6 มิ.ย. เวลา 11:00 • ประวัติศาสตร์

• จริงไหมที่ชาวไวกิ้งตั้งชื่อ ‘กรีนแลนด์’ กับ ‘ไอซ์แลนด์’ เพื่อหลอกคนมาตั้งถิ่นฐาน

เชื่อว่าหลายคนน่าจะเคยได้ยินเรื่องเล่าที่ว่า ที่มาของชื่อกรีนแลนด์ (Greenland) กับไอซ์แลนด์ (Iceland) ถูกตั้งโดยชาวไวกิ้งหรือชาวนอร์ส เพื่อหลอกลวงคนที่จะมาตั้งถิ่นฐาน
นั่นก็เพราะไอซ์แลนด์ที่แปลว่าดินแดนน้ำแข็ง กลับเป็นพื้นที่สีเขียวที่อุดมสมบูรณ์ ชาวไวกิ้งไม่ต้องการให้ผู้คนไปอยู่ที่ไอซ์แลนด์เยอะ เลยตั้งชื่อไอซ์แลนด์เพื่อหลอกคน ขณะที่กรีนแลนด์ที่แปลว่าดินแดนสีเขียว แต่กลับเป็นพื้นที่หนาวเย็นรกร้าง ชาวไวกิ้งตั้งชื่อนี้ก็เพื่อให้คนย้ายไปอยู่ที่กรีนแลนด์แทน
ว่าแต่เรื่องเล่านี้ เป็นเรื่องจริงหรือเปล่า?
ชื่อของกรีนแลนด์กับไอซ์แลนด์ ถูกตั้งโดยชาวไวกิ้งจริง แต่เรื่องที่บอกว่า ชาวไวกิ้งตั้งชื่อนี้เพื่อหลอกลวงคนนั้น ดูจะไม่จริงสักเท่าไหร่
ด้วยความเป็นนักสำรวจแห่งท้องทะเล เมื่อชาวไวกิ้งค้นพบดินแดนใหม่ ๆ พวกเขาก็จะตั้งชื่อดินแดนเหล่านั้นตามสิ่งที่พบเจอเป็นครั้งแรก
ตัวอย่างเช่นในปี 1001 เมื่อลีฟ อีริคสัน (Leif Ericson) เดินทางถึงชายฝั่งตะวันออกของแคนาดาในปัจจุบัน (อีริคสันกับชาวไวกิ้งเลยเป็นชาวยุโรปกลุ่มแรกที่เดินทางไปถึงทวีปอเมริกา) อีริคสันก็ตั้งชื่อดินแดนแห่งนี้ว่า ‘วินแลนด์’ (Vinland) ที่แปลว่าดินแดนแห่งไวน์ เพราะจุดดังกล่าวมีต้นองุ่นและต้นเบอร์รี่เป็นจำนวนมาก
เริ่มต้นที่ชื่อไอซ์แลนด์ก่อน ชาวไวกิ้งได้เริ่มสำรวจและตั้งรกรากในไอซ์แลนด์ตั้งแต่ศตวรรษที่ 9 ซึ่งก็มีนักสำรวจชาวไวกิ้งหลายคนที่เดินทางเข้ามา
โดยคนแรกก็คือ นัดดาดอร์ (Naddador) ที่ตั้งชื่อดินแดนแห่งนี้ว่า ‘สไนแลนด์’ (Snæland) ที่แปลว่า ดินแดนหิมะ (Snow Land) ตามสิ่งที่เขาพบเห็นเป็นครั้งแรกเมื่อเดินทางมาถึง
ในเวลาต่อมา นักสำรวจอีกคนชื่อ การ์ดาร์ สวาวารอสสัน (Garðar Svavarosson) ก็เปลี่ยนชื่อสไนแลนด์เป็น ‘การ์ดาร์โชลเมอร์’ (Garðarshólmur) ที่แปลว่าเกาะการ์ดาร์ (Garðar Isles)
ส่วนคนที่ตั้งชื่อไอซ์แลนด์ เป็นนักสำรวจชื่อ โฟลกิ วิลเกอร์ดาร์สัน (Flóki Vilgerðarson) โดยไอซ์แลนด์เป็นชื่อที่โฟลกิตั้งขึ้นมาด้วยความคับแคบใจ
