หลายคนถือคติในการใช้ชีวิตว่า “มั่นใจมากๆไว้ก่อน”
เพราะพวกเขาเชื่อว่า การที่พวกเขามีความมั่นใจสูงๆไว้ก่อนนั้นจะช่วยให้พวกเขาทุ่มเทแรงกายแรงใจในการทำสิ่งต่างๆมากขึ้น ส่งผลให้สิ่งที่พวกเขาทำนั้นมีโอกาสประสบความสำเร็จมากขึ้นตามลำดับ
ยกตัวอย่างเช่น หากพวกเขากำลังจะสอบภาษาอังกฤษ IELTS และพวกเขารู้สึกมั่นใจสุดๆว่า “ฉันต้องทำคะแนนได้ในระดับ 9.0 ชัวร์ๆ!” มันอาจจะทำให้พวกเขาทุ่มเทแรงกายแรงใจในการเตรียมตัวสอบหนักมาก ส่งผลให้พวกเขาสามารถสอบ IELTS จนได้คะแนน 9.0 ขึ้นมาจริงๆ เป็นต้น
และแน่นอนครับว่า หากเรากวาดสายตามองดูรอบๆ เราก็จะเห็นตัวอย่างจำนวนมากของหลายคนที่ถือคติ “มั่นใจมากๆไว้ก่อน” นี้และประสบความสำเร็จอย่างท่วมท้น
อย่างไรก็ตาม นักจิตวิทยากลุ่มหนึ่ง (เช่น Joachim I. Krueger และ Patrick R. Heck) ตั้งคำถามว่า “จริงอยู่ว่าเราเห็นตัวอย่างจำนวนมากของคนที่ถือคตินี้และประสบความสำเร็จ แล้วคนที่ถือคตินี้และไม่ได้ประสบความสำเร็จล่ะ? คนกลุ่มหลังนี้มีอยู่ไหม? คนกลุ่มหลังนี้มีอยู่กี่คน? คนกลุ่มหลังนี้คิดเป็นสัดส่วนเท่าไหร่เมื่อเทียบกับคนกลุ่มแรก?”
สิ่งที่นักจิตวิทยากลุ่มนี้ค้นพบก็คือ ในความเป็นจริงแล้ว มีคนจำนวนไม่น้อยเลยครับที่ยึดถือคตินี้และล้มเหลว (อันที่จริง กลุ่มคนนี้มีจำนวนเยอะกว่ากลุ่มคนที่สำเร็จด้วยซ้ำ)
เพราะบ่อยครั้ง เวลาที่เรามีความมั่นใจสูงลิ่ว (เช่น “ฉันมั่นใจว่าจะสอบภาษาอังกฤษ IELTS และทำคะแนนได้ 9.0 แน่นอน!”) มันอาจทำให้เราประมาทและทุ่มเทแรงกายแรงใจน้อยลง ส่งผลให้โอกาสที่เราจะล้มเหลวเพิ่มขึ้นตามลำดับ
อย่างไรก็ตาม แม้กลุ่มคนที่ล้มเหลวจะมีอยู่ไม่น้อย แต่เรามักจะไม่ค่อยได้ยินประสบการณ์ของคนกลุ่มนี้เพราะพวกเขาไม่ค่อยได้ออกมาพูด (หรือไม่ค่อยได้มีโอกาสมาพูด) ถึงประสบการณ์ของตัวเองเท่าไหร่นัก (ต่างจากกลุ่มคนที่ประสบความสำเร็จที่มักจะ “เสียงดัง” มากกว่า)
การที่กลุ่มคนที่ประสบความสำเร็จ “เสียงดัง” มากกว่านี้จึงอาจทำให้หลายคนเข้าใจผิดคิดว่าการยึดถือคติ “มั่นใจมากๆไว้ก่อน” ถือเป็น “กลยุทธ์” ที่ดีที่สุดได้
แต่ในความเป็นจริงแล้ว “กลยุทธ์” ที่ดีที่สุดไม่ใช่การ “มั่นใจมากๆไว้ก่อน” (หรือแม้กระทั่งการ “มั่นใจน้อยๆไว้ก่อน”)
ในความเป็นจริงแล้ว “กลยุทธ์” ที่ดีที่สุดคือการมีความมั่นใจในระดับที่สอดคล้องกับความสามารถของเราที่แท้จริง เพราะนอกจากมันจะช่วยป้องกันไม่ให้เราประมาท (ซึ่งอาจเกิดขึ้นเมื่อเรามีความมั่นใจสูงเกินจริงได้) มันยังช่วยป้องกันไม่ให้เราเสียโอกาส (ซึ่งอาจเกิดขึ้นเมื่อเรามีความมั่นใจต่ำเกินจริงได้) อีกด้วยครับ
อ้างอิง
Vyse, S. (2022). The uses of delusion: Why it’s not always rational to be rational. Oxford University Press.
Moore, D. A. (2020). Perfectly confident: How to calibrate your decisions wisely. HarperCollins.
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
