17 มิ.ย. เวลา 11:00 • ประวัติศาสตร์

• ประวัติศาสตร์ความขัดแย้งอิสราเอล-อิหร่าน ฉบับไทม์ไลน์

ความขัดแย้งระหว่างอิสราเอลกับอิหร่านในช่วงเวลานี้ ได้สร้างความวิตกต่อประชาคมโลก ความขัดแย้งที่เป็นส่วนหนึ่งจากความขัดแย้งตลอดหลายทศวรรษของทั้งสองประเทศ
3
จากอดีตมิตรประเทศในยุคสงครามเย็น กลายมาเป็นคู่ขัดแย้งได้อย่างไร Histofun Deluxe จึงขอสรุปเรื่องราวต่าง ๆ ในรูปแบบไทม์ไลน์เวลาให้กับทุกคนครับ
1947 | อิหร่านเป็น 1 ใน 13 ประเทศที่ไม่เห็นด้วยกับแผนการของสหประชาชาติที่จะแบ่งดินแดนปาเลสไตน์ออกเป็น 2 รัฐ (รัฐชาวยิวกับรัฐชาวอาหรับ)
1948-1949| เมื่อรัฐอิสราเอลถูกก่อตั้งขึ้น อิหร่านลงคะแนนเสียงคัดค้านการเข้าร่วมเป็นสมาชิกสหประชาชาติของอิสราเอล แต่ยังคงสัมพันธ์ทางการทูตในระดับต่ำ เนื่องจากกษัตริย์อิหร่าน พระเจ้าชาห์ โมฮัมหมัด เรซา ปาห์ลาวี (Mohammad Reza Pahlavi) มีนโยบายโปรตะวันตกและต่อต้านคอมมิวนิสต์เหมือนอิสราเอล
2
1953 | เกิดการรัฐประหารในอิหร่าน (ที่สนับสนุนโดยสหรัฐอเมริกาและสหราชอาณาจักร) ทำให้พระเจ้าชาห์ครองอำนาจเบ็ดเสร็จ
ทศวรรษ 1950-1970 | อิหร่านกับอิสราเอลมีสถานะเป็นพันธมิตรทั้งทางด้านการค้า การทหาร และการแลกเปลี่ยนข่าวกรอง เนื่องจากทั้งสองชาติมีสหรัฐอเมริกาให้การสนับสนุน อิหร่านยังรับรองอิสราเอลในทางพฤตินัยอีกด้วย
1957 | อิหร่านเริ่มต้นโครงการนิวเคลียร์ภายใต้การสนับสนุนจากสหรัฐอเมริกา ในโครงการ “Atoms for Peace”
1
1979 | เกิดการปฏิวัติอิหร่าน (หรือการปฏิวัติอิสลาม) นำโดยอยาตอลเลาะห์ คอมัยนี (Ayatollah Khomeini) ระบอบพระเจ้าชาห์ถูกล้มล้าง อิหร่านตัดความสัมพันธ์ทุกอย่างกับอิสราเอล เริ่มต้นความเป็นศัตรูระหว่างกัน
2
ทศวรรษ 1980-1990 | อิหร่านสนับสนุนกลุ่มติดอาวุธ เช่น ฮิซบอลเลาะห์ (Hezbollah) ในเลบานอน ฮามาส (Hamas) ในปาเลสไตน์ รวมถึงฮูตี (Houthi) ในเยเมน เพื่อต่อต้านอิสราเอล
2
อิสราเอลเริ่มกังวลเกี่ยวกับโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่าน อิหร่านพัฒนาเทคโนโลยีขีปนาวุธและนิวเคลียร์อย่างลับ ๆ โดยได้รับความช่วยเหลือจากรัสเซียและเกาหลีเหนือ
1
1989 | อยาตอลเลาะห์ คอมัยนี เสียชีวิต อาลี คาเมเนอี (Ali Khamenei) เป็นผู้นำสูงสุดของอิหร่านคนใหม่
1992-1994 | การโจมตีสถานทูตอิสราเอลและศูนย์ชุมชนชาวยิว (AMIA) ในกรุงบัวโนสไอเรส อาร์เจนตินา อิสราเอลกล่าวหาว่าเป็นฝีมือของอิหร่านกับฮิซบอลเลาะห์
1
2002 | MEK (กลุ่มต่อต้านอิหร่าน) เปิดเผยว่า อิหร่านมีโรงงานเสริมสมรรถนะยูเรเนียมที่นาทันซ์ (Natanz) และโรงงานน้ำหนักที่อารัค (Arak) บ่งชี้ถึงความเป็นไปได้ในการพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์ของอิหร่าน
2003 | IAEA (ทบวงการพลังงานปรมาณูนานาชาติ) เริ่มตรวจสอบโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่าน และพบว่าอิหร่านละเมิดข้อตกลง NPT (สนธิสัญญาไม่แพร่ขยายอาวุธนิวเคลียร์)
1
2005 | มาห์มูด อาห์มาดิเนจาด (Mahmoud Ahmadinejad) ชนะการเลือกตั้งประธานาธิบดีของอิหร่าน ตอนหนึ่งของสุนทรพจน์ อาห์มาดิเนจาดประกาศว่า จะลบอิสราเอลออกจากแผนที่
2009-2021 | เบนจามิน เนทันยาฮู (Benjamin Netanyahu) เป็นนายกรัฐมนตรีสมัยที่สองของอิสราเอล หลังเคยดำรงตำแหน่งในปี 1996-1999
2010 | ไวรัส Stuxnet ซึ่งเชื่อว่าเป็นการโจมตีทางไซเบอร์โดยอิสราเอลและสหรัฐอเมริกา ทำลายเครื่องหมุนเหวี่ยงที่โรงงานนิวเคลียร์นาทันซ์ (Natanz) ของอิหร่าน