ย้อนกลับไปตอนที่โฟลกินำผู้คนมาตั้งถิ่นฐานในไอซ์แลนด์ ปรากฏว่าลูกสาวของเขาเกิดอุบัติเหตุจมน้ำเสียชีวิต แถมฝูงสัตว์ที่นำมาเลี้ยงก็เกิดตายยกฝูงอีก โฟลกิรู้สึกน้อยใจต่อโชคชะตา เขาจึงปีนยอดเขาลูกหนึ่งและมองดูฟยอร์ด (Fjord) หรืออ่าวที่เต็มไปด้วยภูเขาน้ำแข็ง โฟลกิจึงตัดสินใจตั้งชื่อเกาะแห่งนี้ว่าไอซ์แลนด์
แม้ว่าชื่อไอซ์แลนด์จะถูกตั้งด้วยความน้อยใจ แต่หลังจากนั้นมา ก็มีผู้คนอพยพมาอยู่ในไอซ์แลนด์มากขึ้น เพราะได้มีลูกเรือของโฟลกิคนหนึ่งได้ป่าวประกาศว่า ไอซ์แลนด์เป็นดินแดนที่อุดมสมบูรณ์เหมาะกับการตั้งถิ่นฐาน
ส่วนทางด้านของกรีนแลนด์นั้น ถูกค้นพบครั้งแรกในปี 982 โดยอีริค เดอะ เรด หรืออีริคผมแดง (Eric the Red) ซึ่งเขาก็คือพ่อของลีฟ อีริคสัน
ในตอนที่อีริคมาถึงชายฝั่งตะวันตกเฉียงใต้ของกรีนแลนด์ มีบันทึกว่า พื้นที่ตรงนั้นเป็นทุ่งหญ้าสีเขียวที่อุดมสมบูรณ์ ดังนั้นมันจึงไม่แปลกอะไร ที่อีริคจะตั้งชื่อพื้นที่ตรงนั้นว่ากรีนแลนด์
เรื่องนี้ยังสอดคล้องกับการศึกษาแกนน้ำแข็งรวมถึงเปลือกหอยในกรีนแลนด์ทำให้พบว่า ในช่วงศตวรรษที่ 9-14 ทางซีกใต้ของเกาะกรีนแลนด์มีอุณหภูมิเฉลี่ยที่สูงและอบอุ่นกว่าในปัจจุบัน ดังนั้นการที่อีริคตั้งชื่อกรีนแลนด์ อาจจะสอดคล้องกับสิ่งที่เป็นอยู่ในตอนนั้น
และทั้งหมดนี้ ก็คือที่มาของชื่อกรีนแลนด์และไอซ์แลนด์ ที่ไม่ได้เกี่ยวอะไรกับการที่ชาวไวกิ้งตั้งชื่อเพื่อหลอกลวงผู้คน แต่ด้วยผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศหรือ Climate Change ในปัจจุบัน การละลายของน้ำแข็งในกรีนแลนด์ที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว และกระแสน้ำอุ่นกัลฟ์สตรีมในมหาสมุทรแอตแลนติกที่อ่อนกำลังลง ก็ทำให้ไอซ์แลนด์มีอุณหภูมิที่หนาวเหน็บมากขึ้น
นักวิชาการคาดการณ์ว่า หากปรากฏการณ์นี้ยังคงดำเนินต่อไป ในอีก 1-2 ศตวรรษข้างหน้า กรีนแลนด์จะกลายเป็นดินแดนสีเขียวที่ปราศจากน้ำแข็ง และไอซ์แลนด์ที่กลายเป็นดินแดนน้ำแข็งที่ไร้ความอบอุ่นจริง ๆ ตามชื่อที่ถูกตั้งไว้เมื่อพันปีก่อน
ติดตามช่องทางอื่น ๆ ของ Histofun Deluxe
อ้างอิง
• NAT GEO. Is Iceland Really Green and Greenland Really Icy?. https://www.nationalgeographic.com/science/article/iceland-greenland-name-swap
#HistofunDeluxe
โฆษณา