วูดูอาเบะ: ชนเผ่าที่ผู้หญิงคือผู้นำ และความหล่อคืออำนาจของผู้ชาย
ชนเผ่าวูดูอาเบะ (Wodaabe) แห่งแอฟริกาตะวันตก คือหนึ่งในกลุ่มชนเผ่าเร่ร่อนจำนวนน้อยนิดที่ยึดถือระบบสืบเชื้อสายทางมารดา โดยให้ความสำคัญกับ **ผู้หญิง** เหนือกว่าผู้ชายมาตั้งแต่โบราณ ด้วยจำนวนประชากรประมาณ 160,000 ถึง 200,000 คน พวกเขามีวิถีชีวิตที่ต้องพึ่งพาการเลี้ยงวัวและการค้าขายแบบเร่ร่อน ท่ามกลางสภาพอากาศที่แห้งแล้งของทะเลทราย ทำให้ชีวิตส่วนใหญ่เป็นการอพยพย้ายถิ่นฐาน
ชื่อ "วูดูอาเบะ" ที่พวกเขาใช้เรียกตัวเองนั้นมีความหมายว่า "บุคคลในข้อห้าม" ซึ่งสะท้อนถึงกฎเกณฑ์และประเพณีอันเป็นเอกลักษณ์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสถานะทางสังคมของผู้หญิงที่สูงเป็นพิเศษ ปัจจัยสำคัญที่ทำให้ผู้หญิงมีอำนาจในชนเผ่านี้ คือ **จำนวนประชากรหญิงที่น้อยมาก** เมื่อเทียบกับผู้ชาย ทำให้พวกเธอมีสิทธิ์ในการสืบพันธุ์อย่างสมบูรณ์ และสามารถเลือกสามีได้หลายคน
ดังนั้น ในชนเผ่าวูดูอาเบะ ผู้หญิงจึงเป็นผู้ควบคุมทุกสิ่ง ทั้งในด้านครอบครัวและเศรษฐกิจ ทรัพย์สินทั้งหมดในบ้านล้วนเป็นชื่อของผู้หญิง และผู้หญิงสามารถเลือกคู่ครองได้อย่างอิสระ การบรรลุนิติภาวะของเด็กสาวจึงถือเป็นช่วงเวลาที่สำคัญที่สุดในชีวิต เพราะหมายถึงการที่พวกเธอจะมีประจำเดือนครั้งแรก ซึ่งเท่ากับว่าพวกเธอพร้อมที่จะเลือกคู่ครองได้ตามใจชอบแล้ว
เทศกาลกีเรโวล: เวทีประชันความงามของผู้ชาย
เมื่อสิ้นสุดฤดูฝนในเดือนกันยายน ชนเผ่าวูดูอาเบะจะมารวมตัวกันเพื่อเฉลิมฉลอง **เทศกาลกีเรโวล (Gerewol)** ซึ่งเป็นทั้งการขอบคุณพระเจ้าสำหรับความอุดมสมบูรณ์ และเป็น **เทศกาลเกี้ยวพาราสี** ที่สำคัญที่สุดสำหรับผู้ชายในชนเผ่านี้
ในวันนี้ ผู้ชายทั้งที่แต่งงานแล้วและยังไม่ได้แต่งงาน จะแต่งตัวจัดเต็ม ใช้เวลาเตรียมตัวนานถึง 6 ชั่วโมง พวกเขาจะโกนผมครึ่งศีรษะ ถักเปีย ทาใบหน้าด้วยดินเหนียวสีเหลืองมัสตาร์ดและสีแดง พร้อมกรีดเส้นสีขาวจากหน้าผากถึงคาง และกรีดอายไลเนอร์หนาเตอะ ทาปากสีดำสนิท ซึ่งถือเป็นไฮไลท์ของการแต่งหน้า พวกเขาจะใช้เถ้าถ่านมาบดเป็นผงเพื่อเน้นความสะอาดของดวงตาและฟันให้ขาวสะอาด
นอกจากการแต่งหน้าแล้ว พวกเขายังต้องแต่งกายให้ดูสูงโปร่ง โดยสวมผ้าโพกศีรษะหรือหมวกที่ทำจากขนนกกระจอกเทศและเปลือกหอย เพื่อเสริมบุคลิกให้โดดเด่น
การเต้นรำยากิและการประชันความอึด
