เพราะทุกสิ่งทุกอย่างล้วนเป็น เช่นนั้นเอง (ตถตา) : รีวิวหนังสือธรรมะ
ช่วงนี้การปะทะระหว่างไทยกับกัมพูชาที่ชายแดน ดำเนินมาเกือบสัปดาห์แล้ว บ้านฉันอยู่ในจังหวัดที่เกิดเหตุ ห่างจากกรุงพนมเปญเพียง 605 กิโลเมตร แถมบ้านอยู่ติดกับฐานทัพกองบินเสียด้วย
เมื่อคืนก่อนฉันสะดุังตื่นตอนหกทุ่มกว่า หลังจากเพิ่งหลับไปไม่นาน เพราะเสียงโทรศัพท์จากเพื่อนคนหนึ่งที่อินกับเหตุการ์ณบ้านเมืองขณะนี้มาก
เธอปลุกฉันด้วยคำถาม
“เหตุการณ์บ้านเธอตอนนี้เป็นอย่างไร”
“เหตุการณ์อะไรเหรอ” ฉันงัวเงียถามกลับไป
“อ้าว! บ้านเธออยู่ติดกับสนามบิน ไม่ได้ยินข่าวเหรอ เขมรกำลังจะบอมป์สนามบินนะ
“อ๋อ เหรอ เห็นเงียบ ๆอยู่นะ คืนนี้ไม่ได้ยินเสียงผิดปกติอะไร”
แล้วเพื่อนก็แนะนำว่า “ไม่มีอะไรก็ดีแล้ว แต่ให้เตรียมตัวอพยพไว้นะ ไปหาบ้านเช่าอยู่ไกล ๆ ที่มันเกินรัศมีการยิงขีปนาวุธจากเขมร”
ฉันลุกมาเปลี่ยนชุดนอนมาสวมกางเกงยีนส์กับเสื้อยืด พร้อมที่จะอพยพ แล้วกลับมานอนใหม่ แต่ตอนนี้ตาสว่างแล้ว จึงนอนไถมือถือเล่น เห็นสื่อใหญ่ออกข่าวตอนสี่ทุ่มครึ่ง ซึ่งเป็นเวลาที่ฉันเพิ่งเข้านอนพอดี ตามข่าวบอกว่ามีฝูงโดรน 30 ตัว มาบินเหนือน่านฟ้ากองบิน 21 “อ๋อ อย่างนี้นี้เอง แต่เอ้ะ! ยังไง โดรนเขมรมันบินมาไกลถึงที่นี่ได้หรือ ”
ฉันตรวจสอบข่าวนี้กับเพจทางการ ซึ่งรายงานเมื่อชั่วโมงที่แล้วว่าข่าวนี้เป็นข่าวปลอม และเพิ่มเติมว่า “ช่วงสี่ทุ่มกว่าที่ผ่านมา บริเวณสนามบินเกิดพายุฝนลมแรง ทำให้หม้อแปลงเสาไฟฟ้าหน้ากองบินระเบิด พายุทำให้หลังคาบ้านพักเจ้าหน้าที่ของกองบินเสียหาย”
หลังจากนั้นฉันก็เช็คข่าวให้แน่ใจกับเพจกองทัพภาคสอง และสำนักงานข่าวกรมประชาสัมพันธ์ อีก 2-3 เพจ ทั้งหมดรายงานข่าวตรงกัน ดังนั้น ข่าวสื่อใหญ่ไม่เป็นความจริง
ถ้านอนต่อคงไม่หลับ จึงหยิบหนังสือธรรมะที่วางอยู่หัวเตียงมาอ่าน หนังสือเล่มนี้ชื่อ “เพราะทุกสิ่งทุกอย่างล้วนเป็นเช่นนั้นเอง (ตถตา)”
หนังสือเล่มนี้สรุปโอวาทของท่านพุทธทาส ที่ให้แก่คณะนักศึกษาเนื่องในวันสิ้นปี ณ ลานหินโค้ง อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี เมื่อวันที่ 31 ธันวาคม 2522
ท่านพุทธทาสกล่าวว่าธรรมะที่จะบรรยายในวันนี้ เปรียบเสมือนให้เป็นพระเครื่องห้อยคอ มอบให้ทุกคนเนื่องในวันขึ้นปีใหม่
พระเครื่องรุ่นนี้จะให้เป็นคำ ๆ เดียวสั้น ๆ เพื่อให้ทุกคนจำได้ เหมือนห้อยพระองค์เล็ก ๆไว้ที่คอ คำนั้น คือ “ตถตา” เป็นภาษาบาลีแปลเป็นไทยว่า “เป็นเช่นนั้นเอง”
ท่านพุทธทาสบอกในหนังสือเล่มนี้ว่า ตถตา เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา สามารถอธิบายด้วยหลักพระไตรลักษณ์ หลักปฏิจจสมุปบาท และหลักอริยสัจสี่ ดังนี้
