25 ก.ค. เวลา 00:00 • วิทยาศาสตร์ & เทคโนโลยี

🤖 ครั้งแรกในประวัติศาสตร์ | หุ่นยนต์ AI "ผ่าตัด" สำเร็จ โดยแทบไม่ต้องพึ่งพามนุษย์

เราอาจเคยได้ยินเรื่อง "หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด" ที่มีความแม่นยำสูง... แต่คุณรู้ไหมครับว่า แม้เทคโนโลยีจะล้ำสมัยแค่ไหน อัตราการเกิดภาวะแทรกซ้อนกลับ "ไม่ได้ลดลง" เลยเมื่อเทียบกับการผ่าตัดโดยศัลยแพทย์มนุษย์ เพราะสุดท้ายแล้วมันก็ยังเป็นเพียง "แขนกล" ที่ถูกควบคุมโดยมนุษย์อยู่ดี
นั่นคือโจทย์ใหญ่ที่ทำให้นักวิทยาศาสตร์ต้องมองหา "หุ่นยนต์ผ่าตัดเจเนอเรชันต่อไป"... และล่าสุด พวกเขาอาจจะสร้างมันขึ้นมาได้สำเร็จแล้ว ด้วยหุ่นยนต์ที่ขับเคลื่อนด้วย AI ซึ่งสามารถ "ตัดสินใจและลงมือ" ผ่าตัดได้ด้วยตัวเองเป็นครั้งแรก
🦾 สู่เจเนอเรชันต่อไปของหุ่นยนต์ผ่าตัด
"เทคโนโลยีหุ่นยนต์ผ่าตัดในปัจจุบันได้ทำให้กระบวนการบางอย่างมีความเจ็บปวดน้อยลง แต่ อัตราการเกิดภาวะแทรกซ้อนไม่ได้ลดลงจริงๆ" แอ็กเซล ครีเกอร์ กล่าว "สิ่งนี้ทำให้เรามองหาสิ่งที่เป็นระบบหุ่นยนต์เจเนอเรชันต่อไปที่สามารถช่วยผู้ป่วยและศัลยแพทย์ได้"
หุ่นยนต์ของพวกเขาขับเคลื่อนด้วย ระบบ AI สองระดับ (two-tier AI system) ที่ถูกฝึกฝนจากวิดีโอความยาว 17 ชั่วโมงของการผ่าตัดโดยศัลยแพทย์มนุษย์
• AI ชั้นแรก (Planner): จะเฝ้าดูวิดีโอจากกล้อง และออกคำสั่งเป็นภาษาธรรมดา เช่น "หนีบท่อที่สอง"
• AI ชั้นที่สอง (Executor): จะเปลี่ยนคำสั่งนั้นให้กลายเป็นการเคลื่อนไหวของเครื่องมือในรูปแบบสามมิติ
ในการทดลองผ่าตัดถุงน้ำดี 8 ครั้ง ระบบหุ่นยนต์ได้ทำการผ่าตัดสำเร็จ 100 เปอร์เซ็นต์ ในทุกภารกิจ
🔍 ความจริงเบื้องหลังความสำเร็จ
แต่ดาเนียล สโตยานอฟ (Danail Stoyanov) ที่ University College London ชี้ว่ายังคงมีความท้าทายอีกมากที่จะทำให้ระบบนี้ใช้งานได้จริงในทางคลินิก
ประการหนึ่งคือ ในขณะที่หุ่นยนต์ทำงานสำเร็จ มันต้อง "แก้ไขตัวเอง" (self-correct) ถึงหกครั้งต่อกรณี เช่น ที่คีบอาจพลาดเป้าในการจับครั้งแรก "มีหลายครั้งที่มันต้องแก้ไขตัวเอง แต่นี่ทั้งหมดเป็นการทำงานแบบอัตโนมัติโดยสมบูรณ์" ครีเกอร์กล่าว "มันจะระบุความผิดพลาดเริ่มต้นได้อย่างถูกต้องแล้วจากนั้นก็แก้ไขตัวเอง"
นอกจากนี้ หุ่นยนต์ยังต้อง "ขอให้มนุษย์" ช่วยเปลี่ยนเครื่องมือผ่าตัด ซึ่งหมายความว่ายังคงต้องการการแทรกแซงจากมนุษย์ในระดับหนึ่ง
⚖️ อนาคตที่สดใส... แต่ต้องมีกฎระเบียบ
"อนาคตนั้นสดใส – และใกล้เข้ามาอย่างน่าเย้ายวน" เฟอร์ดินานโด โรดริเกซ อี บาเอนา (Ferdinando Rodriguez y Baena) ที่ Imperial College London กล่าว "แต่เพื่อให้สิ่งนี้เกิดขึ้นจริงอย่างปลอดภัยในมนุษย์ กฎระเบียบจะต้องตามให้ทัน ซึ่งยังคงเป็นความท้าทายที่สำคัญ"
