22 ก.ค. เวลา 14:00 • สิ่งแวดล้อม

‘ขั้วโลก’ เคลื่อนที่ 1 เมตร จาก ‘เขื่อนเก็บน้ำ’ ที่มีมากเกิน ดึงน้ำออกจากมหาสมุทร ย้ายขึ้นบก

ในช่วง 200 ปีที่ผ่านมา มนุษย์เริ่มสร้าง “เขื่อน” เพื่อกักเก็บน้ำ เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ มีการประมาณการว่าปัจจุบันมีเขื่อนหลายแสนแห่งทั่วโลก และดูเหมือนว่าเขื่อนเหล่านี้ทำให้ขั้วโลกเคลื่อนที่ไปแล้ว 1 เมตร
โลกหมุนไปตลอดเวลา และก็มีบางครั้งส่ายไปส่ายมาบ้าง แม้เราจะเข้าใจว่าขั้วโลกเหนือและขั้วโลกใต้เป็นจุดคงที่ แต่ขั้วโลกทั้งสองไม่ได้ยึดโยงกันอย่างแน่นหนา เมื่อเวลาผ่านไป ขั้วโลกจะเคลื่อนตัวเล็กน้อย โดยได้รับอิทธิพลจากการกระจายตัวของมวลสารทั่วโลก ไม่ว่าจะเป็นการละลายของแผ่นน้ำแข็ง แผ่นเปลือกโลกเคลื่อนตัว และมหาสมุทรขยายตัว แต่บัดนี้ นักวิจัยได้เปิดเผยว่า การสร้างเขื่อนของมนุษย์ก็มีส่วนให้การหมุนของโลกเปลี่ยนไปเช่นกัน
จากการศึกษาที่ตีพิมพ์ในวารสาร Geophysical Research Letters พบว่าปรากฏการณ์นี้ได้ทำให้แกนหมุนของโลกเคลื่อนตัวไปมากกว่า 1 เมตร นับตั้งแต่ปี 1835 โดยเหตุการณ์ใหญ่ที่ทำให้เกิดการเคลื่อนที่ของแกนโลกโดยที่เกิดจากฝีมือมนุษย์ ครั้งแรกเกิดขึ้นในการสร้างเขื่อนครั้งใหญ่ในอเมริกาเหนือและยุโรปช่วงศตวรรษที่ 19 จนถึงต้นศตวรรษที่ 20 ส่วนครั้งที่สองเป็นการสร้างเขื่อนยักษ์ในเอเชียและแอฟริกาตะวันออกในช่วงครึ่งหลังของศตวรรษที่ 20
นักวิจัยจัดทำแผนที่แหล่งกักเก็บน้ำของอ่างเก็บน้ำเทียม 6,862 แห่ง ตั้งแต่ปี 1835-2011 โดยใช้ข้อมูลจากฐานข้อมูลอ่างเก็บน้ำและเขื่อนทั่วโลก (GRanD) จากการวิเคราะห์เขื่อนเผยให้เห็นการเคลื่อนตัวของขั้วโลกโลกอย่างไม่เป็นเชิงเส้นอย่างชัดเจน
ตั้งแต่ปี 1835-1954 การสร้างเขื่อนส่วนใหญ่อยู่ในอเมริกาเหนือและยุโรป ส่งผลให้ขั้วโลกเหนือเคลื่อนตัวไปทางละติจูด 103.4 องศาตะวันออก ประมาณ 8 นิ้ว ซึ่งผ่านรัสเซียและบางส่วนของเอเชีย
หลังจากปี 1954 รูปแบบการก่อสร้างเขื่อนได้เปลี่ยนไป มีโครงการขนาดใหญ่เกิดขึ้นทั่วแอฟริกาตะวันออกและเอเชีย ส่งผลให้ขั้วโลกเปลี่ยนทิศทาง โดยเคลื่อนตัว 22.5 นิ้วไปทาง -117.5 องศาตะวันออก
ตลอดระยะเวลาการศึกษา ขั้วโลกมีการเคลื่อนตัวประมาณ 44.6 นิ้ว โดย 40.9 นิ้วของการเคลื่อนตัวดังกล่าวเกิดขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 20 การค้นพบนี้ชี้ให้เห็นว่าโครงสร้างพื้นฐานสมัยใหม่ที่เกิดจากฝีมือมนุษย์ กลายเป็นปัจจัยสำคัญในการวางตัวของโลก มากกว่ากระบวนการทางธรรมชาติในระยะยาวเพียงอย่างเดียว
โฆษณา