ความเชื่อมโยงกับพระไตรลักษณ์ ซึ่งหมายถึง สังขารไม่เที่ยง สังขารเป็นทุกข์ ธรรมะทั้งปวงเป็นอนัตตา ความที่ไม่เที่ยง คือ มันเป็นเช่นนั้น ความที่มันเป็นทุกข์ คือ มันก็เป็นเช่นนั้น ความที่มันเป็นอนัตตา ก็คือ ความเป็นเช่นนั้น เหมือนกัน ดังนั้น ความเป็นเช่นนั้นก็คือ ความเป็นของไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และเป็นอนัตตา นั่นเอง
ต่อมา อธิบายตถตาโดยเชื่อมโยงกับหลักปฏิจจสมุปบาท ความเป็นเช่นนั้นมันอยู่ตรงที่ว่า อวิชชาให้เกิดสังขาร สังขารให้เกิดวิญญาณ วิญญาณให้เกิดนามรูป นามรูปให้เกิดอายตนะ อายตนะให้เกิดผัสสะ ผัสสะให้เกิดเวทนา เวทนาให้เกิดตัณหา ตัณหาให้เกิดอุปาทาน อุปาทานให้เกิดภพ ภพให้เกิดชาติ ชาติให้เกิดทุกข์ทั้งปวง
สรุปว่า ทุกสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นเป็นเหตุเป็นผลกัน มันต้องเป็นอย่างนี้ มันเป็นอย่างอื่นไม่ได้ ดังนั้น หลักของปฏิจจสมุปบาทก็สามารถสรุปเหลือได้เป็นเพียงคำเดียวว่า ตถตา ได้เช่นเดียวกัน
ถ้าเชื่อมโยงเข้าหาอริยสัจสี่ความทุกข์เป็นอย่างนี้ เหตุให้เกิดทุกข์เป็นอย่างนี้ ความดับไม่เหลือแห่งทุกข์เป็นอย่างนี้หนทางให้ถึงความดับไม่เหลือแห่งทุกข์เป็นอย่างนี้ อย่างนี้ก็หมายความว่า มันเป็นเช่นนั้น มันเป็นอย่างอื่นไม่ได้ ความทุกข์จะเป็นอย่างอื่นไม่ได้ เห็นให้เกิดทุกข์จะเป็นอย่างอื่นไม่ได้ ความดับทุกข์ก็เป็นอย่างอื่นไม่ได้ ทางให้ถึงความดับทุกข์ก็เป็นอย่างอื่นไม่ได้ มันจะเป็นแต่เช่นนี้อย่างที่พระพุทธองค์ตรัสไว้ ดังนั้น หลักอริยสัจทั้งสี่ ก็สามารถใช้คำว่า ตถตา ได้เช่นเดียวกัน
ดังนั้น ตถตา จึงหมายถึงพระไตรลักษณ์ ปฏิจจสมุปบาท อริยสัจสี่ ซึ่งเป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา เพราะชี้เข้าหาเรื่องเดียวกันเพียงคำ ๆเดียวว่า ตถตา คือ ความเป็นเช่นนั้น
เมื่อเข้าใจตถตา เห็นความเช่นนั้นเองเกิดขึ้น จิตใจก็จะสงบ ไม่วุ่นวาย จิตจะว่าง จะไม่ไปจับฉวยเอาอะไรมาเป็นตัวตน มาเป็นของตน ไม่เอาเปรียบผู้อื่น ตอนนี้ประเทศกัมพูชายึดมั่นถือมั่นว่า ปราสาทเก่าแก่และดินแดนชายแดนไทยควรเป็นของเขา เกิดการสู้รบแย่งชิงทำให้ทหารเขาต้องล้มตาย ประเทศเดือดร้อน เพราะเขามองไม่เห็นความเป็นเช่นนั้นเอง
พออ่านหนังสือเล่มนี้จบ ฉันบอกตัวเองว่าในฐานะคนไทย เมื่อมีตถตาห้อยคอ ก็อย่าไปยึดมั่นถือมั่นมาก อย่าคลั่งรักชาติจนเกินไป รักชาติให้พอดี ๆ ให้เชื่อมั่นทหาร กองทัพและ รัฐบาลไทย และสังคมโลก อย่าหวาดระแวง วางใจว่าทุกฝ่ายเขาทำหน้าที่อย่างเต็มที่ สมบูรณ์แล้ว อะไรจะเกิดขึ้นมันก็ต้องเกิด ให้เข้าใจ ยอมรับ มันเป็นเช่นนั้นเอง ตถตา
#อ้อยคราฟต์ไดอารี่
- 2
โฆษณา
- ดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน
- © 2025 Blockdit