ก้าวต่อไปของทีมวิจัยคือ การอนุญาตให้หุ่นยนต์ทำการผ่าตัดโดยอัตโนมัติบน "สัตว์ที่มีชีวิต"
🏡 แล้วเรื่องนี้เกี่ยวข้องกับเราอย่างไร?
ในประเทศไทย "หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัด" กำลังเป็นที่รู้จักและถูกนำมาใช้มากขึ้นเรื่อยๆ โดยเฉพาะในโรงพยาบาลชั้นนำ การพัฒนานี้จึงไม่ใช่เรื่องไกลตัว แต่เป็นภาพอนาคตของวงการแพทย์ไทยโดยตรง
การที่ AI อาจเข้ามาช่วยลดภาวะแทรกซ้อนและเพิ่มความสำเร็จในการผ่าตัดได้ คือความหวังที่จะทำให้การรักษาที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสูงขึ้นกลายเป็นมาตรฐานใหม่ และอาจช่วยแก้ปัญหาการขาดแคลนศัลยแพทย์เฉพาะทางในพื้นที่ห่างไกลได้ในอนาคต
🎯 สรุปประเด็นสำคัญ
✅ ครั้งแรกของโลก: หุ่นยนต์ที่ขับเคลื่อนด้วย AI ประสบความสำเร็จในการผ่าตัดถุงน้ำดี (ในสุกร) ได้ด้วยตัวเองโดยแทบไม่ต้องมีมนุษย์คอยควบคุม
✅ สมอง AI สองชั้น: ระบบทำงานโดย AI ตัวหนึ่งทำหน้าที่เป็น "ผู้วางแผน" ออกคำสั่งเป็นภาษาปกติ และ AI อีกตัวทำหน้าที่เป็น "ผู้ปฏิบัติ" แปลงคำสั่งเป็นการเคลื่อนไหวที่แม่นยำ
✅ สำเร็จ 100%: ในการทดลอง 8 ครั้ง หุ่นยนต์สามารถทำภารกิจทั้ง 17 ขั้นตอนได้สำเร็จทั้งหมด
✅ ยังไม่สมบูรณ์แบบ: แม้จะสำเร็จ แต่หุ่นยนต์ยังต้อง "แก้ไขตัวเอง" อยู่บ่อยครั้ง และยังคงต้องการให้มนุษย์ช่วยเปลี่ยนเครื่องมือ
✅ อนาคตที่ต้องมีกฎหมายรองรับ: นี่คือก้าวที่ยิ่งใหญ่สู่อนาคตของการผ่าตัดอัตโนมัติ แต่ยังมีความท้าทายสำคัญด้านกฎระเบียบและความปลอดภัยก่อนจะนำมาใช้ในมนุษย์ได้
💬 แล้วคุณล่ะครับ...
เรื่องราวของ "หุ่นยนต์ศัลยแพทย์" นี้ทำให้คุณรู้สึกทึ่งหรือกังวลกับอนาคตของวงการแพทย์มากกว่ากัน? แล้วคุณคิดว่าอะไรคือความท้าทายที่ใหญ่ที่สุดในการยอมรับให้ AI ทำการผ่าตัดมนุษย์จริงๆ?
มาแบ่งปันมุมมองกันในคอมเมนต์... และถ้าเรื่องนี้น่าทึ่ง 🤖 อย่าลืมกดบันทึกไว้ หรือแชร์ให้เพื่อนๆ ได้ร่วมขบคิดถึงอนาคตของเราด้วยกันนะครับ!
🔎 แหล่งอ้างอิง
1. Kim, J. W., et al. (2025). SRT-H: A hierarchical framework for autonomous surgery via language-conditioned imitation learning. Science Robotics. http://doi.org/g9spv2
💖 มาช่วยกันขับเคลื่อน "Witly" กันครับ!
AI ที่ผ่าตัดได้นี้ ทำงานโดยการ "แปล" คำสั่งที่ซับซ้อนให้กลายเป็นการกระทำที่แม่นยำ...
เป้าหมายของ Witly ก็เช่นกัน คือการทำหน้าที่เป็น "นักแปล" ที่จะนำข้อมูลวิทยาศาสตร์ที่ซับซ้อน มาแปลให้เป็นเรื่องราวที่ทุกคนเข้าใจและนำไปใช้ได้
ทุกการสนับสนุนผ่าน "ค่ากาแฟ" ของคุณ คือพลังที่ช่วยให้ "นักแปล" อย่างเราสามารถทำภารกิจนี้ต่อไปได้ครับ

ดูเพิ่มเติมในซีรีส์

โฆษณา