30 มิ.ย. เวลา 01:38 • ประวัติศาสตร์

อนาคตที่ย้อนยุค: เมื่ออดีตฝันถึงวันพรุ่งนี้

ครั้งหนึ่ง อนาคตเคยเป็นเหมือนคำสัญญาของความเป็นไปได้ที่ไร้ขีดจำกัด ด้วยรถยนต์บินได้ที่แล่นอยู่เหนือเมืองที่สว่างไสวด้วยแสงนีออน และอาหารที่มาในรูปแบบเม็ดยาเพียงกดปุ่ม นี่คือภาพที่รู้จักกันในชื่อ **Retrofuturism** หรือ **อนาคตย้อนยุค** ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าผู้คนในอดีตจินตนาการถึงโลกที่เราอาศัยอยู่ในปัจจุบันได้อย่างไร
การคาดการณ์ของพวกเขา ทั้งในแง่ของความไร้เดียงสาและความแม่นยำอย่างน่าประหลาด ยังคงเป็นแรงบันดาลใจให้กับศิลปิน นักออกแบบ ผู้สร้างภาพยนตร์ และนักดนตรีในปัจจุบัน โดยดึงเอาความฝันทางเทคโนโลยีจากยุคที่ล่วงเลยไปมาจินตนาการถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นในวันพรุ่งนี้
จุดเริ่มต้นและแรงผลักดัน
แม้ว่าคำว่า "Retrofuturism" จะค่อนข้างใหม่ แต่แนวคิดนี้มีรากฐานลึกซึ้งในจินตนาการของผู้คนที่ใช้ชีวิตอยู่ในช่วงต้นถึงกลางศตวรรษที่ 20 คำนี้เริ่มได้รับความนิยมในช่วงที่เทคโนโลยีเฟื่องฟูในทศวรรษ 1970 และ 1980 ซึ่งเป็นยุคที่คอมพิวเตอร์และการสำรวจอวกาศก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว แต่ไม่เป็นไปตามที่นักอนาคตนิยมในยุคแรกเริ่มคาดการณ์ไว้เสมอไป
การคาดการณ์ที่เคย audacious กลับกลายเป็นสิ่งที่ดูเชย ก่อให้เกิดความอยากรู้อยากเห็นในอดีตเกี่ยวกับอนาคตที่สดใสและสังคมอุดมคติที่ผู้คนเคยเชื่อว่าจะต้องเกิดขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
การที่ Retrofuturism ได้รับความนิยมควบคู่ไปกับความหลงใหลในนิยายวิทยาศาสตร์แนว Dystopian นั้นไม่ใช่เรื่องบังเอิญ เมื่ออนาคตที่แท้จริงซับซ้อนและไม่แน่นอนมากขึ้น ภาพอนาคตอันรื่นเริงของรถยนต์ขับเคลื่อนด้วยจรวด หุ่นยนต์ส่วนตัว และเมืองที่ปกคลุมด้วยโดมแก้ว ได้มอบความรู้สึกที่ตรงกันข้ามอย่างน่าปลอบใจ เตือนให้เรานึกถึงช่วงเวลาที่อนาคตเป็นเหมือนการผจญภัยที่รอคอยมากกว่าความท้าทายที่กำลังจะมาถึง
ภาพอนาคตที่หลากหลายในอดีต
ภาพประกอบแนว Retrofuturistic ในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 เผยให้เห็นโลกที่หมกมุ่นอยู่กับการเปลี่ยนแปลงชีวิตประจำวันด้วยเทคโนโลยี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการคมนาคม ศิลปินจินตนาการถึงเส้นขอบฟ้าที่เต็มไปด้วยเฮลิคอปเตอร์ส่วนตัว รถยนต์ลอยได้ที่แล่นอยู่บนทางหลวงลอยฟ้า และเรือเหาะที่ลอยอย่างสง่างามเหนือเมืองแห่งอนาคต ถนนถูกแปลงเป็นวงแหวนแม่เหล็กเรืองแสงที่เลื้อยอยู่เหนือทิวทัศน์เมือง หรืออุโมงค์ใต้ดินที่ทันสมัยอยู่ใต้ถนนที่พลุกพล่าน สร้างภาพโลกที่ดูเหมือนหลุดออกมาจากหนังสือการ์ตูน
