ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างคาซัคสถาน–อิหร่าน: มุ่งสู่การเชื่อมโยงเชิงยุทธศาสตร์และการเติบโต
คาซัคสถานและอิหร่านในฐานะประเทศสำคัญใจกลางยูเรเซีย ได้สถาปนาและธำรงความสัมพันธ์ที่มีความลึกซึ้งและหลากมิติอย่างต่อเนื่อง ความสัมพันธ์ดังกล่าวตั้งอยู่บนพื้นฐานของความใกล้ชิดทางภูมิศาสตร์ ความเชื่อมโยงทางประวัติศาสตร์ และเป้าหมายร่วมในการส่งเสริมความเชื่อมโยงระหว่างภูมิภาคควบคู่ไปกับการสร้างความหลากหลายทางเศรษฐกิจ
ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงของภูมิทัศน์ทางภูมิรัฐศาสตร์ ความร่วมมือทางเศรษฐกิจระหว่างสองประเทศจึงมีบทบาทเป็นแกนกลางของความพยายามในการเชื่อมโยงเอเชียกลางกับอ่าวเปอร์เซีย ตะวันออกกลาง และภูมิภาคอื่น ๆ ในระดับโลก พัฒนาการล่าสุดโดยเฉพาะการเยือนระดับสูงในปี 2025 ได้ตอกย้ำถึงแรงขับเคลื่อนใหม่ในการยกระดับและฟื้นฟูความร่วมมือทางเศรษฐกิจระหว่างคาซัคสถานและอิหร่านอย่างมีนัยสำคัญ
เมื่อวันที่ 7 มิถุนายน ค.ศ. 2025 นายมูรัต นูร์ตีเลอู (Murat Nurtleu) รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศแห่งสาธารณรัฐคาซัคสถาน ได้เดินทางเยือนกรุงเตหะรานอย่างเป็นทางการ และเข้าร่วมการหารือทวิภาคีกับนายเซย์เยด อับบาส อารักชี (Seyyed Abbas Araghchi) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศแห่งสาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน
การหารือดังกล่าวมุ่งเน้นการประเมินสถานะปัจจุบันของความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศ พร้อมทั้งแลกเปลี่ยนวิสัยทัศน์เชิงยุทธศาสตร์เกี่ยวกับแนวทางการขยายความร่วมมือในด้านเศรษฐกิจและการเมือง โดยทั้งสองฝ่ายได้ยืนยันเจตจำนงร่วมในการส่งเสริมผลประโยชน์ร่วมกัน และเน้นย้ำความสำคัญของการยกระดับความร่วมมือให้มีความลึกซึ้งและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
ประเด็นสำคัญของการหารือระดับทวิภาคีอยู่ที่การเสริมสร้างความร่วมมือทางการค้าและเศรษฐกิจระหว่างคาซัคสถานกับอิหร่าน โดยตามคำกล่าวของรัฐมนตรีมูรัต นูร์ตีเลอู การค้าทวิภาคีระหว่างสองประเทศในปี 2024 มีอัตราการเติบโตเพิ่มขึ้นร้อยละ 12.3 โดยมีมูลค่ารวมทะลุ 340 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งชี้ให้เห็นถึงพลวัตของความร่วมมือที่กำลังพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ยิ่งไปกว่านั้น ในช่วงไตรมาสแรกของปี 2025 มูลค่าการค้าเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญถึงร้อยละ 82 แตะระดับ 129 ล้านดอลลาร์
สะท้อนให้เห็นถึงแรงส่งทางเศรษฐกิจที่แข็งแกร่งและแนวโน้มความเชื่อมโยงที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น ภายใต้บริบทดังกล่าว คาซัคสถานได้กำหนดเป้าหมายในการขยายการค้าร่วมกับอิหร่านให้แตะระดับ 3 พันล้านดอลลาร์สหรัฐในอนาคตอันใกล้ อันเป็นการตอกย้ำความมุ่งมั่นในการยกระดับหุ้นส่วนทางเศรษฐกิจให้มีความยั่งยืนและครอบคลุมมากยิ่งขึ้น
แรงขับเคลื่อนของความร่วมมือทางเศรษฐกิจระหว่างคาซัคสถานกับอิหร่านในระยะใหม่นี้มีรากฐานมาจากความเกื้อกูลเชิงโครงสร้างและวิสัยทัศน์ร่วมในการส่งเสริมการเชื่อมโยงระหว่างภูมิภาค อิหร่านมีจุดแข็งด้านการเข้าถึงท่าเรือน้ำอุ่น ในขณะที่คาซัคสถานมีบทบาทในฐานะศูนย์กลางการขนส่งทางบกที่สำคัญของเอเชียกลาง ความได้เปรียบเชิงยุทธศาสตร์เหล่านี้ทำให้ทั้งสองฝ่ายเห็นพ้องถึงบทบาทของภูมิภาคทะเลแคสเปียนในฐานะจุดยุทธศาสตร์หลักสำหรับการค้าและโลจิสติกส์ระหว่างภูมิภาค
การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน การบูรณาการด้านพิธีการศุลกากร และการใช้ประโยชน์จากศักยภาพของท่าเรือในทะเลแคสเปียน โดยเฉพาะท่าเรือแอคเทา (Port of Aktau) ในคาซัคสถานและท่าเรือบันดาร์อันซาลี (Bandar-e Anzali) ในอิหร่าน จึงถูกระบุว่าเป็นองค์ประกอบสำคัญต่อการบรรลุเป้าหมายเชิงยุทธศาสตร์ร่วม