ในวันแรกของเทศกาล ผู้ชายจะรวมตัวกันเต้นรำ **ยากิ (Yaake)** ซึ่งเป็นการประชันทั้งการเต้นและความอึด พวกเขาจะยืนไหล่ชนกันเป็นวงกลม เต้นรำตามจังหวะเพลงด้วยท่วงท่าที่กระฉับกระเฉงและเร่าร้อน ระหว่างการเต้น ผู้ชายจะกัดฟันฉีกยิ้มกว้างๆ เพื่ออวดฟันขาวสะอาด และเบิกตาโตเพื่อแสดงความน่าเกรงขาม ในขณะที่ผู้หญิงส่วนใหญ่ที่แต่งงานแล้วจะยืนอยู่ที่ขอบวงกลม เพื่อพิจารณาเลือกคู่รักคนใหม่ หากถูกใจใคร พวกเธอมีสิทธิ์ที่จะทอดทิ้งสามีคนปัจจุบัน และก้าวเข้าไปตบไหล่ผู้ชายที่เลือก เพื่อเริ่มต้นความสัมพันธ์ใหม่ทันที
นอกจากเต้นรำยากิแล้ว ยังมีการเต้นรำดู (Doo) และระบำรวม ซึ่งบางครั้งผู้หญิงก็จะเข้าร่วมด้วย ในช่วงเย็นของคืนที่ฟ้าครึ้ม ผู้คนมากมายจะใช้โอกาสนี้เกี้ยวพาราสีกัน และอาจแยกย้ายไปที่ป่าใกล้ๆ เพื่อสานสัมพันธ์ให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น เทศกาลนี้จึงมีอีกชื่อหนึ่งว่า **เทศกาลขโมยภรรยา** เพราะผู้หญิงสามารถเลือกคู่รักใหม่ได้ตลอดเวลา และหากไม่พอใจ ก็สามารถล้มเลิกการจับคู่เพื่อไปตามหาคนใหม่ได้เสมอ ในขณะที่ผู้ชายต้องกลับไปอยู่กับภรรยาคนเดิมอย่างเชื่อฟัง
กีเรโวล: การตัดสินผู้ชนะและการใช้ชีวิตคู่
เมื่อเทศกาลดำเนินมาถึงวันที่ 5 การประชันจะเข้าสู่ช่วงเวลาที่ตึงเครียดที่สุด ผู้ชายจะเปลี่ยนเป็นชุดเครื่องแบบเพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการเต้นรำ **กีเรโวล** ซึ่งเป็นการประชันที่รวมทั้งระบำเดี่ยว ระบำหมู่ และการร้องเพลงประสานเสียง การร้องเพลงถือเป็นทักษะสำคัญสำหรับชาววูดูอาเบะ เพราะหากร้องเพลงไม่เป็น พวกเขาก็แทบจะหาคู่ไม่ได้เลย
หลังจากผ่านไปหลายรายการ สาวๆ ที่ยังไม่แต่งงานจะถูกเสนอชื่อให้เป็นผู้ตัดสิน เพื่อเลือกผู้ชนะคนสุดท้าย ผู้ชายที่โชคดีได้ตำแหน่งที่ 1 จะมีสิทธิ์เลือกผู้หญิงที่ตนชอบเป็นภรรยา
แม้โลกภายนอกจะมองว่าประเพณีนี้แปลกประหลาด แต่ชาววูดูอาเบะยังคงยึดมั่นในวัฒนธรรมของตนอย่างแน่วแน่ พวกเขาเชื่อว่าไม่มีใครรู้จักดินแดนแห่งนี้ดีไปกว่าพวกเขาเอง และเทศกาลกีเรโวลก็เป็นสิ่งเดียวที่พวกเขาเฝ้ารอคอยในแต่ละปี เป็นปัจจัยหล่อเลี้ยงทางจิตวิญญาณและเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของพวกเขา ตราบใดที่ชนเผ่ามีความสุขกับประเพณีนี้ และไม่มีใครได้รับบาดเจ็บ ก็ถือเป็นการแสดงออกถึงความเคารพในวัฒนธรรมท้องถิ่น
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