ชีวิตในบ้านก็ถูกจินตนาการขึ้นใหม่ด้วยส่วนผสมของความสนุกสนานและความทะเยอทะยาน ครัวแห่งอนาคตสัญญาว่าจะขจัดงานบ้านอันน่าเบื่อหน่ายของการทำอาหาร ด้วยระบบอัตโนมัติที่เตรียมอาหารได้เพียงปลายนิ้วสัมผัส หรือบางการคาดการณ์ถึงขั้นแทนที่อาหารค่ำทั้งมื้อด้วยเม็ดยารสเดียว แฟชั่นในยุคนั้นเน้นผ้าโครเมียมมันวาว รองเท้าบูทพลาสติกสูง และรูปทรงเพรียวบาง ในขณะที่บ้านถูกแปลงเป็นโครงสร้างแก้วที่ตั้งอยู่บนดวงจันทร์ สะท้อนให้เห็นโลกที่ดูเหมือนพร้อมที่จะทิ้งข้อจำกัดธรรมดาๆ ของโลกไว้เบื้องหลัง
การคาดการณ์ที่แม่นยำและสไตล์ที่เป็นเอกลักษณ์
แม้ว่าความฝันแบบ Retrofuturistic หลายอย่างในปัจจุบันจะดูตลกหรือแปลกประหลาด แต่บางส่วนกลับกลายเป็นจริงอย่างน่าทึ่ง **รถยนต์ไร้คนขับ** ซึ่งเป็นจินตนาการที่เกิดขึ้นซ้ำๆ ในงานศิลปะ Retrofuturistic กำลังจะกลายเป็นเรื่องธรรมดาแล้ว **วิดีโอคอล** ซึ่งครั้งหนึ่งเคยเป็นจินตนาการที่ไกลตัว ก็กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตประจำวัน และอุปกรณ์สวมใส่สามารถสตรีมความบันเทิงไปยังข้อมือของเราได้โดยตรง ระบบอัตโนมัติได้กลายเป็นความจริง โดยมีหุ่นยนต์และระบบอัจฉริยะจัดการงานในบ้านและโรงงานทั่วโลก
ในทางทัศนศิลป์ Retrofuturism มักจะนำสไตล์อย่าง Googie, Populuxe และ Doo Wop มาใช้ โดยผสมผสานสีนีออน การออกแบบเหล็กที่เพรียวบาง รูปทรงโค้งมน และองค์ประกอบกระจกขนาดใหญ่ สุนทรียภาพนี้ ซึ่งบางครั้งเรียกว่า Raygun Gothic ได้รวบรวมพลังแห่งการมองโลกในแง่ดีของอนาคตที่จินตนาการผ่านเลนส์ของการออกแบบในช่วงกลางศตวรรษ ผสมผสานความแปลกประหลาดเข้ากับความรู้สึกแห่งความเป็นไปได้ที่โดดเด่น
Retrofuturism: การสำรวจประวัติศาสตร์ทางเลือก
นอกจากวิสัยทัศน์ของอดีตเกี่ยวกับอนาคตแล้ว แนวคิด Retrofuturism ยังสำรวจว่าปัจจุบันจินตนาการถึงอดีตที่ผสมผสานกับเทคโนโลยีแห่งอนาคตได้อย่างไร สร้าง **ประวัติศาสตร์ทางเลือก** ที่ไม่เคยมีอยู่จริง มุมมองนี้ก่อให้เกิดโลกที่ถนนวิกตอเรียเรียงรายไปด้วยคอมพิวเตอร์พลังไอน้ำ และเรือเหาะลอยอยู่ท่ามกลางท้องฟ้าที่ส่องสว่างด้วยแก๊ส ผสมผสานความคิดถึงเข้ากับนวัตกรรมในเรื่องราวที่ให้ความรู้สึกทั้งคุ้นเคยและแปลกใหม่อย่างน่าประหลาดใจ
ดังที่ภาพถ่ายอันน่าทึ่งเหล่านี้เผยให้เห็น อนาคตที่มองผ่านสายตาของอดีต ไม่ได้เป็นเพียงภาพสะท้อนของความทะเยอทะยานทางเทคโนโลยี แต่เป็นข้อพิสูจน์ถึงความคิดสร้างสรรค์อันไม่รู้จบของจิตวิญญาณมนุษย์
โฆษณา