรง)ยิงไปทางกลุ่มลูกค้าในร้านอาหารโดยไม่ใยดีว่ากระสุนจะถูกใครหรือไม่ เป็นเจตนาฆ่าโดยย่อมเล็งเห็นผล ถ้าไม่ถูกใครหรือถูกแต่มิตายก็เป็นพยายามฆ่า, ใช้ปืน(อาวุธร้ายแรง)ยิงรถจักรยานยนต์ของผู้เสียหายหลายนัด แม้เจตนายิงรถมิได้จะยิงคน แต่ก็เล็งเห็นได้ว่ากระสุนอาจถูกอวัยวะสำคัญของผู้เสียหายได้
อ้างอิง
หนังสือ กฎหมายอาญา ภาคทั่วไป พิมพ์ครั้งที่ 13 แก้ไขเพิ่มเติม ศาสตราจารย์ ดร.ทวีเกียรติ มีนะกนิษฐ
ประมวลกฎหมายอาญา ฉบับอ้างอิง พิมพ์ครั้งที่ 50 แก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2568 ศาสตราจารย์ ดร.ทวีเกียรติ มีนะกนิษฐ
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
