ทำไมคนกำลังเศร้า ถึงชอบฟังเพลงเศร้า
ช่วงไม่นานมานี้เป็นช่วงที่หนักอีกช่วงหนึ่งในชีวิตของผมเลย มีเรื่องราวมากมายประเดประดังเข้ามา จนบางทีก็ทำให้รู้สึกเศร้าและท้อแท้ ลามไปจนถึงตั้งคำถามกับศักยภาพของตนเอง
ในช่วงเวลาที่มืดมนหนทางแบบนี้ ถ้าเป็นบางคนก็อาจจะหันไปหา podcast จากโค้ชเก่งๆ ที่ช่วยสร้างแรงบันดาลใจ หรือเพลงดีๆที่ทำให้รู้สึกว่าชีวิตกลับมามีแรงอีกครั้ง
แต่ตัวผมเองกลับเลือกเพลงเศร้า ยิ่งเศร้า ยิ่งดิ่ง ยิ่งทำให้รู้สึกทุกข์ทรมาณใจอย่างหาที่สุดไม่ได้ ไม่ได้มีอะไรดีขึ้นเลย แต่ผมก็ยังอยากจะฟังมันต่อไป
แบบนี้มันเป็นเพราะอะไรกันนะ
หากมองในเชิงสรีรวิทยา อารมณ์ต่างๆเกิดจากสารสื่อประสาทในสมองของคนชนิดต่างๆ ที่มีระดับเปลี่ยนแปลงไปตามปัจจัยกระตุ้นต่างๆ เซโรโทนิน (Serotonin) เป็นสารสื่อประสาทที่สำคัญอย่างยิ่งในการควบคุมอารมณ์, การนอนหลับ, ความอยากอาหาร, และความรู้สึกโดยรวมของความเป็นอยู่ที่ดี (well-being)
นอร์เอพิเนฟริน (Norepinephrine) เป็นทั้งสารสื่อประสาทและฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการตอบสนองต่อความเครียด, การตื่นตัว, พลังงาน, สมาธิ และอารมณ์ ความไม่สมดุลของนอร์เอพิเนฟริน โดยเฉพาะอย่างยิ่งระดับที่ ลดลง สามารถนำไปสู่อาการซึมเศร้า, เหนื่อยล้า, ขาดแรงจูงใจ, และปัญหาเกี่ยวกับสมาธิ
โดพามีน (Dopamine) เป็นสารสื่อประสาทที่เกี่ยวข้องกับความรู้สึกพึงพอใจ, รางวัล, แรงจูงใจ, การเคลื่อนไหว และความสามารถในการรู้สึกสุข (pleasure) เมื่อเราเศร้าหรือเสียใจ ระดับโดพามีนอาจ ลดลง ทำให้เกิดอาการที่เรียกว่า anhedonia ซึ่งคือการไม่สามารถรู้สึกยินดีหรือเพลิดเพลินกับกิจกรรมต่างๆ ที่เคยชอบได้ ขาดแรงจูงใจ และรู้สึกเฉยชา
นอกจากนี้ยังมี อะเซทิลโคลีน (Acetylcholine) และ GABA (Gamma-aminobutyric acid) ที่มีความเกี่ยวข้องกับอารมณ์และความตื่นตัวด้วยเช่นกัน
ข้อมูลที่ได้จากการสำรวจพบว่า ความเศร้าที่เกิดจากปัญหาที่เกี่ยวข้องกับความสัมพันธ์ เช่น การเลิกรา ผู้คนมีแนวโน้มที่จะฟังเพลงเศร้า (50%) มากกว่าเพลงที่มีความสุข (22%) การเลือกนี้อาจเป็นเพราะเพลงเศร้าช่วยให้บุคคลได้ประมวลผลความรู้สึก ปลดปล่อยอารมณ์ และรู้สึกได้รับการยืนยันทางอารมณ์หรือความเห็นอกเห็นใจจากเนื้อหาเพลง ซึ่งเป็นกลไกการรับมือที่มุ่งเน้นการบำบัดทางอารมณ์
ในขณะเดียวกัน เมื่อความเศร้าเกิดจากปัญหาที่เกี่ยวข้องกับเป้าหมาย เช่น ความล้มเหลวในการสอบ ผู้คนกลับเลือกฟังเพลงที่มีความสุข (78%) มากกว่าเพลงเศร้า (50%)
