พระยาเสนานุชิต (เอี่ยม)
ผมขอเรียกว่าเจ้าคุณเอี่ยมนะครับ ท่านเป็นลูกชายคนโต ของพระยาเสนานุชิต (นุช) เมื่อตอนสมัยรัชกาลที่ 4 ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เป็นพระวิชิตภักดีศรีสุรสงครามปลัด
ครั้นพอบิดาถึงแก่อสัญกรรม (พ.ศ.2424) จึงได้เลื่อนเป็น พระเสนานุชิต ผู้สำเร็จราชการเมืองตะกั่วป่า ได้รับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ตติยจุลจอมเกล้า และมัณฑนาภรณ์ (ปัจจุบันเทียบเท่า ตริตาภรณ์มงกุฎไทย) ในรัชกาลที่ 5
ตอนท่านขึ้นเป็นเจ้าเมืองต้องประสบปัญหาของการแย่งชิงอำนาจของกลุ่มคนจีนหรืออั้งยี่ ในเมืองตะกั่วป่า โดยคนจีนกลุ่มใหม่ที่เข้ามาท้าทายอำนาจของกลุ่มคนจีนเดิม ทำให้ท่านต้องแก้ปัญหาอย่างยากเย็น กว่าจะเสร็จเรียบร้อย
แถมยังพบปัญหาการค้างส่งภาษีจากบิดา เป็นเงิน 2,200 ชั่ง หรือคิดเป็นเงินก็ราวๆ 176,000 บาท คิดเป็นเงิน ณ ปัจจุบัน ก็ราวๆ “สองพันล้านบาท” ดังนั้น เมื่อสูญเสียเงินก้อนนี้ไป ทำให้เมืองตะกั่วป่าที่ทรุดโทรมจากการรบพุ่งกันของกลุ่มคนจีนแล้ว เกิดความลำบากในการปกครอง ของเจ้าเมือง เนื่องจาก ต้องพยายามหาทางเอาเงินภาษีมาช่วยอุดหนุนการค้างจ่ายภาษีนี้ไปด้วย
ดังนั้นเมื่อได้อ่านการเสด็จประพาสของพ่อหลวงรัชกาลที่ 5 จึงมักพบว่าเจ้าเมืองไม่ได้เป็นงานเป็นการ ไม่ได้เป็นที่ต้องพระเนตร หรือประทับใจอันใด แต่นั้นกลับทำให้พ่อหลวงเกิดความระแวงว่าเหตุใด คนที่ดูไม่เอาไหนจึงสามารถหาเงินมาชดเชยได้มากมายขนาดนั้น และยังปกครองเมืองตะกั่วป่าได้ ทั้งที่มีตำรวจแค่เพียง 27 นาย แต่ต้องดูแลคนถึง 8,000 คน
พ่อหลวงรัชกาลที่ 5 จึงเกิดความสงสัยและระแวง ดั่งที่เคยปรารภกับนายสมิธ ถึงความสงสัยของคนตะกั่วป่า เหมือนมีความลับทีปกปิดพระเนตร พระกรรณ และมีความพยายามซุกซ่อนหลายสิ่งหลายอย่างไว้ ขณะที่พระองค์เสด็จประพาสเมืองตะกั่วป่าในสมัย รศ 108 หรือ พ.ศ.2433
ด้วยเหตุแห่งความสงสัยนี้ พระองค์จึงได้มีกระแสรับสั่งให้ พระยาเสนานุชิต (เอี่ยม) ขึ้นไปยังกรุงเทพ ตั้งแต่ ร.ศ. 112 หรือ พ.ศ.2437 หลังพ่อหลวงเสด็จประพาสเมืองตะกั่วป่า 4 ปี และไม่ได้ให้ลงมาปกครองเมืองตะกั่วป่าอีกเลย
ครั้นเมือถึงวันที่ 18 เมษายน 2439 ท่านคุณเอี่ยม ได้ป่วยเป็นโรคบิด ได้หาหมอ “พระจีน” (คนทรง) มารักษาอาการ แต่อาการก็ไม่ได้ทุเลาลง จนถึงวันที่ 7 พฤษภาคม 2439 ท่านคุณเอี่ยมมีอาการทรุดลง ตอนประมาณ 9 โมงเช้า ก็ถึงแก่อนิจกรรม ที่กรุงเทพฯ อายุรวม 61 ปี
สิ้นสุดความลับที่พยายามปกปิดไว้ให้คนตะกั่วป่า โดยแม้แต่คนตะกั่วป่าสมัยนี้ก็ไม่อาจจะรู้ได้ว่า ความลับที่พ่อหลวงสงสัยนั้นคืออะไร
ขอบคุณครับ
นายนุ
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