2011-2012 | นักวิทยาศาสตร์นิวเคลียร์ของอิหร่านหลายคนถูกลอบสังหาร อิหร่านกล่าวหาว่าเป็นฝีมือของอิสราเอลและหน่วยมอสซาด (Mossad)
1
2015 | ข้อตกลงนิวเคลียร์ JCPOA ลงนามระหว่างอิหร่านและ P5+1 (สหรัฐอเมริกา, อังกฤษ, ฝรั่งเศส, จีน, รัสเซีย, เยอรมนี) เพื่อจำกัดโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่าน อิสราเอลไม่เห็นด้วยกับข้อตกลง (เช่นการจำกัดดังกล่าวไม่ถาวร ไม่ครอบคลุมการสร้างขีปนาวุธพิสัยไกล และอิสราเอลไม่ไว้ใจอิหร่าน)
2018 | สหรัฐอเมริกาถอนตัวจาก JCPOA โดยอิสราเอลสนับสนุนการถอนตัว อิหร่านเริ่มละเมิดข้อจำกัดของ JCPOA โดยเพิ่มการเสริมสมรรถนะยูเรเนียม
2020 | โมห์เซน ฟาคริซาเดห์ (Mohsen Fakhrizadeh) นักวิทยาศาสตร์นิวเคลียร์ชั้นนำของอิหร่าน ถูกลอบสังหารใกล้กรุงเตหะราน อิหร่านเชื่อว่าเป็นฝีมือของอิสราเอล
เมษายน 2021 | โรงงานนิวเคลียร์นาทันซ์ถูกโจมตีด้วยระเบิด อิหร่านกล่าวหาอิสราเอล
2022-ปัจจุบัน | เบนจามิน เนทันยาฮู เป็นนายกรัฐมนตรีอิสราเอลสมัยที่ 3
ตุลาคม 2023-ปัจจุบัน | ความขัดแย้งครั้งใหม่ระหว่างอิสราเอลกับกลุ่มฮามาสในฉนวนกาซาเริ่มต้นอีกครั้ง
1 เมษายน 2024 | อิสราเอลโจมตีสถานกงสุลอิหร่านในกรุงดามัสกัส ซีเรีย สังหารนายทหารระดับสูงของกองกำลังพิทักษ์การปฏิวัติอิสลาม (IRGC) 7 ราย
13-14 เมษายน 2024 | อิหร่านโจมตีอิสราเอลโดยตรงครั้งแรกด้วยโดรนและขีปนาวุธกว่า 300 ลูก เพื่อตอบโต้การโจมตีสถานกงสุล
กรกฎาคม 2024 | อิสราเอลสังหารผู้บัญชาการระดับสูงของฮิซบอลเลาะห์ในเบรุต และอิสมาอิล ฮานิเยห์ (Ismail Haniyeh) ผู้นำของฮามาสในกรุงเตหะราน อิหร่านกล่าวหาอิสราเอลแต่ไม่มีการยืนยันจากฝั่งอิสราเอล
2
27 กันยายน 2024 | อิสราเอลโจมตีทางอากาศสังหารฮัสซัน นัสรัลเลาะห์ (Hassan Nasrallah) ผู้นำของฮิซบอลเลาะห์ในกรุงเบรุต
1 ตุลาคม 2024 | อิหร่านยิงขีปนาวุธ 180 ลูกโจมตีอิสราเอล โดยอ้างว่าใช้ขีปนาวุธที่มีความเร็วเหนือเสียง (ไฮเปอร์โซนิค) อิสราเอลอ้างว่าสามารถสกัดขีปนาวุธส่วนใหญ่ได้
26 ตุลาคม 2024 | อิสราเอลโจมตีเป้าหมายทางทหารในอิหร่าน (ปฏิบัติการ “Days of Reckoning”)
1
13 มิถุนายน 2025 |อิสราเอลเริ่มปฏิบัติการสิงโตผงาด “Rising Lion” โจมตีทางอากาศครั้งใหญ่ใส่กรุงเตหะราน โดยมุ่งเป้าไปที่โครงการนิวเคลียร์และฐานทัพของอิหร่าน หลังจาก IAEA รายงานว่า อิหร่านมีปริมาณของยูเรเนียมเสริมสมรรถนะสูงเพียงพอสำหรับอาวุธนิวเคลียร์หลายลูก
14-15 มิถุนายน 2025 | อิหร่านตอบโต้อิสราเอลด้วยการยิงขีปนาวุธพิสัยไกลใส่เมืองเทลอาวีฟและไฮฟา
2
16 มิถุนายน 2025 | อิหร่านเริ่มการโจมตีระลอกใหม่ ด้วยขีปนาวุธพิสัยไกลโจมตีโครงสร้างพื้นฐานและที่อยู่อาศัยในอิสราเอล
ติดตามช่องทางอื่น ๆ ของ Histofun Deluxe
อ้างอิง
• PBS. A timeline of recent events that led to Iran’s assault on Israel. https://www.pbs.org/newshour/world/a-timeline-of-recent-events-that-led-to-irans-assault-on-israel
• The Economic Times. Israel strikes Iran: A timeline of the decades long conflict. https://m.economictimes.com/news/new-updates/iran-and-israels-open-warfare-after-decades-of-shadow-war/articleshow/121816291.cms
• AP News. Timeline of tensions and hostilities between Israel and Iran. https://apnews.com/article/israel-iran-timeline-tensions-conflict-66764c2843d62757d83e4a486946bcb8
#HistofunDeluxe
โฆษณา