สังคมที่พัฒนา กับความทุกข์ที่เปลี่ยนไป
ในอดีต ความทุกข์ของคนเห็นได้ชัด เข้าใจง่าย และไม่ซับซ้อน ผู้คนทุกข์ทรมานจากความอดอยาก โรคระบาด และสงครามหรือความรุนแรง การที่ปัญหากลุ่มนี้เข้าใจง่าย ไม่ได้ทำให้ความทรมานของผู้คนในสมัยนั้นเป็นเรื่องไม่จริง หรือไม่ควรค่าแก่การเห็นอกเห็นใจ เพียงแต่ปัญหาเหล่านั้นมันช่างตรงไปตรงมา ต่างกับ "ปัญหา" ที่ทำให้คนในสังคมสมัยใหม่ของเราทุกข์ทรมานมากเหลือเกิน
ปัจจุบัน คนส่วนใหญ่ไม่เผชิญกับปัญหาลักษณะเดิมอีกแล้ว ความอดอยากเป็นเรื่องเฉพาะกลุ่ม เป็นปัญหาทางโครงสร้างมากกว่าที่จะเป็นปัญหาเรื่องทรัพยากร เราผลิตอาหารได้มากกว่าความต้องการของคนทั้งโลกรวมกัน แต่เพราะหลักการบางอย่างที่เหมือนจะมีเหตุผล กลับทำให้บางคนอดอยาก ในขณะที่บางคนมีอาหารบนโต๊ะคล้ายกับไม่มีวันหมด ผู้คนป่วยด้วยโรคภัยจากการกินเยอะ มากกว่าจากการอดอาหาร โรคระบาดยังมีโอกาสอุบัติใหม่ แต่มนุษย์ยุคใหม่สามารถปรับตัวรับมือได้ภายในไม่กี่ปีจากการร่วมมือกัน และสงครามกลายเป็นเรื่องไกลตัว แม้ว่าการเกิดขึ้นแต่ละครั้งจะเป็นข่าวใหญ่ ที่ทำให้คนรู้สึกไม่มั่นใจ แต่ผู้คนเสียชีวิตจากสงคราม น้อยกว่าจากอุบัติเหตุบนท้องถนนเสียอีก
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าสุขภาพ และความปลอดภัยสาธารณะจะมากขึ้นจนคนลืมปัญหาเดิม ๆ ไปเกือบหมดแล้ว แต่คนในยุคสมัยของเรา มีความสุขกว่าคนในอดีตจริง ๆ หรือไม่ ความกังวลใจ ความสับสนในชีวิต เรามีน้อยลงจริงหรือเปล่า หรือจริง ๆ แล้วมันกลับเพิ่มมากขึ้น โดยเฉพาะสำหรับคนวัยกลางคนขึ้นไปกำลังเผชิญกับการพยายามทำความเข้าใจการเปลี่ยนแปลงของยุคสมัย จากคอมพิวเตอร์ อินเตอร์เน็ต ที่ค่อย ๆ ให้เวลาเราเรียนรู้และทดลองใช้ มาสู่ยุคถัด ๆ มาเช่น Social Media ที่เปลี่ยนวิธีการให้คุณค่าของมนุษย์ต่อมนุษย์ด้วยกันเอง, Metaverse ที่เปรียบเสมือนพลุไฟที่สวยงาม สร้างความตื่นเต้นให้กับผู้คน แล้วก็จางหายจากสายตาไปอย่างรวดเร็ว จนถึงยุคของ AI ที่เป็นอีกหมุดหมายการเปลี่ยนแปลงของยุคสมัยทางเทคโนโลยี ที่จะมีแต่ก้าวไปข้างหน้า ด้วยความเร็วที่มากเกินกว่าคนทั่ว ๆ ไปจะเรียนรู้ก้าวไปพร้อมกับมันได้ในทุก ๆ ครั้ง
การเปลี่ยนแปลงของยุคสมัยใหม่ ทั้งรวดเร็ว และทิ้งชุดความรู้เดิม ๆ ให้กลายเป็นของที่ไร้ค่าอย่างไร้ความปราณี คนในยุคปัจจุบัน ต้องเรียนรู้ ใช้งาน และพยายามเข้าใจสิ่งใหม่ ๆ ให้เร็วกว่าคนในอดีตหลายเท่า การที่เราตามไม่ทันอาจทำให้เรากลายเป็นคนยุคเก่า ที่ถูกมองว่าไม่ควรได้รับการยอมรับ เพราะช่างไม่เข้าใจโลกเอาเสียเลย ทั้งที่จริง ๆ เราแค่ตามไม่ทันนิยามคำว่า โลก ของยุคสมัยนี้ต่างหาก
เสียงของคนรอบข้างที่ไกลตัวเรา กลับยิ่งแจ่มชัด จากการมี Social Media คนที่ไม่เคยอยู่ใกล้ชิด กลับมีโอกาสแสดงความคิดเห็น และตัดสินเราจากข้อมูลที่มีเพียงหยิบมือ หากแต่สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ เราถูกฝึกให้ฟังและแคร์เสียงเหล่านั้นเสียด้วย มากเสียยิ่งกว่าเสียงของคนใกล้ตัวที่เราได้ยินผ่านหู ที่ช่างเบา และมีความหมายต่อเราน้อยลงทุกวัน
และเมื่อเสียงเหล่านั้น ถูกสะสมและให้ความสำคัญมากขึ้น มันจึงเริ่มมาประกอบสร้างจนกลายเป็นตัวตนของเรา จากที่ตัวตนของเรา มาจากการนิยามและให้คุณค่าของเราเอง แต่ปัจจุบัน ตัวตนของเรา ขึ้นกับว่า คนอื่นมองเรายังไง เรียกเราว่าอะไร และให้คุณค่ากับเราอย่างไร
สิ่งที่ไม่ได้ถูกตระหนักมากพอคือ สิ่งเหล่านี้ ไม่เคยเป็นสิ่งที่อยู่ภายใต้การควบคุมของเรา เราเป็นคนอย่างไร ดีพอหรือยัง เก่งพอหรือยัง ไม่ได้เกิดจากการเทียบกับแก่นของความดีหรือความเก่ง แต่กลับถูกเทียบกับคนอื่น หรือบรรทัดฐานของสังคม ซึ่งต้องยอมรับว่าคนที่จะผ่านบรรทัดฐานเหล่านั้น และกลายเป็นคนที่ชนะในเกมการเปรียบเทียบนี้ มันไม่ง่ายเลยจริง ๆ
ความทุกข์ทรมานร่วมของคนในยุคสมัยนี้ จึงน่าจะเป็นการย้ายจากร่างกาย มาอยู่ในความคิด จิตใจ เป็นความทุกข์จากการยอมให้คุณค่าของตนเอง ไปขึ้นกับความคิดของคนอื่น ทั้งที่จริง ๆ แล้ว คุณค่าของเราคืออะไร ตัวตนของเราคืออะไร ไม่ว่ามันจะมีหรือไม่มี ไม่ควรเป็นเราที่ได้กำหนดมันเองหรอกหรือ
หรือจริง ๆ ความทุกข์ทรมานของมนุษย์ไม่เคยและไม่มีวันที่จะหายไป มันแค่เปลี่ยนรูปร่างหน้าตา และย้ายที่ทำงานไปเรื่อย ๆ เท่านั้นเอง
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