ปรากฏการณ์ที่น่าสนใจคือการที่บุคคลเลือกฟังเพลงเศร้าเมื่อรู้สึกเศร้า ซึ่งมักเรียกกันว่า "ความเศร้าที่ย้อนแย้ง" (Sadness Paradox) การสำรวจแสดงให้เห็นว่าผู้คนส่วนใหญ่เลือกฟังเพลงเศร้า (63%) มากกว่าเพลงที่มีความสุข (37%) เมื่อเผชิญกับประสบการณ์ที่ยากลำบาก
การเลือกนี้ไม่ได้หมายความว่าบุคคลต้องการจมดิ่งอยู่ในความเศร้า แต่กลับพบว่าเพลงเศร้ามีผลในการปลอบประโลมและทำให้รู้สึกดีขึ้นหลังจากฟัง ผู้คนกว่า 73.45% รายงานว่าพวกเขาฟังเพลงที่สะท้อนความรู้สึกของตนเองอยู่แล้ว ซึ่งบ่งชี้ถึงแนวโน้มในการเลือกเนื้อหาที่สอดคล้องกับอารมณ์เพื่อการปลอบประโลมตนเอง
ตามหลักจิตวิทยา มนุษย์มีกลไกทางอารมณ์ในการบรรเทาความเศร้าและความเจ็บปวดที่เกิดขึ้น การฟังเพลงเศร้าอาจเป็นการสะท้อนและยืนยันอารมณ์ (Emotional Resonance and Validation) ช่วยลดความรู้สึกโดดเดี่ยวและแปลกแยกที่เราอาจกำลังเผชิญอยู่ เป็นการปลดปล่อยอารมณ์ (Catharsis) ปล่อยให้ความเศร้าไหลผ่านตัวไป การร้องไห้และการแสดงออกถึงความเศร้า เป็นกระบวนการบำบัดอย่างหนึ่งที่ช่วยให้เราได้ปลดเปลื้องภาระทางอารมณ์ที่หนักอึ้ง การเก็บกดความเศร้าไว้ มักจะนำไปสู่ความตึงเครียดทางจิตใจและปัญหาอื่นๆ ในระยะยาว
นอกจากนี้ ยังเป็นความพยายามที่จะเข้าใจอารมณ์ความรู้สึกของตนเอง (Self-Understanding and Processing) ซึ่งทำหน้าที่เป็นกระจกสะท้อนให้เราได้ใคร่ครวญถึงสิ่งที่เกิดขึ้น ทำให้เรามีโอกาสได้ทบทวนและทำความเข้าใจสถานการณ์ที่ทำให้เราเศร้า รวมถึงความรู้สึกของตัวเองด้วย มันช่วยให้เราประมวลผลข้อมูลทางอารมณ์ที่ซับซ้อน และค่อยๆ จัดเรียงความคิดให้เป็นระเบียบ กระบวนการนี้เป็นส่วนหนึ่งของการเยียวยาจิตใจ ทำให้เราสามารถก้าวผ่านช่วงเวลาที่ยากลำบากไปได้
ดังนั้น การเลือกฟังเพลงเศร้าเมื่ออยู่ในห้วงอารมณ์หดหู่ ไม่ใช่เรื่องแปลกหรือผิดปกติแต่อย่างใด แต่เป็นกลไกทางจิตวิทยาที่ซับซ้อนซึ่งช่วยให้เราได้ประมวลผลความรู้สึก เยียวยาจิตใจ และก้าวผ่านช่วงเวลาที่ยากลำบากไปได้ อย่างไรก็ตาม หากความเศร้าดำเนินไปอย่างต่อเนื่องและส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยรักษาที่ถูกต้องต่อไป
และหากว่าคุณกำลังเศร้าและไม่เจอทางออกในชีวิตเช่นเดียวกับผม โปรดบอกต่อกับทุกคนที่กำลังรู้สึกเหมือนกันว่า เราไม่ได้อยุ่เพียงลำพัง โลกใบนี้มีคนพร้อมรับฟังคุณเสมอ
อ้างอิง
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
