10 พ.ค. เวลา 00:50 • สุขภาพ

เวลาที่เราทำอะไรบางอย่างผิดพลาด

สิ่งหนึ่งที่มักจะปรากฏขึ้นมาในใจของหลายคน (แทบจะ) ทันทีคือความคิดเชิง “ต่อว่าตัวเอง”
ยกตัวอย่างเช่น “ฉันนี่มันโง่จริงๆ!” “ทำไมเรื่องง่ายๆแค่นี้ฉันยังพลาดได้!?” “ไม่มีใครเขาอยากอยู่ใกล้ๆคนอย่างฉันหรอก!” เป็นต้น
ความคิดเชิง “ต่อว่าตัวเอง” เหล่านี้สามารถทำให้เราเสียใจ ท้อแท้ กังวลใจ หดหู่ ฯลฯ ได้ง่ายๆ ซึ่งแน่นอนครับว่าหลายคนก็ไม่ได้อยากให้ตัวเองต้องตกอยู่ในห้วงความรู้สึกเหล่านี้
ด้วยเหตุนี้ หลายคนจึงพยายามที่จะกำจัดความคิดเชิง “ต่อว่าตัวเอง” เหล่านี้ แต่ไม่ว่าพวกเขาจะพยายามขนาดไหน ความคิดเชิง “ต่อว่าตัวเอง” ก็ไม่ยอมหายไปจากใจพวกเขาอยู่ดี (หรือต่อให้หายไป มันก็เป็นการหายไปเพียงชั่วคราวเท่านั้น พอเวลาผ่านไปสักพัก ความคิดเหล่านี้ก็ปรากฏขึ้นมาในใจพวกเขาอีก)
วันนี้ ผมอยากจะนำเสนอว่า แทนที่เราจะพยายามกำจัดความคิดเชิง “ต่อว่าตัวเอง” เหล่านี้ (ซึ่งเป็นความพยายามที่หลายคนพบว่า “ไม่ได้ผล”) อีกหนึ่งสิ่งที่เราสามารถทำได้คือการทำความเข้าใจความคิดเชิง “ต่อว่าตัวเอง” ของเรา
ทำความเข้าใจว่าอะไรคือประโยชน์ของความคิดเหล่านี้ ทำความเข้าใจว่าความคิดเหล่านี้ปรากฏขึ้นมาในใจเราครั้งแรกเมื่อไหร่ ทำความเข้าใจว่าอะไรคือสาเหตุที่ทำให้ใจเรา “ผลิต” ความคิดเหล่านี้ขึ้นมาตั้งแต่แรก
หากเราได้ใช้เวลาทำความเข้าใจความคิดเชิง “ต่อว่าตัวเอง” อย่างจริงจัง เราก็จะพบว่าความคิดเหล่านี้ไม่ได้มีเจตนาที่ต้องการจะ “ลงโทษ” หรือ “ทำร้าย” เรา
ตรงกันข้าม เราจะพบว่าความคิดเชิง “ต่อว่าตัวเอง” เหล่านี้มีเจตนาที่จะ “ปกป้อง” เราด้วยซ้ำไป (เช่น “ถ้าฉันต่อว่าตัวเองแรงๆไปก่อน และวันหนึ่ง ฉันโดนคนอื่นต่อว่าแรงๆบ้าง ฉันจะเจ็บปวดเพราะคำพูดของคนอื่นน้อยลง เพราะฉันคุ้นชินกับคำพูดต่อว่าแรงๆเหล่านี้แล้ว” “ฉันต่อว่าตัวเองแรงๆเพราะฉันกลัวว่า ถ้าฉันไม่ทำแบบนี้ ฉันจะขี้เกียจ ฉันจะประมาท ฉันจะไม่เกิดการพัฒนา” เป็นต้น)
จริงอยู่ครับว่า ความคิดเชิง “ต่อว่าตัวเอง” เหล่านี้อาจจะไม่ได้ “ปกป้อง” เราได้มีประสิทธิภาพเท่าไหร่นัก แต่เจตนาของพวกมันคือการพยายาม “ปกป้อง” เรา
ฉะนั้น เมื่อเราเข้าใจเจตนาที่อยู่เบื้องหลังความคิดเชิง “ต่อว่าตัวเอง” แล้ว สิ่งที่เราสามารถทำได้ในขั้นตอนต่อไปคือการปรับเปลี่ยนคำพูดของความคิดเหล่านี้ให้ทำหน้าที่ “ปกป้อง” เราได้มีประสิทธิภาพมากขึ้น (เช่น จากเดิมที่เราพูดกับตัวเองว่า “ทำไมเรื่องง่ายๆแค่นี้ฉันยังพลาดได้!?” เราก็อาจจะเปลี่ยนคำพูดดังกล่าวเป็น “นี่คือข้อผิดพลาดที่ไม่น่าเล็ดลอดผ่านสายตาของฉันไปได้ ฉันจะต้องมีสมาธิมากกว่านี้!” เป็นต้น)
การทำแบบนี้อาจจะไม่ได้ทำให้ความคิดเชิง “ต่อว่าตัวเอง” หายไปก็จริง แต่มันสามารถช่วยให้ความคิดเชิง “ต่อว่าตัวเอง” เหล่านั้นไม่ได้มีลักษณะที่ “โบยตี” เราด้วยความรุนแรงเหมือนเดิมอีกแล้วครับ
โฆษณา