นอกจากนี้ ประเด็นความร่วมมือในระดับอนุภูมิภาคได้รับการหยิบยกเป็นประเด็นสำคัญ โดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของทั้งสองประเทศได้เน้นย้ำถึงความจำเป็นในการส่งเสริมความร่วมมือระหว่างจังหวัดชายแดนของคาซัคสถานกับภูมิภาคต่าง ๆ ของอิหร่าน ความร่วมมือในระดับท้องถิ่นเช่นนี้มีศักยภาพในการขับเคลื่อนการลงทุนข้ามพรมแดน
เสริมสร้างการเชื่อมโยงด้านโลจิสติกส์ และส่งเสริมการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรม ซึ่งจะช่วยเสริมพลังให้กับยุทธศาสตร์ความร่วมมือระดับภูมิภาคโดยรวม ตลอดจนเพิ่มความยืดหยุ่นของโครงสร้างเศรษฐกิจต่อแรงกระแทกจากความผันผวนทางภูมิรัฐศาสตร์ในระดับกว้าง
นอกเหนือจากมิติทางการค้า ความร่วมมือด้านการลงทุนระหว่างคาซัคสถานและอิหร่านยังแสดงให้เห็นถึงพัฒนาการที่เป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น โดยในระหว่างการเยือนอย่างเป็นทางการครั้งนี้ นายมูรัต นูร์ตีเลอู รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศของคาซัคสถาน ได้เข้าพบกับนายโมฮัมหมัด ซาดีก คาเวห์ (Mohammad Sadegh Kaveh) ประธานคณะกรรมการบริษัท Kaveh ของอิหร่าน เพื่อหารือแนวทางการพัฒนาโครงการลงทุนร่วมในภาคอุตสาหกรรมและโครงสร้างพื้นฐานด้านโลจิสติกส์
การหารือดังกล่าวเน้นการสำรวจความเป็นไปได้ของการดำเนินความร่วมมือในรูปแบบรัฐร่วมเอกชน (Public–Private Partnership: PPP) เพื่อสนับสนุนการพัฒนาในสาขายุทธศาสตร์ที่ทั้งสองประเทศให้ความสำคัญร่วมกัน ได้แก่ อุตสาหกรรมโลหะวิทยา ระบบการขนส่ง และโครงการโครงข่ายพลังงาน ซึ่งเป็นองค์ประกอบสำคัญในการเสริมสร้างความเชื่อมโยงทางเศรษฐกิจและภูมิภาคในระยะยาว
พร้อมกันนี้ การหารือยังได้ขยายไปสู่มิติด้านความมั่นคงระดับภูมิภาคและความร่วมมือพหุภาคี โดยรัฐมนตรีนูร์ตีเลอูได้เข้าพบกับนายอาลี อักบาร์ เวลาอาตี (Ali Akbar Velayati) ที่ปรึกษาด้านกิจการระหว่างประเทศของผู้นำสูงสุดแห่งสาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน เพื่อแลกเปลี่ยนมุมมองเกี่ยวกับแนวทางการส่งเสริมความร่วมมือในด้านเศรษฐกิจ การเมือง และวัฒนธรรม
ภายใต้กรอบขององค์กรระหว่างประเทศ อาทิ องค์การความร่วมมือทางเศรษฐกิจ (Economic Cooperation Organization: ECO) และเวทีความร่วมมือในทะเลแคสเปียน ซึ่งล้วนมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมผลประโยชน์ร่วมและความมั่นคงในเชิงโครงสร้างของภูมิภาคยูเรเซีย
การวางรากฐานเชิงสถาบันให้กับความเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ระหว่างคาซัคสถานและอิหร่าน เอกสารทั้งสองฉบับมีเป้าหมายเพื่อเสริมสร้างกลไกความร่วมมือทางการทูตให้มีความต่อเนื่อง มีเสถียรภาพ และสามารถรองรับการขยายตัวของความสัมพันธ์ในมิติต่าง ๆ ได้อย่างยั่งยืนและมีประสิทธิภาพ
ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างคาซัคสถานและอิหร่านกำลังก้าวเข้าสู่ระยะใหม่ที่มีความเคลื่อนไหวอย่างมีพลวัต ซึ่งสะท้อนผ่านการเติบโตอย่างต่อเนื่องของมูลค่าการค้า ความร่วมมือด้านการลงทุนและโครงสร้างพื้นฐาน ตลอดจนการขับเคลื่อนวิสัยทัศน์ร่วมในระดับภูมิภาค หากสามารถรักษาแรงส่งทางการทูตและเศรษฐกิจในปัจจุบันไว้ได้
ความร่วมมือระหว่างทั้งสองประเทศย่อมมีศักยภาพที่จะพัฒนาเป็นหนึ่งในเสาหลักของการเชื่อมโยงยูเรเซีย โดยมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมการกระจายตัวทางเศรษฐกิจ การบูรณาการระดับภูมิภาค และการธำรงเสถียรภาพทางภูมิรัฐศาสตร์ในระยะยาว
- 1
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
