เจ้าแม่ทับทิม แห่งเมืองตะกั่วป่า
เมืองตะกั่วป่า ย้อนไปในอดีต มีคนจีนอพยพเข้ามาในเมืองตะกั่วป่ามากมายนั้นรวมถึงคนจีนไหหลำด้วยเช่นกัน คนจีนไหหลำที่เข้ามาในตะกั่วป่า มักทำมาค้าขาย ทำทอง ช่างตัดเสื้อ ตัดผม รวมทั้งคนงานเหมือง อยู่ปะปนกับจีนฮกเกี้ยน และจีนอื่นๆ ด้วยความที่คนจีนไหหลำเป็นคนอัธยาศัยดี และไม่มีพิธีรีตองอะไรมากมายจึงเข้าได้กับคนจีนที่มีอยู่เดิม
คนจีนไหหลำมีเทพที่นับถือมากๆ องค์หนึ่งคือเทพ ตุยบ้วยเต้งเหนียง 水尾圣娘 เป็นเทพท้องถิ่นองค์สำคัญของคนจีนไหหลำ มักใช้ศาลเจ้าของท่านเป็นทีทำการของสมาคมจีนไหหลำในยุคจีนย้ายถิ่นฐาน
คำว่า เต้งเหนียง แปลว่า “พระแม่เจ้าผู้ศักดิ์สิทธิ์” ส่วนคำว่า ตุยบ้วย แปลว่า “ปลายน้ำ หรือ ท้ายน้ำ” คนไหหลำยังเรียกชื่อท่านแบบง่ายๆ อีกว่า โผ่โต่ว (婆祖) แปลว่า “ย่าผู้เป็นบรรพบุรุษ” ประวัติของท่านคงหาอ่านได้ไม่ยากนะครับ คนไทยจะรับรู้ว่าท่านคือเจ้าแม่ทับทิม ซึ่งจะเป็นคนละองค์กับ เทียนซ่งเซ้งโบ้ 天上圣母 หรือ ม่าจอโป๋ นะครับ
ในเมืองตะกั่วป่าเอง สมัยก่อนเมื่อถึงวัน 15 ค่ำ เดือน 10 จีน ของทุกปี คนไหหลำเชื่อว่าเป็นวันเกิดของ ตุยบวยเต้งเหนียง จะมีการนัดพบของคนจีนไหหลำในเมืองตะกั่วป่า เพื่อร่วมงานเลี้ยงประจำปี คนจีนไหหลำจะช่วยกันบริจาคเงินเพื่อจัดงาน มีการซื้อแพะ มาทำแพะตุ๋นซึ่งถือเป็นอาหารขึ้นชื่อของคนจีนไหหลำ บางคนมาถึงก่อน ก็จะมีที่พักให้ในศาลเจ้าหรือโหยก้วน ก่อนการสังสรรค์ ก็จะมีพิธีไหว้ องค์เจ้าแม่ ตุยบ้วยเต้งเหนียง
ศาลเจ้าที่ประทับขององค์ ตุยบ้วยเต้งเหนียง ของเมืองตะกั่วป่า อยู่ที่ “เค้งจิ่วโหยกวน”
บ้านเลขที่ 64 ถนนศรีตะกั่วป่า บริเวณตลาดเหนือ ปัจจุบันไม่แน่ใจว่างานประจำปีจะยังคงมีจัดอยู่หรือไม่ เพราะคนจีน และบาบ่า เชื่อสายจีนไหหลำในเมืองตะกั่วป่า ได้ลดน้อย หรือ รู้เรื่องราวเหล่านี้ได้มีน้อยลงจนเกือบสูญหายไปแล้ว แต่น่าจะยังคงมีการไหว้องค์เจ้าแม่ ตุยบ้วยเต้งเหนียง หรือ โผโต๋ว เป็นประจำทุกปี วัน 15 ค่ำ เดือน 10 จีน เพราะองค์เจ้าแม่ ตุยบ้วยเต้งเหนียง ของศาลเจ้าเค้งจิ่วโหยก้วน ก็ยังคงอยู่ และรอคอยการกราบไหว้บูชาจากชาวไทย และชาวจีนเชื้อสาย ไหหลำ อยู่เสมอ มาตลอดระยะเวลา เป็นร้อยปี
มรดกที่บรรพบุรุษทิ้งไว้ให้ จะมีค่าหรือไร้ค่า อยู่ที่คนรุ่นหลังยังคงมองเห็นคุณค่าของมันหรือไม่
ขอบคุณครับ
นายนุ
เข้าใจว่ากิมสิ้นเจ้าแม่โผโต๋วองค์นี้ น่าจะมาอยู่เมืองตะกั่วป่าตั้งแต่สมัยสร้างเมือง 2386 ครับ (เดาล้วนๆ ผิดก็ขออภัยครับ)
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
